Saloni.ca Archive

Το ξενοδοχείο Βιέννη κτίστηκε το 1925, αφήνοντας χώρο στο μέτωπό του προς τη Εγνατία, ώστε να δημιουργείται μια μικρή ευρυχωρία εκεί όπου βρισκόταν το Burmali cami (και ίσως ο ναός της Αγ. Κυριακής) που είδαμε χθες. Τα σχέδια του Γιάννη Καμπανέλλου προέβλεπαν διώροφη οικοδομή, αλλά τελικά το 1931 αποπερατωμένο αριθμούσε τρεις ορόφους. Διέθετε 55 δωμάτια, επιτάχτηκε από τους Γερμανούς, και αργότερα από τα Τάγματα Ασφαλείας. Με την απελευθέρωση για λίγους μήνες στέγασε το αρχηγείο του ΕΛΑΣ, πριν ξαναγίνει ξενοδοχείο.

Από το 1965 (από άλλη πηγή το 1973) το κτίριο εγκαταλείπεται και λειτουργούν μόνον τα καταστήματα στο ισόγειο. Αγοράζεται το 1994 από τον Αθ. Μαντά, και εκπονείται μελέτη αποκατάστασης με προοπτική να χρησιμοποιηθεί ως χώρος γραφείων. Το 1983 χαρακτηρίστηκε διατηρητέο.

Προστίθεται ακόμη ένας όροφος σε εσοχή και το κτίριο αναπαλαιώνεται στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης 1997. Εκεί λειτουργούν τα γραφεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία για την ανασυγκρότηση των Βαλκανίων και το Σύμφωνο Σταθερότητος. Από το 2012 στους χώρους του κτιρίου βρίσκεται το Mediterranean College Thessaloniki.

Την άνοιξη του 2020 αγοράστηκε από την ισραηλινή Brown Hotels για να το ξαναλειτουργήσει ως ξενοδοχείο με αντίτιμο 3,5 εκατομ. ευρώ. Η νέα ονομασία του θα είναι Brown Salonica. Πληροφορίες από: https://parallaximag.gr/nea-epochi-gia-to-istoriko-ksenodocheio-vienni-sto-kentro-tis-polis-51862 και https://thessarchitecture.wordpress.com/2015/10/23/%CE%BE%CE%B5%CE%BD%CE%BF%CE%B4%CE%BF%CF%87%CE%B5%CE%B9%CE%BF-%CE%B2%CE%B9%CE%B5%CE%BD%CE%BD%CE%B7/

Για την πρόσφατη αγορά του: https://www.eurocapital.gr/permalink/137018.html και https://bizness.gr/anoigoyn-to-2023-ta-dyo-nea-xenodocheia-tis-brown-sti-thessaloniki-pos-tha-onomastoyn/

Η φωτογραφία ίσως να είναι από την δεκαετία του 1950

Στο βάθος και στο κέντρο ξεχωρίζει ο όγκος του ξενοδοχείου από την πλατεία του Βαρδάρη

Από πιο κοντά. Τότε που ήταν επιταγμένο από τους Γερμανούς. Στην ταράτσα του βλέπουμε το σύστημα συναγερμού.

Το ξενοδοχείο Βιέννη το 1991. Αν και ταλαιπωρημένο και με εγκαταλειμμένους τους ορόφους εντυπωσιάζει με την μεγαλοπρέπειά του.

Ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια στα μαγαζιά. Το πρατήριο σιγαρέττων αριστερά φέρει το όνομα του Ασκενίδη υιού (αν και προφανώς είχε αλλάξει πάλι η χρήση αν κρίνουμε από τις πινακίδες από πανω του). Το ίδιο όνομα Ασκενίδης διακρίνουμε και στην πρώτη ασπρόμαυρη φωτογραφία της ανάρτησης. Το καφέ Βιέννη αντικατέστησε παλιότερο καφενείο.

Και μια κάθετη λήψη για να φανεί και η ταλαιπωρημένη επιγραφή του ξενοδοχείου.

