Saloni.ca Archive

Ομαδα ερευνας για την παλια Θεσσαλονικη

Πριν κατέβουμε προς τα κάτω, λίγη Δημ. Πολιορκητού ακόμα, με πλάνα τραβηγμένα το 1975 που αντλούμε από την ταινία «Μάης» [“Ματωμένος Μάης του '36”] του Τάσου Ψαρρά.

Μάρα Νικοπούλου

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02oGxvkzzkczZH5KoqGts9Wi1ns2Fq1oaPHQQEa5cLkKJcohc9Vd2NuVYyEhps8SeEl

Από το ύψος της Δημ. Πολιορκητού 21 προς την Αλ. Παπαδοπούλου, η εικόνα του ’75 με αυτή του google street view 2011 δεν είναι πολύ διαφορετική. Αλλά, από τότε ως τώρα, νομίζω ότι το σπίτι δεξιά έχει χαθεί.

Όπως έχουν χαθεί και όσα βλέπουμε στο δυτικό πεζοδρόμιο της Πολιορκητού (τους μονούς αριθμούς) μόλις γυρίζει η κάμερα προς τα κάτω. Τα ζυγά, στην γωνία με την Άθωνος, δεν έχουν αλλάξει.

Μπουμπουλίνας. Ο δρόμος με την υπέροχη θέα στην Άνω Πόλη σε λήψη του Gérard Langlade.

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid024DmRYoE8XLq72gmYo7iNh9zpWNiNoT4droJYmugXh2CeoTDei7P94EpMGKuWfEmil

Στην Αρετσού, στην Νικ. Πλαστήρα και τη Μιαούλη, από την κινηματογραφική ταινία “Παρένθεση” του 1968

Νίκανδρος Καστανίδης

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02V2Vzck74sBwrCqniFPydAARTZi7YDPoN1umGSiMCwmYjefqc5tWQxspqa3mNQVd7l

H δεύτερη φωτογραφία είναι από το κτίριο Κωνσταντουλάκη-Μελετίου που υπάρχει ακόμα στην Μιαούλη, σε κακή κατάσταση. Αναγνώριση από τον Θόδωρο Νάτσινα

Θολές αλλά χρήσιμες εικόνες από την ταινία του Τάσου Ψαρρά «Ματωμένος Μάης του ‘36» (αρχικός τίτλος «Μάης»), το 1975. Με εξαίρεση το ενδυματολογικό των ηθοποιών και το γεγονός ότι, για ευνόητους λόγους, δεν βλέπουμε αυτοκίνητα και ταμπέλες τα σημεία που επιλέχθηκαν παρέπεμπαν στην μεσοπολεμική Θεσσαλονίκη. Σε κάποια, διακρίνουμε ακόμα κοινά στοιχεία – στα περισσότερα, οι αλλαγές είναι μεγάλες.

Μάρα Νικοπούλου

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0tj8S1iDMr1BXmAydfod2ZKvPMJ8an3Nk1yAnT4mLhJ2HNqLQrmMhzgp7nAamUNdWl

«Ο φούρνος θ’ ανοίξει. Το ψωμί θα φτάσει», ακούμε να λέγεται στην ταινία. Και όντως φούρνος ήταν εκεί, στην ένωση της Κλειούς με την Δ. Πολιορκητού.

Konstantinos Kefalas: Ήταν ο φούρνος του κυρ. Γιάννη ! Στην αριστερή πλευρά της φωτογραφίας και συνέχεια με τον φούρνο, διακρίνονται δύο πόρτες καταστημάτων. Στην πρώτη το τσαγγάρικο του Στράτου Στράτογλου και στην δεύτερη το ψιλικατζίδικο του Θανάση Καραθάνου.

