Saloni.ca Archive

Ομαδα ερευνας για την παλια Θεσσαλονικη

Ενώ γίνονται οι προεργασίες για να κατασκευαστεί ο πρώτος όροφος στο Καραβάν Σεράι (1932), μια ματιά στα κτίρια της Ιουστινιανού από το 7 ως το 13. Στον δρόμο αυτόν επιπλάδικα, ποτοποιίες , του Μ. Μπουτάρη στον αρ. 17. Το 1929 γράμματα στις εφημερίδες σχετικά με την κατάσταση του δρόμου: “μένει ακατασκεύαστος και αθλία μετατρεπομένη με την πρώτην βροχήν εις Λασπίαν Θάλασσαν”.

Σπύρος Αλευρόπουλος

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02FmApSj1wmBcGv2sdGmB9xQGTYRohmJNEbjBJunaeNrjgbjnrHiXdH8BqJ4NFYRm6l

Ο όγκος του μέγαρου Σαπουντζή-Κοκουφλή, το παλιό Δημαρχείο λείπει, ευκαιρία να δούμε τα κτίρια αυτά από κάποια απόσταση. Τα δύο ακριανά υφίστανται ακόμα.

Το τριώροφο στην Ζαλίκη 2 με Ιουστινιανού 7 υφίσταται από το 1925.

Κάποιες εργασίες έγιναν το 1996, το μόνο σίγουρο είναι ότι έχει αντικατασταθεί η στέγη. Σύμφωνα με την περιγραφή της απόφασης 3428/2016 που το κηρύσσει διατηρητέο: διαμόρφωση της γωνίας με τρίπλευρο έρκερ,του ημιώροφου με την εναλλαγή τοξωτών και ορθογωνικών ανοιγμάτων (με καμπυλωμένες γωνίες) σε αντιστοιχία με τα ανοίγματα των καταστημάτων. Οι όψεις οργανώνονται με την εναλλαγή έρκερ και στηλών ανοιγμάτων με τους αντίστοιχους εξώστες. Κιγκλιδώματα των εξωστών με επιρροές Art Deco, ξύλινη θύρα εισόδου με επιρροές Art Nouveau.

Η πολυκατοικία Ιουστινιανού 11 κτίστηκε με οικοδ. άδεια του 1973

Στο 13 στην άλλη γωνία με Βενιζέλου ακόμη ένα πολύ όμορφο μεσοπολεμικό, που δεν έχω δει κάπου να συγκαταλέγεται στα διατηρητέα.

Φιλοξενούσε στο ισόγειο το κατάστημα του Ταξίδη, που πουλούσε ραδιόφωνα και δίσκους. Φωτογραφία Χριστουγέννων του 1957.

Ακόμη μία κοντινή με τα ραδιόφωνα και τις ηλεκτρικές ραπτομηχανές στα ράφια.

Δύο μεσοπολεμικά στην οδό Γρηγορίου Ζαλίκη, κάθετη στην Ιουστινιανού πίσω από το Χαμζά Μπέη.

Σπύρος Αλευρόπουλος

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0KT7aGD5hi6Ry8sxAp5J19YEa7bYWBYmuiGVRNRk4WiqmeKNEu8yhM5EvqnHyy1FMl

Το αρχικό κτήριο που κατασκευάστηκε το 1931 αποτελούνταν από υπόγειο, ισόγειο και τρεις ορόφους. Διατηρητέο από το 1993 ((ΦΕΚ 126/19.02.1993). Το 2000 επιτράπηκε να χρησιμοποιηθεί ως ξενοδοχείο και να προστεθούν 3 όροφοι. Το 2007 ολοκληρώθηκε η πλήρης ανακατασκευή του, με την οποία διατηρήθηκε η νεοκλασική όψη του αρχικού κτηρίου και προστέθηκαν τρεις επιπλέον όροφοι με εσοχή (με δυσκολία ορατοί από το επίπεδο του δρόμου). Ως ξενοδοχείο λειτούργησε από το 2007 έως το 2018.

Το 2021 βγήκε προς πώληση για 1,65 εκατ. ευρώ. Λήψη του 2023

Επειδή χρησιμοποιήθηκε ως ξενοδοχείο έχουμε κάποιες εικόνες από το εσωτερικό του. Βάζουμε εκείνες που δείχνουν κάποια στοιχεία από την αρχική του μορφή

Κατεβαίνοντας προς την Ιουστινιανού, το επόμενο μεσοπολεμικό, Ζαλίκη 4.