Ο όροφος που έχει προστεθεί σε εσοχή διακρίνεται από την Εγνατία. Φωτογραφία από https://parallaximag.gr/nea-epochi-gia-to-istoriko-ksenodocheio-vienni-sto-kentro-tis-polis-51862

Φωτογραφία του Πλάτωνα Κλεανθίδη

Φωτογραφία του Πλάτωνα Κλεανθίδη

Στην εικαζόμενη θέση της Αγ. Κυριακής, το Burmali Cami, στην ανοιχτωσιά που σχηματίζεται μπροστά από το ξενοδοχείο Βιέννη. Την ονομασία του την πήρε από τις ελικοειδείς σπείρες που σχημάτιζε εξωτερικά ο μιναρές του τζαμιού. Ιδρυτής του ο Ταρακτσίογλου Αλή, γιος του προσωπικού κατασκευαστή χτενιών του σουλτάνου Μουράτ Β' Η συνοικία του τζαμιού πολύ παλιότερα ονομαζόταν Yenice λόγω του τόπου καταγωγής των κατοίκων. Αργότερα λόγω της εμπορικής ανάπτυξης της συνοικίας ο πληθυσμός αυτός μετακινήθηκε. Ακριβώς απέναντι από το τζαμί ήταν ο δρόμος του Μπούρμαλι (αργότερα Αντιγονιδών, χάθηκε με την νεώτερη ρυμοτομία).

Πληροφορίες από το βιβλίο του Δημητριάδη για την Οθωμανική Θεσσαλονίκη.

Μια απ' τις παλιότερες απεικονίσεις του σε απόσπασμα της κλασικής φωτογραφίας του Zepdji του 1873 από την μεριά του κατοπινού Μπεξινάρ.

Ελάχιστες οι λήψεις προ πυρκαγιάς. Η πιο κοντινή είναι αυτή σε ανάρτηση της Liza Koutsaplis στις ΠΦΘ, με όλα τα μικρομάγαζα που υπήρχαν μπροστά στην Εγνατία.

Όπως φαινόταν από τον όροφο του Grand Hotel απέναντι

Ακόμη μία από την αντίθετη πλευρά

Και περνάμε στην περίοδο μετά την φωτιά. Ο μιναρές αλώβητος, τα μαγαζιά εξαφανισμένα ήταν ένα από τα λίγα αξιοθέατα που μπορούσαν να φωτογραφίσουν οι ξένοι στρατιώτες.

Βλέποντας και συγκρίνοντας τα χαλάσματα μπροστά από το τζαμί αυτή η φωτογραφία από IWM πάρθηκε όταν κάπως είχε καθαρίσει ο τόπος απ' αυτά.

Στην καθαρή αυτή λήψη οι λεπτομέρειες του μικρού αυτού τεμένους αποτυπώνονται με ευκρίνεια

Από την πλευρά ανατολικά του Burmali στη σημερινή Τανταλίδου αρκετές λήψεις με στρατιώτες που ποζάρουν με φόντο το τζαμί.

Και αυτή από την ίδια πλευρά με ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες της δραστηριότητας γυναικών που προσπαθούν να βιοποριστούν. Ανάρτηση Σιδηρόπουλου στις ΠΦΘ.

Κάποιος πιο τολμηρός ανέβηκε στον μιναρέ του Burmali για να φωτογραφίσει το καμμένο κέντρο απ' αυτό το σημείο. Αριστερά στο βάθος ο μιναρές του Χαμζά μπέηκαι δεξιά το καμπαναριό του καθολικού ναού.

Απέναντι σχεδόν από την είσοδο του Πειραματικού, στην Δελμούζου σήμερα, απομεινάρι της παλιάς Φιλίππου, όσοι ζήσανε στην γειτονιά θα θυμούνται αυτό το μοναχικό κτίσμα που στέγαζε για χρόνια το ραφείο στολών χωροφυλακής “Ο Μήτσος”. Στο πέρασμά μου το 1991 φυσικά δεν το βρήκα, το είχα μπροστά μου όμως. Στη θέση του λίγο πράσινο.

