Από τις πιο απομακρυσμένες λήψεις από την συλλογή του Paul Albarel, σε επιμέλεια παρουσίασης από την Μάρα Νικοπούλου
Από το αφιέρωμα: ο Joseph Pigassou στην Θεσσαλονίκη
Φωτογραφία σε χαρτί που συνέλεξε ο Paul Albarel. Βρίσκεται στην Médiathèque du Grand Narbonne, με αρ. AD11- 1436
photo ramenée par Paul Albarel – Médiathèque du Grand Narbonne AD11- 1436 tirage papier
Η προηγούμενη φωτογραφία από πιο κοντά.
Από την Journal de Salonique (31/8/1903), στην αναγγελία των εγκαινίων του, μαθαίνουμε ότι το έχτισε ο βαλής Χασάν Φεχμί Πασάς στη μνήμη της γυναίκας του. «Στα πλαίσια της λαμπρής επετείου ενθρόνισης του Σουλτάνου, αύριο θα γίνουν δυο εγκαίνια. Πρώτα, στις 2 τουρκική ώρα, είναι τα εγκαίνια του τζαμιού που έχτισε ο εξοχότατος βαλής μας, ο Χασάν Φεχμί Πασάς, κοντά στα στρατόπεδα πεζικού δίπλα στο Ζεϊτενλίκ, στη μνήμη της νεκρής συζύγου του. Έχουν προσκληθεί ανώτεροι αξιωματούχοι, πολιτικοί και στρατιωτικοί, και προύχοντες της πόλης». Στο επόμενο φύλλο, η JdS έχει ρεπορτάζ από τα εγκαίνια του «όμορφου και λιτού κτιρίου». Πάλι από την JdS είχαμε μάθει ότι η σύζυγος του Χασάν Φεχμί είχε πεθάνει στις 9/1/1903 (27/12/1902 με το παλιό ημερολόγιο). Το σχετικό άρθρο ήταν εκτενέστατο χωρίς όμως να αναφέρει πουθενά το όνομά της. Αυτό το μαθαίνουμε από την κτητορική επιγραφή που δίνει και την επίσημη ονομασία του τζαμιού: Τέμενος Φαριντέ Χανούμ και Χασάν Φεχμί Πασά. Σύμφωνα με την Βικιπαίδεια, η επιγραφή αναγνώστηκε το 2013
Το κτίριο (χωρίς τον μιναρέ, βέβαια) υπάρχει ακόμα –αν και λίγο παραδίπλα, καθώς το 2005 μετακινήθηκε γύρω στα 25 μέτρα για να διαπλατυνθεί η οδός Λαγκαδά. [Φωτό: Νώντας Στυλιανίδης]
Σε παλιές φωτογραφίες το έχουμε μόνον σε μακρινές ή κάπως πιο κοντινές, πάντα με στρατεύματα στο πρώτο πλάνο. Όπως η αρχική, και όπως αυτή από τη Le Miroir, 109, 1915, που αναρτήθηκε από τον Adrian Wright στις ΠΦΘ.
Το ίδιο και σε αυτήν από Le Miroir στις 22 Οκτώβρη του 1916