Saloni.ca Archive

Η κλινική Κούφα από την γωνία Ερμού με Καρόλου Ντήλ μεταφέρεται στο σημερινό αριθμό 39 της Εγνατίας. Το κτίριο της κλινικής στην Ερμού που είδαμε χθες ( https://archive.saloni.ca/2352) απαλλοτριώθηκε υπέρ ΟΤΕ.

Τα εγκαίνια της κλινικής το 1954, όταν μεταφέρεται στην Εγνατία στο ύψος της Συγγρού, στον αριθμό 39 (πληροφορίες από την εγγονή Ελισσάβετ Κούφα στις ΠΦΘ και από το αρχείο του εγγονού Κων/νου Κούφα).

Στο δημοσίευμα προφανώς εκ παραδρομής αναφέρεται Εγνατίας 30. Ο γιατρός είναι στο μέσο της φωτογραφίας με τα γυαλιά και το άσπρο κοστούμι.

Εγνατία 39. Η πρώτη μορφή του κτιρίου, υπήρχε όταν κτίστηκε δίπλα του το ξενοδοχείο Moderne, το οποίο εγκαινιάστηκε το 1925.

Αργότερα πρέπει να προστέθηκε όροφος. Πολύ κοντινές λήψεις του δεν έχουμε προς το παρόν.

Και εδώ στην περίοδο της Κατοχής με το κόκκινο βέλος.

Όπως και εδώ στην άκρη δεξιά.

Ο Τομανάς αναφέρεται στην οικογένεια Κούφα. Ο Κωνσταντίνος Κούφας (ο παππούς;) ήταν έμπορος που δραστηριοποιούνταν στην πλατεία Εμπορίου και κατοικούσε προ πυρκαγιάς στη γειτονιά της Αγ. Θεοδώρας.

Ο Ξενοφών Παιονίδης το 1923 κτίζει ένα όμορφο κτίριο για λογαριασμό του Ιωάννη Κούφα στην γωνία Καρόλου Ντηλ με Ερμού 40 (τότε 50). Εκεί ο Ιωάννης Κούφας στεγάζει την οικογένειά του (σύζυγος Καλλιόπη και τα 8 παιδιά τους: Κωνσταντίνος, Γεώργιος, Λάζαρος, Μαριόλα, Αθηνά, Θεοδώρα, Δημήτριος και Αχιλλέας -πληροφορίες από Ισμήνη Ιωαννίδου στις ΠΦΘ). Ένα από τα παιδιά του, ο Κωνσταντίνος του Ιωάννη μεταβαίνει στη Βιέννη όπου σπουδάζει χειρούργος-γυναικολόγος. Επιστρέφει το 1929 και η κλινική του ανοίγει τον Ιανουάριο του 1930.

Σπύρος Αλευρόπουλος

Λήψη του κτιρίου το 1959

Ο Νικόλαος Μέρτζος στην εργασία “Αρμάνοι Βλάχοι” γράφει ότι οι αδελφοί Κούφα κατάγονται από την Κλεισούρα.

Το 1914 ο Ιωάννης Κούφας αναφέρεται ως σύμβουλος του ναού της Αγίας Σοφίας..

Σε κατάλογο του 1922 επίσης αναφέρεται το όνομα του εμπόρου Ιωάννη Κούφα.

Υπάρχει κατάστημα πάνω στην Εγνατία, μεταξύ των οδών Ιωαννίδου και Σωκράτους ιδιοκτησίας Ιωαν. Κούφα. Είναι το 320/4 από την πράξη τακτοποίησης 296 του 1931.

Από την αρχειοθέτηση του Στάθη Ασλανίδη.

Μέσα του 1920 σε λήψη Λυκίδη. Ο δρόμος και η πλατεία υπό διαμόρφωση.

Λίγο αργότερα από την προηγούμενη. Δεντράκια στην Ερμού, αυτοκίνητα Ford στο ισόγειο, δεν φαίνεται ακόμη να έχει αρχίσει την λειτουργία της η κλινική.