Σπύρος Αλευρόπουλος

Ο σχετικός Οδηγός του Γ. Χατζηκυριάκου αναφέρει: 1) στους ζαχαροπλάστες: Φλώκα, Αντ. Αδελφού στην πλ. Ελευθ. Φλώκας, Αντών. στην πλ. Ελευθ. Φλώκας Ευάγγ. στην Σαβρή Πασά 2) στα ζυθοπωλεία-καφενεία : Φλώκα στην Εξοχή 3) στους παντοπώλες : Φλόκα, Αν. Χρήστος 4) στους γυναικείους πίλους: Φλόκα Θεοδώρα στην Έν.-Προόδου 5) στους ξυλουργούς : Φλόκα Ε. Κων. στην Σαβρή Πασά

Διαφαίνεται ότι, τότε, γνωστοί ζαχαροπλάστες ήταν αυτοί της οικογένειας Αντωνίου Φλώκα κι όχι αυτοί της οικογενείας του Αθανασίου Φλώκα (που καταγράφονται, με έμμεσο τρόπο, μόνο ως ιδιοκτήτες Ζυθοπωλείου-Καφενείου). Η αναφορά στον Χρήστο Αν. Φλόκα ως παντοπώλης επιβεβαιώνει τις αντίστοιχες πληροφορίες του βιβλίου “Ραντεβού στου Φλόκα” της κας Μ. Βάρβογλη. Για τη Θεοδώρα Φλόκα (ιδιοκτήτρια καπελάδικου στην οδό Έν.-Προόδου, δηλ στη σημερινή Εθνικής Αμύνης) και τον ξυλουργού Κων. Ε. Φλόκα (στην οδό Σαβρή Πασά, δηλ. στη σημερινή Βενιζέλου) δεν είναι γνωστή κάποια σύνδεση τους με τις οικογένειες του Αντωνίου και Αθανασίου Φλόκα.

Νίκανδρος Καστανίδης

Από το βιβλίο “ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Η παρουσία των απόντων” του κου Χρ. Ζαφείρη, Θεσσαλονίκη, 2014

Από το βιβλίο “ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Η παρουσία των απόντων” του κου Χρ. Ζαφείρη, Θεσσαλονίκη, 2014

Από το βιβλίο “ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Η παρουσία των απόντων” του κου Χρ. Ζαφείρη, Θεσσαλονίκη, 2014

Από το βιβλίο “ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Η παρουσία των απόντων” του κου Χρ. Ζαφείρη, Θεσσαλονίκη, 2014

Η πλατεία Ελευθερίας στις αρχές του 1912

[Από το βιβλίο “ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Στιγμές ιστορίας”, Αθήνα 2016, σελ. 230]

Η πλατεία Ελευθερίας στα τέλη του 1912

[Από το βιβλίο “ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Στιγμές ιστορίας”, Αθήνα 2016, σελ. 231]

Η πλατεία Ελευθερίας στα τέλη του 1912

[Ανάρτηση του κου “Viron Papadopoulos”, στις ΠΦΘ, στις 27-11-2021]

Δημοσιευμένο στην γαλλική εφημερίδα Excelsior στις 6 Οκτωβρίου 1915 επ’ αφορμής της άφιξης στην πόλη της Γαλλικής Στρατιάς της Ανατολής, ως μέλος της Αντάντ, με σκοπό να συνδράμει τη Σερβία που βρισκόταν εγκλωβισμένη από την επίθεση των Κεντρικών Δυνάμεων (Γερμανία, Αυστροουγγαρία και Βουλγαρία). Διακρίνουμε από το μέσο περίπου της φωτογραφίας την τότε παραλιακή οδό Κουντουριώτη με τις πέντε συνεχόμενες αποθήκες με βαθμιδωτά αετώματα λίγο πιο μέσα, το κτήριο της Καραντίνας, με τον μιναρέ του Χαμζά Μπέη πίσω του και μικρό μέρος του Παλαιού Τελωνείου.

Εντούτοις πρόκειται για απόσπασμα μιας ενδιαφέρουσας φωτογραφίας της Θεσσαλονίκης τουλάχιστον 30 χρόνια παλαιότερη, την δεκαετία του 1880, που προφανώς βρισκόταν στα αρχεία της εφημερίδας. Ένα όμορφο αντίτυπό της από τον Γάλλο φωτογράφο Felix Bonfils (1831-1885) με τίτλο “Panorama de Salonique” βρίσκουμε στο Φωτογραφικό Άλμπουμ 406 (1867-1914) . Ο Bonfils δημιούργησε το φωτογραφικό στούντιο “Maison Bonfils” στην Βηρυτό το 1867. Το συγκεκριμένο φωτογραφικό άλμπουμ διασώθηκε από μια λιβανέζικη συλλογή και βρίσκεται στο αρχείο της Βρετανικής Βιβλιοθήκης.