Γρηγορίου Ζαλίκη 4 Με την πράξη 3428/2016 που το κηρύσσει διατηρητέο χαρακτηρίζεται ως δείγμα απλοποιημένου εκλεκτικισμού με επιμέρους στοιχεία Art Deco (είσοδος, απλοϊκά φουρούσια στα μπαλκόνια). Το κεντρικό άνοιγμα είναι πλατύτερο από αυτά στις δύο άκρες, με καμπύλη όψη στα μπαλκόνια των δύο ορόφων. Το 1996 ανακαινίστηκε η πρόσοψη. Η προσθήκη ορόφου σε παλαιότερο χρόνο

Ήταν η εκκλησία της Αχειροποίητου (το 1430), η μονή του Τιμίου Προδρόμου (το 1430) και η εκκλησία του Προφήτη Ηλία (μεταξύ 1430-1478).

Νίκανδρος Καστανίδης

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02KGJRtvTrNH9rNk7BgBCK8Gcu69hAwux434B1amx77Bt6HwpaFqFCVguiZ26khoY1l

Οι τοποθεσίες των πρώτων εκκλησιών που έγιναν τζαμιά.

Η Αχειροποίητος ως τζαμί Εσκί.

Η θέση της μονής του Τιμίου Προδρόμου, που το 1430 έγινε το Φετιγιέ τζαμί.

Η εκκλησία του Προφήτη Ηλία ως τζαμί Εσκί Σεράι.

Μια ήσυχη γωνία να κάτσει κανείς σ' έναν ήσυχο δρόμο. Στην πάνω πόλη λέει από κάτω αλλά δεν είναι ακριβώς τόσο ψηλά. Τότε αυτόν τον μικρό ανηφορικό δρόμο τον έλεγαν Σπανδόνη.

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02QhvECdeXMjSTKm9Y4EHgSrjkJSp5UiwyztkjofJqxyu4ZdqkVPCtNRqkbJ5sHGPPl

Αριστερά ο μαντρότοιχος του τζαμιού Φετχιέ. Μπροστά μας ο μιναρές του Αγίου Δημητρίου. Από το βιβλίο του Pierre Pouget “Terre d'inconstance et d'acceptation...” του 1921

Μια παρόμοια λήψη από τον Πιγκασού εδώ: https://archive.saloni.ca/1057

Στο σημείο που έγινε η λήψη, σήμερα βλέπουμε το τελευταίο ανηφορικό κομμάτι της Αριστοτέλους πριν βγούμε στην Αγ. Δημητρίου. Αριστερά το παρκάκι της Ρωμαϊκής αγοράς, δεξιά το Εργατικό Κέντρο της πόλης.

Μια φωτογραφία εντοπίζεται στην Συγγρού 10. Σπύρος Αλευρόπουλος

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid034ycYGczidXpAJsZfZMxDZFxGTXykRAZtb6pypXonBd7UjHkHoc4D9HuphB4V5rynl

Δύο στρατιώτες μπροστά από το κατάστημα Χρ. Σμαγάδη και Υιών. Η φωτογραφία από το delcampe.

Από την αναζήτηση του ονόματος στην Μακεδονία προέκυψε ένα αγγελτήριο κηδείας ενός από τους γιους του Χρ. Σμαγάδη. Η οικογενειακή κατοικία ήταν στην Αιμιλιανού Γρεβενών στο Ιπποδρόμιο.

Από τον Εμπορικό Οδηγό Θεσσαλονίκης του 1925 προκύπτει ότι η οικογένεια Σμαγάδη διατηρούσε μαγαζί στην Συγγρού 10

Ο Στάθης Ασλανίδης είχε χαρτογραφήσει σε μεγάλο βαθμό την Συγγρού πριν την πυρκαγιά. Στο 8 ήταν το χάνι του Ισμαήλ πασά. Από εδώ: https://archive.saloni.ca/2305?fbclid=IwY2xjawH7m9RleHRuA2FlbQIxMAABHfXP7ehyfXAdz_9hzbBQBfrboAUh97__b96QEXPAcwclk9rqESMnLDOSYw_aem_uU_DNCrP7i7zI4PTT3OZfg

Από τον Μεγάλο Οδηγό Θεσσαλονίκης και Περιχώρων του 1932 βλέπουμε ότι στην Συγγρού 10 υπήρχε το Κασμιρτζή Χαν. Λογικό. Το κατάστημα κασμηρίων και ειδών ραπτικής φιλοξενούνταν στο Κασμιρτζή Χαν.

Σήμερα έχει αντικατασταθεί από το κτίσμα με οικ. άδεια του 1972. Η αρίθμηση παραμένει η ίδια. Ο ενδιάμεσος δρόμος παλιά ονομαζόταν Κολόμβου, σήμερα Βαλαωρίτου.