Τον Νοέμβριο του 1929 αγγέλλεται ότι ο χειρούργος γυναικολόγος Κωνσταντίνος Κούφας ήρθε από την Βιέννη και σκοπεύει να ανοίξει κλινική.

Διαφημιστικό της κλινικής. Πρέπει να είναι με την έναρξη της λειτουργίας της. Ένα περίπτερο στην γωνία Καρόλου Ντηλ με Ερμού.

Δεξιά η πλευρά του κτιρίου από την Ερμού.

Από την Νέα Αλήθεια 25-1-1930 το πρώτο διαφημιστικό της κλινικής.

Λίγους μήνες αργότερα αναφέρεται ότι ο γιατρός χειρουργεί και στο Δημοτικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης.

Κατοχική λήψη

Η μοναδική έγχρωμη λήψη στα 1959 (από ανάρτηση Χρήστου Καββαδά).

(ασπρόμαυρη φώτο Πλάτων Κλεανθίδης 1982, έγχρωμη φώτο Πλάτων Κλεανθίδης 2023) Η κατοικία εκλεκτικιστικού τύπου στην οδό Ηροδότου 6 στην Άνω Πόλη μάλλον έχει κτιστεί στις αρχές του 20ου αιώνα μετά την απελευθέρωση της πόλης και ενδεχομένως μετά το 1922.

Ένα σπίτι φωτογραφημένο το 1992 που δεν υπάρχει πια.

Σπύρος Αλευρόπουλος

Από πίσω φαίνεται και ένα ακόμη παλιότερο όπως θα γίνει σαφές στις επόμενες εικόνες.

Στην πράξη 212/1930 το οικόπεδο, όπου κτίστηκε το σπίτι της φωτογραφίας, ανήκει στον Χρ. Μανωλούδη. Υπήρχε ήδη ένα παλιό κτίσμα (στο βάθος της προηγούμενης φωτο). Με αυτήν την πράξη απαλλοτριωνόταν μέρος του οικοπέδου του για να διαπλατυνθεί η Τραπεζούντος. Στην πράξη αυτή φαίνεται και η σχεδιαζόμενη διαπλάτυνση της Πέτρου Συνδίκα (παλιά Καποδιστρίου) η οποία όμως δεν επηρέασε το οικόπεδο Μανωλούδη.

Στην αεροφωτογραφία του 1939 το νεότερο κτίσμα δεν υπάρχει ακόμη.

Στην αεροφωτογραφία από το αρχείο Βαγγέλη Καβάλα 1959-60 εμφανίζεται στα όρια του οικοπέδου, μαζί με το παλιότερο, έχοντας την όψη του επάνω στην Πέτρου Συνδίκα.

Φυσικά αποτυπώνεται και στις νεότερες πράξεις τακτοποίησης. Εδώ το 1973 στην πράξη 3534. Πάντα ιδιοκτησία του Χρ. Μανωλούδη.

Σήμερα Εταιρεία Νόσου Alzheimer.

Ένα καφενεδάκι την εποχή του μεσοπολέμου μπροστά στο ρήγμα της Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου. Φωτογράφος ο Morpurgo Luciano που φαίνεται να γοητεύεται από τη φυσιογνωμία του γραφικού γέροντα και τον αποθανατίζει. Ίσως να του θυμίζει κάποιο οικείο πρόσωπο από το παρελθόν. Η λήψη τον Μάϊο του 1936.

Η φωτογραφία αναρτήθηκε πρόσφατα από τον Βασίλη Σεραφίδη στις ΠΦΘ με το ερώτημα της τοποθέτησης στον χάρτη της πόλης. Η συσχέτιση με την οικία που μισοφαίνεται στο βάθος και επιβιώνει ακόμα, από εδώ: https://archive.saloni.ca/1189

Στάθης Ασλανίδης

Πηγή: https://fotografia.cultura.gov.it/iccd/item/N020922?fbclid=IwAR31YY8fPtt4QPI8u6pUw3mKur8BQ9nQw8Rd-7RwYe30nozPmQTcpoKcE24

Στην Κατακάλου, μια νεόκτιστη πολυκατοικία στον αριθμό 6 πέφτει την Δευτέρα 11 Ιανουαρίου 1971. Ευτυχώς δεν είχαν κατοικηθεί όλα τα νεόδμητα διαμερίσματα. Παρ όλ αυτά υπήρξε ένα θύμα.