Αλέξανδρος Σαββόπουλος

Διακρίνουμε από το μέσο περίπου της φωτογραφίας την τότε παραλιακή οδό Κουντουριώτη με τις πέντε συνεχόμενες αποθήκες με βαθμιδωτά αετώματα λίγο πιο μέσα, το κτήριο της Καραντίνας με τον μιναρέ του Χαμζά Μπέη πίσω του και μικρό μέρος του Παλαιού Τελωνείου.

Το πανόραμα της δυτικής πλευράς της πόλης, από το φύλλο της εφημερίδας Excelsior στις 6 Οκτωβρίου 1915.

Μία πρόταση για την κλασική πρωτομαγιάτικη βόλτα στην Άνω Πόλη … λίγο διαφορετικά. Τέτοιες μέρες, 106 χρόνια πριν, άνοιξε στην Θεσσαλονίκη η «Έκθεση της Στρατιάς της Ανατολής», με έργα Γάλλων που υπηρετούσαν εδώ. Η εφημερίδα Μακεδονία ενημερώνει για την έκθεση μέσα από αρκετά δημοσιεύματα. Αναγγέλλει, «γκρινιάζει», καλεί ειδικό για να την αξιολογήσει και δίνει αρκετές λεπτομέρειες για τα έργα. Πολλοί απ’ τους καλλιτέχνες ανήκαν στον Φωτογραφικό Τομέα και τους έχουμε «ξανασυναντήσει» μέσα απ’ τις φωτογραφίες τους. Κι εκεί, όπως και σε πολλά από τα έργα της Έκθεσης, αποτυπώνονται κλασικές γωνιές της Άνω Πόλης.

Μάρα Νικοπούλου

Στις 28/4/1916 μαθαίνουμε ότι η αναγγελία της έκθεσης προκάλεσε μεγάλο ενδιαφέρον στους καλλιτεχνικούς κύκλους της πόλης και περιέργεια ιδίως στην αριστοκρατία μας. Πολλοί αριστοκράτες, μάλιστα -σίγουροι ότι τα έργα θα είναι πρώτης τάξεως- δήλωσαν ήδη ότι προτίθενται να αγοράσουν κάποια έργα. Η ίδια η Μακεδονία «ανέθεσε εις ειδικόν έλληνα καλλιτέχνη, εκ των μάλλον διακεκριμένων, την καλλιτεχνική κριτική των έργων». Στις 29/4 δίνονται περισσότερες για τα πρακτικά θέματα: Φιλοξενείται στα γραφεία της Γαλλικής Αποστολής στην Β. Βουλγαροκτόνου 53. Στα εγκαίνια θα παρίσταται και ο ίδιος ο Σαράιγ και η τιμή εισόδου θα είναι ενιαία για όλους 3 δραχμές. Τις υπόλοιπες μέρες φτηναίνουν: 1 δραχμή για το κοινό, 50 λεπτά για τους υπαξιωματικούς, 25 για τους απλούς στρατιώτες. Όλες οι εισπράξεις υπέρ των Γάλλων τραυματιών

Πολλά από τα έργα φωτογραφήθηκαν από τον Οπερατέρ K και φτάνουν στις μέρες μας (έστω ασπρόμαυρα) μέσα από το https://www.pop.culture.gouv.fr Εδώ, με τίτλο «Κρήνη στην Άνω Πόλη», βλέπουμε μια πολύ γνωστή άποψη από το Τσινάρι. Ο καλλιτέχνης αναφέρεται μόνο με το επώνυμο Spitz και δεν υπάρχει τίποτα άλλο δικό του στην πλατφόρμα του γαλλικού υπουργείου πολιτισμού. Από το blog https://aetdebesancon.home.blog/2021/08/23/andre-spitz/ μαθαίνουμε ότι πρόκειται για τον André Spitz (1883-1977)

Στην εφημερίδα εμφανίζονται άμεσα οι πρώτες αντιδράσεις «με αφορμή την έκθεση» και κυρίαρχο θέμα την έλλειψη μιας αντίστοιχης έκθεσης Ελλήνων. Καλλιτέχνες υπάρχουν, λέει, και μάλιστα χαίρουν εκτίμησης στην Αθήνα, την Κων/λη, το Κάιρο και την Ευρώπη. «Λείπει όμως η ομόνοια, η συγκέντρωσις, ίσως και το θάρρος». Από το δημοσίευμα της 30ης Απριλίου, όμως, μαθαίνουμε επίσης ότι είχε γίνει «πρόπερσι» μια έκθεση Ελλήνων καλλιτεχνών -και μάλιστα με επιτυχία. Δεξιά, μία μέρα μετά, ο Νεμρώδ στο Χρονογράφημά του καλεί τους συγγραφείς και τους καλλιτέχνες να μην χώνονται σαν τυφλοπόντικες και να σηκωθούν, να κατέβουν προς το κοινό και να κάνουν «συχνές διαλέξεις, συχνές συναυλίες, συχνές εκθέσεις».