Πλατεία Διοικητηρίου

Σπάνιο πλάνο από την πλατεία Διοικητηρίου με κατεύθυνση το νότο. Μπροστά μας βλέπουμε να κατηφορίζει η καταργημένη οδός Χαμζά βέη, η οποία ξεκινούσε από την Εγνατία με κατεύθυνση τον βορρά και χαράσσοντας μια παράλληλη διαδρομή δυτικά της Βενιζέλου, κατέληγε στη σημερινή πλατεία Διοικητηρίου. Εδώ, έχουμε την ευκαιρία να δούμε την αντίθετη πορεία, από το Διοικητήριο προς την Εγνατία. Η φωτογραφία αναρτήθηκε με δύο χαρακτηριστικές μολυβιές από τον δημοπράτη.

Στάθης Ασλανίδης

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02n9PGpD4RmoUZDeKKRbfzmvXdf25ZjXore46MqQbUmEpiatyPJvggkTuA9iE4aL4El

Μία λήψη του 1931 στην διασταύρωση Εγνατίας με Αγ. Σοφίας τον καιρό που η διαπλάτυνση της Εγνατίας ήταν ήδη εν εξελίξει.

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02iLzukTeLAK6a8GmwJFgvUnneTrfkWMMMVo696XTTPmmPBXd32qeDu64XeEwriyrpl

Αριστερά, το ψηλό κτίριο είναι το ξενοδοχείο Ωραία Ελλάς, Εγνατίας 75 σήμερα. Το σπίτι που βγαίνει πάνω στην Εγνατία...

το βλέπουμε κι εδώ λίγο μετά την Πρασακάκη, πριν 40 χρόνια από την προηγούμενη λήψη. Εδώ σε κάρτα του Zepdji

Ένα σύντομο κείμενο στην JdS δίνει την δυνατότητα να βάλουμε κατά προσέγγιση ημερομηνία στον διπλασιασμό των γραμμών του ιππήλατου τραμ. Το κείμενο της 22/11/1900 λέει ότι η εταιρία σχεδιάζει σύντομα να διπλασιάσει την γραμμή στην Χαμιδιέ (Εθν. Αμύνης) και ο δημοσιογράφος συστήνει να γίνει το ίδιο στις γραμμές της Νίκης και της Εγνατίας. Όπως το γράφει αφήνει μια απορία αν το τμήμα της γραμμής από τον Λ. Πύργο ως το Ντεπό είχε ήδη διπλασιαστεί ή όχι αλλά τουλάχιστον για τις γραμμές στο κέντρο της πόλης είναι σίγουρο ότι ως το 1900 ήταν μονές. Οπότε, με αυτό το στοιχείο στις δύο φωτογραφίες αυτή με την διπλή γραμμή είναι το νωρίτερο του 1901.

Θόδωρος Νάτσινας

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid032ejqwZY9w6Wxqmqww7PWAdcg9keHodhMq9VWuCHyhXrNZfj2hQ2pfgsAFkSxVBHal

Μια σατιρική απεικόνιση της ακαδημαϊκής αντίδρασης στις φοιτητικές κινητοποιήσεις του παν. Θεσσαλονίκης, το Δεκέμβριο του 1933

Νίκανδρος Καστανίδης

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0q9M85sYFngTi3L4nF8SGGVv2QgzNQF5vWAiqdbDb153BHgt6q9wCox4xXKvw67Wxl

Ο καθ. Ηλ. Μαριολόπουλος (σε καρικατούρα) και ο πρύτανης Φ. Παλιατσέας (σε καρικατούρα) ως πυροδότες των αντιδράσεων στις απεργιακές κινητοποιήσεις των φοιτητών του παν. της Θεσσαλονίκης, τον Δεκέμβριο του 1932, σύμφωνα με τη σατιρική εφημερίδα της Θεσσαλονίκης “Οι Αγνώριστοι”