Η κάμερα γυρίζει και πιάνει την οδό Ευδοξίας. Εκτός από το μαγαζί που μισοφαίνεται δεξιά και υπάρχει ακόμα, όλα τ’ άλλα σήμερα έχουν αλλάξει. Τα σπίτια πίσω (και την κατάληξη του ενός) τα είχαμε δει σε ανάρτηση του Στ. Ασλανίδη εδώ: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02DhjxxSCSX3EVEoWPJc3EkUJdqHy2b65Tf6vNZnwaUB7b9rYmgg5DXy3CzB4wDwqFl

Η συμβολή της Ευδοξίας με την Πολιορκητού σε εικόνα του google τον Δεκέμβριο 2022. Αριστερά, τα απομεινάρια του φούρνου που πριν 20 περίπου χρόνια μετατράπηκαν σε παρκάκι (από τους κατοίκους της κατάληψης Μαύρη Γάτα, αν θυμάμαι καλά). Το κτίριο με το μαγαζί δεξιά σε άριστη κατάσταση ακόμα.

Από την Αλ. Παπαδοπούλου, αποφεύγοντας την βρύση που βρίσκεται εκτός κάδρου στα αριστερά, βλέπουμε την Κλειούς προς τα πάνω. Σχεδόν καμία διαφορά του δρόμου με τις φωτογραφίες του κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, 60 χρόνια πριν, όπως η φωτό δεξιά.

Κι από την ίδια σχεδόν θέση της κάμερας, βλέπουμε την Αλ. Παπαδοπούλου προς την Δ. Πολιορκητού, ενώ στη μέση από τη σειρά σπιτιών στα δεξιά βρισκόταν η ταβέρνα του Βλάχου. Κοντινό της είχαμε δει εδώ: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02g4FLRv2XLegXdVhiBswu8koQgyxp5LTRqU2VAzMRB5yjTgX5t4mXmky9Ur2D2MKMl

Στην περσινή εικόνα του google steet view, κυρίως αλάνες για πάρκινγκ… Τα μαγαζάκια αφέθηκαν να ρημάξουν και κατεδαφίστηκαν, ενώ στα μονά της Κλειούς -αριστερά- τη δημιουργία θέσεων πάρκινγκ την οφείλουμε σε κάνα-δυο 'φωτιές' της δεκαετίας του ’90.

Για κάποιο περίεργο λόγο, απ’ όσο ξέρω δεν έχουμε εικόνες της Παλιάς Λαχαναγοράς μεταξύ Κασσάνδρου και Αγ. Δημητρίου κατά την περίοδο των 40 χρόνων λειτουργίας της (1935-1975). Οι πιο πολλές φωτογραφίες του χώρου είναι από δημοσιεύματα των τελευταίων ετών, που ρημάζει πια, παρότι από το 2016 έχει κηρυχτεί διατηρητέα.

Έτσι, τα τραβηγμένα το 1975 πλάνα της ταινίας «Μάης» του Τάσου Ψαρρά, όπου βλέπουμε ένα κομμάτι της -έστω ως σκηνικό δράσης που τοποθετείται το 1936- αποκτούν ιδιαίτερη αξία, καθώς μας δείχνουν μέρος της ανατολικής πλευράς του συγκροτήματος (την είσοδο από την οδό Φιλώτα) και προχωρούν μέχρι την νότια -κεντρική- είσοδο της Αγ. Δημητρίου.

Μάρα Νικοπούλου

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02j47dsE8zLrNq8sm65xZnNoGmLjivLVzwumbMG7eWc1GwSuKitoXBMU2nUNws1kvl

Η ανατολική πύλη προς την οδό Φιλώτα.

Η νότια είσοδος προς την Αγ. Δημητρίου.

Για καλύτερη κατανόηση της θέσης της στον ιστό της πόλης, μια αεροφωτογραφία του 1938,με την νεόκτιστη τότε λαχαναγορά σε μια Θεσσαλονίκη που ακόμα διαμόρφωνε την νέα της ρυμοτομία. Σημειώνεται η πλευρά που βλέπουμε στα πλάνα της ταινίας του Τάσου Ψαρρά.

Εικόνα της από ψηλά πριν μερικά χρόνια, από το voria.gr και, δεξιά, το εσωτερικό της ως πάρκινγκ γεμάτο βρωμοκαρυδιές από άρθρο της Παράλλαξης του 2018.

Ολύμπου 56. Κάτω από την Πλατεία Διοικητηρίου. Κτίριο του 1928 σε σχέδια του Γεώργιου Μανούσου, ιδιοκτησίας Χασόν – Ναχμίας, αργότερα Νικόλαου Σιάνου. Εκλεκτικισμός με στοιχεία μοντερνισμού, υπάρχει και σήμερα.