Την ίδια μέρα, Πρωτομαγιά του 1916, εμφανίζεται και ο «ειδικός» που προτιμά να παραμείνει ανώνυμος και υπογράφει με το ψευδώνυμο Απρόσωπος. Το πρώτο κείμενο των άρθρων του είναι ένας γενικός πρόλογος που καταλήγει ότι θα προβεί «στην κριτική καθοδήγηση της ζωγραφικής εκθέσεως που παρουσιάζουν οι Γάλλοι καλλιτέχναι, στρατιώται» για να σπρώξει τον κόσμο να πάει στην έκθεση, να τη μελετήσει και να τη συζητήσει ώστε να δημιουργηθεί το καλλιτεχνικό ενδιαφέρον που πρέπει να έχει κάθε μορφωμένη κοινωνία για την βλάστηση της Τέχνης

Πίσω στους Γάλλους, με δυο πίνακες που έχουν το ίδιο θέμα. Και οι δυο καλλιτέχνες υπηρετούν στον Φωτογραφικό Τομέα, με κωδικούς Οπερατέρ Κ (ο Paul Jouve) και Οπερατέρ ΚD (o Charles Darrieux). O πρώτος μάλιστα είναι αυτός που υπογράφει όλες τις φωτογραφίες των έργων της Έκθεσης. Από το ίδιο σημείο της οδού Κασσιανής ζωγραφίζουν την κρήνη δίπλα στον Όσιο Δαυίδ/Τζαμί Σουλουτζά. Και στους δύο κάνει ιδιαίτερη αναφορά ο Απρόσωπος, στο β’ άρθρο της σειράς. Τα έργα τους έχουν τον ίδιο τίτλο: «Το κόκκινο σπίτι». Εδώ δεν βλέπουμε το χρώμα, αλλά το έχουμε δει σε άλλα δυο αντίστοιχα έργα παλιότερα…

Από εδώ: https://archive.saloni.ca/26, το ίδιο σημείο σε δυο έγχρωμα έργα που πιθανότατα προέρχονται και αυτά από την Έκθεση της Γαλλικής Στρατιάς.

Στο β’ άρθρο της σειράς, δημοσιευμένο στις 4/5/1916, κάνει πάλι μια μεγάλη εισαγωγή. Κρατάμε μία παράγραφό του περί Θεσσαλονίκης, που «όσο και αν δεν έχει απόλυτο ομοιογενή ανατολικό χαρακτήρα, κρύβει όμως ακόμα ένα θαυμάσιο χαρακτηριστικό θησαυρό με τις παλιές της συνοικίες και τα παλαϊκά γραφικά σπίτια, τους βυζαντινούς ναούς, τους μιναρέδες, τα κυπαρίσσια και τα κάστρα της, τα ποικιλόμορφα κοστούμια της και τ’ άλλα χαρακτηριστικά της ζωής της χωρίς να ξεχάσουμε τις πολυθέλγητρες βρύσες της». Πράγματι, οι προηγούμενοι δύο πίνακες ήταν σε παλιά συνοικία, δίπλα σε βυζαντινό ναό, με μιναρέ, κυπαρίσσι και βρύση… Ο «Απρόσωπος» συνεχίζει την γενική ανάλυση που όμως κρύβει διάφορα «ναι μεν-αλλά» και καταλαβαίνουμε ότι δεν ενθουσιάστηκε και τόσο. Μας πληροφορεί ότι παρουσιάζονται αρκετοί ζωγράφοι, σχεδιαστές και γελοιογράφοι και ένα-δυο γλύπτες και ξεκινάει με τον πρώτο που αναφέρει ονομαστικά: τον Charles Darrieux. Όλη η κριτική του στον συγκεκριμένο βρίσκεται στην τρίτη στήλη που παρατίθεται εδώ. Εμείς συνεχίζουμε με μερικά από τα έργα του…