Ο Ηλίας Μαριολόπουλος (1900-1991) γεννήθηκε στην Αθήνα, με καταγωγή από τα Μαγούλιανα της Αρκαδίας. Ήταν συγγενείς με τον καθηγητής της Αστρονομίας του παν. της Αθήνας, Δημήτριο Αιγινήτη (1862-1934). Σπούδασε στη Φυσικομαθηματική Σχολή του παν. της Αθήνας. Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Μάντσεστερ της Αγγλίας, από όπου έλαβε και δίπλωμα στη Μετεωρολογία. Συνέχισε τις σπουδές του στη Γαλλία, από όπου απέκτησε κι άλλα δύο διπλώματα. Το Δεκέμβριο του 1925 διορίστηκε τμηματάρχης στο Αστεροσκοπείο Αθηνών και το 1927 εξελέγη τακτικός καθηγητής της Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας στη Φυσικομαθηματική Σχολή του παν. Θεσσαλονίκης. Εξελέγη δύο φορές Κοσμήτορας της Φυσικομαθηματικής Σχολής του παν. Θεσσαλονίκης, το 1932-33 και το 1935-36. Το 1939 μετατέθηκε στην Αθήνα ως καθηγητής Μετεωρολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το 1966 έγινε μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Ο Φώτιος Παλιατσέας (1873-1941) γεννήθηκε στο Εξωχώριο (Ανδρούβιστα) Μάνης. Φοίτησε στην Φυσικομαθηματική Σχολή του παν. Αθηνών και υπηρέτησε επί διετία ως βοηθός του καθηγητή Χημείας Χρηστομάνου. Κατόπιν, με τριετή υποτροφία του πανεπιστημίου, ειδικεύτηκε στο Πολυτεχνείο του Manchester και στο University of Wales. Το 1901 ανέλαβε την διεύθυνση του Κεντρικού Γεωπονικού Χημείου Αθηνών, το οποίο ιδρύθηκε την ίδια χρονιά μετά από εισήγηση του ιδίου, το οποίο διηύθυνε ως το 1928. Επίσης το 1920 διορίστηκε καθηγητής Γεωργικής Χημείας στην Ανωτέρα Γεωπονική Σχολή Αθηνών αλλά και καθηγητής στη Δασολογική Σχολή Αθηνών. Από το 1928 μέχρι το 1938 ήταν καθηγητής της Γεωργικής Χημείας στην Φυσικομαθηματική Σχολή του παν. Θεσσαλονίκης, του οποίου διατέλεσε και πρύτανης το έτος 1932-33.

ΟΙ φοιτητικές κινητοποιήσεις ήταν, συχνά πυκνά, στο προσκήνιο της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης από το 1929. Στις αρχές Δεκεμβρίου του 1932 προκλήθηκε ένταση μεταξύ φοιτητών της Φυσικομαθηματικής Σχολής και των πρυτανικών αρχών, επιτέθηκε η Εθνική Παράταξη Φοιτητών στους υπόλοιπους φοιτητές μέσα στο πανεπιστήμιο, επενέβη η αστυνομία με βία και συλλήψεις και ο πρύτανης Φ. Παλιατσέας με τον κοσμήτορα της Σχολής Ηλία Μαριολόπουλο έκλεισαν το πανεπιστήμιο και τη φοιτητική Λέσχη. Η έκρυθμη κατάσταση στο πανεπιστήμιο διευρύνθηκε τις επόμενες ημέρες και με φοιτητές άλλων Σχολών, η οποία διατηρήθηκε όλο το πρώτο δεκαήμερο του Δεκεμβρίου 1932.

Οι υπάρχουσες πληροφορίες για τη σατιρική εφημερίδα “Οι Αγνώριστοι”

Κατασκευή 1924, έργο του αρχιτέκτονα Ρούμπενς.

Για αρκετά χρόνια λειτούργησε ως ξενοδοχείο με την ονομασία Όλυμπος. Έχει κηρυχτεί διατηρητέο το 1983. Στον σχετικό διαθέσιμο νόμο που το κηρύσσει διατηρητέο, ανάμεσα σε άλλα, δεν υπάρχει καμία αρχιτεκτονική περιγραφή, καμία συγκεκριμένη αναφορά. Απλώς ένα διάγραμμα, δυσανάγνωστο, με την θέση των κηρυσσόμενων διατηρητέων στον αστικό ιστό.

https://www.kodiko.gr/nomologia/download_fek?f=fek/1983/d/fek_d_734_1983.pdf&t=6e783e51638f5effffa0395247fd2354

Σπύρος Αλευρόπουλος

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0JRasdM3DSL8JGRHg8M227EwUeCTZuAhsoKgVsvibT7WUbJ8GWrehujAJHysjy7pBl

Με το βέλος, κατοχική

1991

https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%AF%CE%BF:%CE%9A%CF%84%CE%AE%CF%81%CE%B9%CE%BF_%CE%BC%CE%B5_%CF%84%CE%BF%CE%BD_%C2%AB%CE%94%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%86%CE%B1%CE%BB%CE%BF_%CE%B1%CE%B5%CF%84%CF%8C%C2%BB_(1924),_%CE%95%CE%B3%CE%BD%CE%B1%CF%84%CE%AF%CE%B1%CF%82_34,_%CE%98%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE%BA%CE%B7.jpg

Η αναφορά ως ξενοδοχείο Όλυμπος, τότε Εγνατίας 40