Το πρωτοσέλιδο της Μακεδονίας 12/1/1971

Η πολυκατοικία που έπεσε παρέσυρε και μέρος της διπλανής της, στο νούμερο 4.

Στην δίκη που έγινε στο τέλος του ίδιου χρόνου κατατέθηκε ότι τα έκκεντρα πέλματα στη θεμελίωση ήταν ο βασικός λόγος της κατάρρευσης. Τα πέλματα κατασκευάστηκαν έτσι για να μην χαλάσει ο αποχετευτικός αγωγός της διπλανής πολυκατοικίας. Μηχανικός, εργολάβος και αρχιτέκτονας καταδικάστηκαν.

Το τριώροφο που φαίνεται αριστερά είναι αυτό που υπάρχει και σήμερα στην Κ. Γεωργάκη 3.

Η σημερινή πολυκατοικία Κατακάλου 4-6 αριστερά

Όταν βλέπαμε την οικιστική εξέλιξη στον αριθμό 98 της Βασ. Όλγας γωνία με Κατακάλου, (https://archive.saloni.ca/1519) είχαμε αναφερθεί στην ύπαρξη μιας μικρής εκκλησίας, της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, που δεν ήταν δυνατόν να την επαληθεύσουμε φωτογραφικά παρόλο που απεικονίζεται στο ρυμοτομικό του 1963. Όμως τελικά υπήρξε. Κατεδαφίστηκε το 1958 ή λίγο μετά.

Σπύρος Αλευρόπουλος

Η καταγραφή της μικρής εκκλησίας στο ρυμοτομικό του 1963.

Η είδηση αναφέρεται στην κατεδάφιση του ναϋδρίου, που ήταν ιδιοκτησίας Άμποτ (θυμίζουμε ότι και το τεράστιο οικόπεδα δυτικά της Κατακάλου ήταν κι αυτό στην ιδιοκτησία της οικογένειας Άμποτ). Ο οικοπεδούχος είχε αποφασίσει να κτίσει πολυκατοικία, γι αυτό και οι διαμαρτυρίες κάποιων ενοριτών προς τον νομάρχη δεν μπορούσαν να εισακουστούν. Κατά πάσα πιθανότητα πίσω από το μικρό καμπαναριό βλέπουμε και το πίσω μέρος της παλιάς κατοικίας στο 100 που κι αυτή το 1960 είχε δώσει την θέση της σε πολυκατοικία. Μακεδονία 17/9/1958

Αναφέρεται ήδη το 1925 στον εμπορικό οδηγό Θεσσαλονίκης.

Η εκκλησία βρισκόταν πίσω από το ισόγειο μαγαζί στον αριθμό 98 και ίσως εμπόδιζε τις εργασίες για την ανέγερση πολυκατοικίας στο διπλανό κτίσμα.

Στην αεροφωτογραφία του Βαγγέλη Καβάλα του 1959-60 βλέπουμε να έχει ορθωθεί η πολυκατοικία Βασ. Όλγας 100, ενώ ακόμη δεν έχουν ξεκινήσει οι εργασίες στο 98.

Θολή αλλά σημαντική αυτή η φωτογραφία του 1917-1918 (από διαδικτυακή δημοπρασία) που μας δίνει από μια άλλη πλευρά ένα κτίριο που το ψάχναμε χρόνια για το “πρόπυλο” που φερόταν να απεικονίζει. Εκείνη η φωτό, αλλά και μία τρίτη που αποκάλυψε και την θέση του -ανατολικά της Ηφαιστίωνος, ανάμεσα Αγ. Δημητρίου και Κασσάνδρου- εδώ: https://www.facebook.com/204212503401724/photos/a.211295696026738/248731022283205/?type=3&theater

Μάρα Νικοπούλου

Στην αεροφωτογραφία του 1918 (από το Χρονικό της Μεγάλης Πυρκαγιάς της Α. Γερόλυμπου) σημειώνεται με κίτρινο το κτίριο της αρχικής, η θέση του φωτογράφου και η Αγ. Δημητρίου.