Και επιστρέφουμε πάλι στην οδό Κλειούς και το Τσινάρι, δια χειρός Charles René Darrieux αυτή τη φορά, όπου έχουμε τη δυνατότητα να δούμε και τα πραγματικά χρώματα, καθώς δημοπραττήθηκε τον Μάρτιο 2021. [Πηγή: artnet.com] H φωτογραφία (με πηγή www.pop.culture.gouv.fr, όπως και όλα τα έργα που ακολουθούν) με κωδικό APOR098217 τιτλοφορείται «Καφενείο». Στη δημοπρασία (από το http://www.artnet.com) ο τίτλος είναι «Δρομάκι στη Θεσσαλονίκη».

Είδαμε πριν το Κόκκινο Σπίτι, βλέπουμε εδώ το Γαλάζιο – κατά πάσα πιθανότητα λουλακί- και έναν ακόμα δρόμο.

H πολυφωτογραφημένη οδός Ανδοκίδου με το μπακαλικάκι και το τζαμί Μεσούντ Χασάν τώρα και σε πίνακα, καδραρισμένο για την έκθεση του 1916. Τίτλος του: Μιναρές. Η φωτογραφία δεξιά, τραβηγμένη από τον ίδιο τον Νταριέ, μάλλον είναι αυτή που «χρησιμοποίησε» για το έργο του.

Περισσότερους καλλιτέχνες -και την σχετική κριτική του «Απρόσωπου»- θα δούμε σε επόμενη ανάρτηση

Περιγραφή της “παλιάς” παραλίας όταν ήταν ακόμα “νέα”. Συγκεκριμένα, κείμενο από τον Ερμή του Γκαρπολά της 15ης Αυγούστου 1875.

Το κείμενο είναι ανυπόγραφο αλλά μοιάζει σαν να είναι εντυπώσεις περιηγητή που έχει επισκεφθεί και άλλα μέρη. Υπάρχει βέβαια η περίπτωση ο Γκαρπολάς να το γράφει σαν να είναι περιηγητής.

Εντύπωση κάνει η θλιβερή όψη που είχε ακόμα το 1875 η παραλία, 5 χρόνια μετά την κατεδάφιση του τείχους: Λιμνούλες στα μπαζωμένα σημεία με ψάρια, βρωμιές αντί για σκύρα ή χώμα για πλήρωση, οσμές σάπιων λαχανικών! Επίσης, άλλο σημείο ενδιαφέροντος είναι η αναφορά των “εμπηγέντων ... πασσάλων”. Η εντύπωση που είχα ήταν ότι το μπάζωμα έγινε με τα υλικά των κατεδαφίσεων των τειχών χωρίς να υπάρχει χρήση πασσάλων ή άλλων τεχνικών για την οριοθέτηση της επέκτασης. Δεν θυμάμαι να φαίνονται πάσσαλοι σε κάποια από τις παλιότερες φωτογραφίες.

Ένα τελευταίο σημείο που τραβάει την προσοχή είναι η ετοιμότητα στην δημιουργία καφενείων και θεάτρων, ακόμα και σε πρόχειρες κατασκευές όπως φαίνεται.

Θόδωρος Νάτσινας

Το τεύχος του Ερμή από όπου το κείμενο

Από την Φιλίππου με Μενελάου βλέποντας προς την Εγνατία το 1991. Παιδάκι στο δημοτικό έβλεπα το παραχώσιμο των αρχαίων όταν θεμελιώνανε την πολυκατοικία δεξιά. Φυσικά από αρχαία δεν καταλάβαινα, ούτε και πολυκαταλαβαίνω, αλλά κοντοστεκόμουνα και έβλεπα τους σκελετούς σε τάφους που ανοίγονταν και το φως του ήλιου τους ελουζε, μαζί και μένα, μετά από τόσα χρόνια στο σκοτάδι και με τόσο βάρος από τόσα και τόσα οικιστικά στρώματα της πόλης. Το μεσοπολεμικό αριστερά έμενε για πολλά χρόνια κλειστό. Η ιστορία που άκουσα είναι ότι μέσα ήταν οχυρωμένοι οι αφοι Μπακατσέλου και το κτίριο πολιορκούνταν από τον ΕΛΑΣ τον Οκτώβριο του 44. Δεν ξέρω αν αυτή η ιστορία ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Εδώ και λίγα χρόνια έχει αντικατασταθεί. Σπύρος Αλευρόπουλος