Δ.Μ.

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid029kWuQoF7JgeqM1M9nCgnZeVumFjeRpMd97xqM494tfeSsG1XRtmD35Ey41BWGK6Kl

Ολύμπου 56. Κάτω από την Πλατεία Διοικητηρίου.

Κτίριο του 1928 σε σχέδια του Γεώργιου Μανούσου, ιδιοκτησίας Χασόν – Ναχμίας,

Η οικία Χασόν – Ναχμίας ακριβώς μετά το κτίσιμο της το 1928, Η οδός Ολύμπου κάτω από την Πλατεία Διοικητηρίου την περίοδο της ανοικοδόμησης.

Δρόμος παράλληλος με τη Λεωφ. Νίκης, πιθανότατα η Προξένου Κορομηλά (γωνία με Καρόλου Ντήλ), το 1953. Από την ταινία το ΞΥΠΟΛΗΤΟ ΤΑΓΜΑ (1954)

Νίκανδρος Καστανίδης

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0FRTXtTQSz4L8GAjTVs8kygN6bVBKESLE3ko1HjMzWZQ923EsjDsXvz56txMRXSXjl

40 Εκκλησίες. “Η Ντιζέζ”. Από την συλλογή του Πάνου Θεοδωρίδη. Επειδή φωτογραφίες της περιοχής είναι σπάνιες, και τα πέριξ έχουν αλλάξει σημαντικά προκάλεσε απορίες. Μια επεξηγηματική ανάρτηση με απαντήσεις πάνω σε άλλες φωτογραφίες + 1 αεροφωτογραφία.

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid024MC9aaYoeiZPER3TZQnfz9hYXk3JYvua4FuJDV7UKiMgRTPvsGWhaWptmLZz3ch3l

Πετεφρής κατά κόσμον Πάνος Θεοδωρίδης (11.4.1948 – 14.2.2025). “Η Ντιζέζ”. 40 Εκκλησιές με θέα την μεταπολεμική Θεσσαλονίκη. Δεξιά κάτω η ΧΑΝΘ. Αριστερά η Ανατολική πόλη. Φωτογραφία από το αρχείο του.

Στον “Ιστό” ανέβηκε τελευταία η Μυθιστορία της Θεσσαλονίκης του 1962, “Πανταζής και Διπλάρης”, σε 5 συνέχειες, διαβάζεται απνευστί. Από εκεί και η φωτογραφία. Εδώ το πρώτο μέρος https://www.istos.gr/.../prototype/pantazis-kai-diplaris-15

Στα σχόλια σύνδεσμοι και γιά τα πέντε μέρη

Δ.Μ.

Μυθιστορία της Θεσσαλονίκης του 1962, “Πανταζής και Διπλάρης”, από τον Πάνο Θεοδωρίδη, (εκ Γιαννιτσών), σε 5 συνέχειες, εδώ

https://www.istos.gr/literature/prototype/pantazis-kai-diplaris-15 https://www.istos.gr/literature/prototype/pantazis-kai-diplaris-25 https://www.istos.gr/literature/prototype/pantazis-kai-diplaris-35 https://www.istos.gr/literature/prototype/pantazis-kai-diplaris-45 https://www.istos.gr/literature/prototype/pantazis-kai-diplaris-55

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02rXMQ6buz4Ux8DSuYDh4xfUjKdRQJDb6vxZj6vRGrPLLWT1QqQdfqe3RuTDg3Cqd6l

Λήψεις με σπίτια οικογενειακά στις γειτονιές της πόλης είναι ευπρόσδεκτες και μάλιστα όταν πλουτίζουν τον χάρτη μας. Σήμερα το πατρικό σπίτι του Αθαν. Γουγούση στην Εφέσου 29 στην Καλαμαριά. Πραγματικά όμορφες φωτογραφίες από το οικογενειακό του αρχείο παρουσιάσαμε τις προηγούμενες μέρες.

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02VSjbA6Jcp6rjZih1Gs7K5PXDrc7jtMf9Nxs1iwp7SDrGwQkpbm5HreH9o3EAcAm3l

Το οικόπεδο στο οποίο βρισκόταν το σπίτι, σύμφωνα με την κόρη του Αθ. Γουγούση