Στην Αλεξανδρείας δύο σπίτια. Το πρώτο, μεσοπολεμικό, Αλεξανδρείας 49, έδωσε τη θέση του σε πολυκατοικία. Το δεύτερο, μεταπολεμικό μάλλον, Αλεξανδρείας 42 υφίσταται ακόμα.

Σπύρος Αλευρόπουλος

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0mc64xTDkzK4YZi8zknqCSLyrSUp4CGxrQD6GBwqsB2x5k6NgNyPCNEW3PN1xjG4Ql

Αλεξανδρείας 49 όπως ήταν το 1992.

Σημειωμένο στην αεροφωτογραφία του Βαγγέλη Καβάλα το 1959-60

Σε αεροφωτογραφία του 1939, από το βιβλίο του Βασ. Κολώνα “Η Θεσσαλονίκη εκτός των τειχών. Εικονογραφία της συνοικίας των εξοχών (1885 – 1912)”

Σύμφωνα με την πράξη 2158 του 1966 ανήκει στον Νικόλαο Χριστοδούλου

Το άλλο σπίτι Αλεξανδρείας 42 όπως ήταν το 1992. Φαίνεται και τμήμα από το σπίτι που υπήρχε ακριβώς απέναντι.

Και όπως το κατέγραψε το Google το 2011

Αυτό και το ακριβώς πίσω απ αυτό υπάρχουν ακόμα. Πάλι από την αεροφωτογραφία του Βαγγ. Καβάλα του 1959-60

Η οδός Μεγάλου Αλεξάνδρου αποκαλύπτεται Λήψη από την πλατεία Εμπορίου της παλιάς εποχής αναδεικνύει ένα άγνωστο κομμάτι της Μεγάλου Αλεξάνδρου. Στην παλαιά ρυμοτομία ήταν ένας από τους πολυσύχναστους δρόμους της πόλης με μεγάλη εμπορική κίνηση. Ξεκινούσε από την παραλία στο σημερινό ύψος της Κατούνη και κατέληγε στην άνω πόλη, στην οδό Ολυμπιάδος. Καταργημένη πλέον, σήμερα τη φανταζόμαστε ως δυτική παράλληλη της Ίωνος Δραγούμη με κατάληξη την Παύλου Νιρβάνα.

Την πλατεία Εμπορίου την γνωρίσαμε προχθές από τη Μάρα Νικοπούλου εδώ: [https://archive.saloni.ca/2342]. Στη φωτογραφία βλέπουμε από διαφορετική γωνία το ΒΑ τμήμα της, την άνοδο της Μεγάλου Αλεξάνδρου προς την Εγνατία.

Η φωτογραφία εμφανίστηκε πριν μερικά χρόνια σε δημοπρασία, αναρτήθηκε στις ομόθεμες ομάδες και σήμερα φιλοξενείται στο αρχείο του Σπύρου Αλευρόπουλου. Η σημερινή τοποθέτηση συμπληρώνει ένα ακόμα κομμάτι στον χάρτη της χαμένης πόλης: https://saloni.ca/

Στάθης Ασλανίδης

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02Lc6zZB4mkg9nn6TXh1VJvm1Fk2S1pfYmVD9YiVXGQzzXcmDgh9KGuBkBXvyearwSl

Η οδός Μεγάλου Αλεξάνδρου από το ύψος της Ιωάννου Τσιμισκή στο ανατολικό τμήμα της πλατείας Εμπορίου.

Η συσχέτιση. Την επιχρωματισμένη έκδοση της κάρτας αριστερά είδαμε προχθές από τη Μάρα Νικοπούλου.

Φωτογραφία από άλμπουμ που δημοπρατείται. Θέμα, το εντυπωσιακό κτίριο στο βόρειο τμήμα της Πλατείας Εμπορίου. Αριστερά βλέπουμε την άνοδο της Κατούνη που κατέληγε στη Φράγκων και δεξιά την άνοδο της Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Πηγή: Delcampe Item n° #1724343328