Σχόλιο Giorgos Tependris:

....Γεννήθηκα στην καρδια της γερμανικής Κατοχής,τρεις πολυκατοικίες,πιο κάτω αριστερά,κτίσμα του 1926,(οικία Μυρ.Δημητρακόπουλου)ακριβώς απέναντι απο την εκκλησία του Αγ.Νικολάου,σημερα η οδός λέγεται Γ.Μπακατσέλου(παλιά Μενελάου),γωνία με Φιλίππου,αριστερά.... ειχε μεχρι πριν 20 χρόνια ,πλήγματα απο χειροβομβίδες,σε άγρια μάχη ,με δυνάμεις του ΕΛΑΣ , μετά την Απελευθέρωση.... και τρεις γνωστές.. οικογένειες, απο τις επιφανείς της πόλης μας,....που ηταν οχυρωμένες και αμύνονταν απο μέσα, ... με βαρύ οπλισμό... απο οτι εμαθα απο τους γονεις μου, που βάστηξε περίπου 2 ωρες και εληξε με παρέμβαση, του Μητροπολίτη Γεννάδιου και Αγγλικων..ειρηνευτικών στρατιωτικών δυναμεων......με αποχώρηση εκατέρωθεν,χωρις θύματα....αλλά ζημίες στις γύρω οικοδομές υλικές....επειδη ηταν μάχη αποκλειστικά... με χειροβομβίδες, αυτόματα και περίστροφα.....

Η νευρολογική κλινική Δεβλέτογλου επί της Παπακυριαζή. Σήμερα θα εντοπίζονταν στη θέση της πολυκατοικίας Κρήτης 16

Φωτογραφίες διαθέτουμε μόνον από τις διαφημίσεις της κλινικής από τον Οκτώβριο του 1930. Η κλινική διέθετε υδροθεραπευτήριο και ηλεκτροθεραπευτήριο.

Μια ακόμη άποψη της κλινικής από τον Νοέμβριο του 1930

Έπιανε ολόκληρο το οικόπεδο ανάμεσα Μαυροκορδάτου και Παπακυριαζή επί της Κρήτης. Αριστερά απόσπασμά από αεροφωτογραφία συλλογής Βαγγέλη Καβάλα του 1960, με το βέλος η κλινική. Δεξιά απόσπασμα από την πράξη 396 του 1932

Από την 1/10/1930 αναγγέλλονταν η προσεχής λειτουργία της.

Ο νευρολόγος Δεβλέτογλου μέχρι τότε εργάζονταν σε πολυκλινική επί της Εγνατίας, ενώ διατηρούσε και ιδιωτικό ιατρείο απέναντι από την Μητρόπολη.

Μικρασιάτης ο ίδιος, είχε ένεργή συμμετοχή στα κοινά των μικρασιατών.

Όπως φαίνεται, παράλληλα ήταν και κτηματίας με παραγωγή στο Ασβεστοχώρι.

Πέθανε τον Απρίλιο του 1965 σε ηλικία 78 ετών

Μια και βρισκόμαστε σ' αυτό το σημείο, μια ματιά του 1992 στο μεσοπολεμικό διώροφο, που ακόμη υφίσταται, στην άλλη γωνία, Κρήτης 14 με Μαυροκορδάτου

Αλ. Σβώλου 44 και Πλ. Ιπποδρομίου 20 μια οικοδομή του 1935 από τον αρχιτέκτονα Μαξιμιλιανό Ρούμπενς (σύμφωνα με το βιβλίο του Κολώνα “1912-2012. Η Αρχιτεκτονική μιας εκατονταετίας”)

Φωτογραφία από την ελληνική wikipedia

Φωτογραφία του Στ. Πασβάντη από την ομάδα Μοντερνισμός στη Θεσσαλονίκη/Thessaloniki Modernism

Η εξώπορτα επί της Σβώλου, φωτ. Στ. Πασβάντη, από την ομάδα Μοντερνισμός στη Θεσσαλονίκη/Thessaloniki Modernism

Το 1991 ήταν youth hostel. Είχε προϋπάρξει ως Θεωρητικό φροντιστήριο των Μαντουλίδη-Μεσδανίτη.

Από την ταράτσα της Ροτόντας κατά την κατοχή, αριστερά.