Οι δίδυμες Εστέρ ντε Μποτόν 1907, και τα διαμερίσματα Αριγκόνι 1908
Οι δίδυμες οικίες Εστέρ ντε Μποτόν (1907), και τα διαμερίσματα Αριγκόνι (1908, από το 1929 σε άλλη χρήση), κατασκευασμένα όλα από τον Πιέρο Αριγκόνι. Η καθεμία από τις οικίες Μποτόν είχε 16 δωμάτια, τρεις κουζίνες και δυο λουτρά. Από το 1915 και μετά αλλάζουν ιδιοκτησιακό καθεστώς, αφού η Εστέρ ντε Μποτόν μετακομίζει στην Κωνσταντινούπολη. Κατεδαφίστηκαν κι αυτές στα μέσα της δεκαετίας του 1960. Από παλιά ανάμεσά τους υπήρχε μια δίοδος για τα θαλάσσια λουτρά γυναικών της Δημαρχίας, ένας παράδρομος. (πληροφορίες από το βιβλίο του Βασ. Κολώνα “Η Θεσσαλονίκη εκτός των τειχών, εικονογραφια της συνοικίας των εξοχών”.)
O Γιώργος Κωτσίδης ενώνει τις μνήμες του με αυτές του Δημήτρη Κωτσίδη και του Γιώργου Πολυχρονιάδη για την γειτονιά των παιδικών τους χρόνων και τις μοιράζονται μαζί μας..
Στις πρώτες φωτογραφίες φαίνεται πεντακάθαρα η είσοδος του παράδρομου. Υπήρχε μια βαριά σιδερένια πόρτα εμπρός που ένωνε τα κάγκελα των περιφράξεων των διδύμων με περίτεχνα σχέδια, που οδηγούσε σε δρόμο πλακόστρωτο ίσως και μαρμάρινο κάτι σαν σημερινή πρασιά . Φαίνεται καθαρά ο λόγος που τους δόθηκε το όνομα τα δίδυμα.
Ο παράδρομος δεν ήταν προσβάσιμος σε αυτοκίνητα, γιατί είχε δύο σκαλάκια με χοντρό λευκό μάρμαρο εμπρός. ένα πλατύσκαλο ενός μέτρου περίπου και μετά πάλι σκαλιά λευκά μαρμάρινα όπου άρχιζε ο παράδρομος, με μικρή κλίση προς τη θάλασσα .
Ο παράδρομος αυτός περνούσε κατόπιν ανάμεσα στο κτίριο με τα διαμερίσματα Αριγκόνι αριστερά και ενός άκτιστου οικοπέδου δεξιά. Τα διαμερίσματα Αριγκόνι, με μέτωπο στη θάλασσα και τη Μπιζανίου, είχαν είσοδο στο πλάι, σ αυτό το άχτιστο οικόπεδο, όπου υπήρχε ένα καταφύγιο από πολύ ισχυρό μπετόν αρμέ, που η έξοδός του ήταν εμφανής, Εκεί, στα διαμερίσματα Αριγκόνι έμενε και ο Σερμαν, ο Σταύρος ο χοντρός, που πουλούσε σπόρια έξω απ το Φάληρο.
Την εποχή που χτίστηκαν τα διαμερίσματα υπήρχαν ελάχιστα αυτοκίνητα, αλλά και πάλι το τετραώροφο στην θάλασσα είχε πρόβλημα πρόσβασης . Ο Γιώργος Κωτσίδης είναι βέβαιος ότι η κεντρική του είσοδος ήταν στον παράδρομο, γιατί είχε μπει μέσα στο κτίριο από εκεί, πηγαίνοντας σε συμμαθητή του στο δημοτικό που έμενε εκεί, Θυμάται λίγα πράματα δυστυχώς αλλά του είχε προκαλέσει εντύπωση η ποιότητα κατασκευής, που ήταν εφάμιλλη των αρχοντικών της γειτονιάς . Στην είσοδο 2-3 σκαλιά λευκού μαρμάρου πάχους 3-4 εκατοστών, με κυκλικά τελειώματα στις άκρες . Είσοδος εφάμιλλη των αρχοντικών, ξύλινη πανύψηλη .
Από τη Μπιζανίου τώρα, και στη γωνία δεξιά κατεβαίνοντας στο ανατολικό Μποτόν, υπήρχαν τα λουτρά ΑΓΙΑ ΤΡΙΑΣ. Θαλάσσια θερμά θειούχα Αλκαλικά έγραφαν οι ταμπέλες .Είχε μιά σωλήνα και έπαιρναν νερό θαλασσινό και έκαναν θαλασσινό μπανάκι .
Απέναντι δεξιά ήταν η Εφορία τότε και πίσω σου το μπακάλικο και μανάβικο του Ζαχάρογλου, ένα. αυθαιρετο κτισμα, το οποίο όταν γκρεμίστηκε, μετακόμισε στην Αετοράχης. Απέναντι επίσης έμενε ο συμμαθητής του Γ. Κωτσίδη, Πέτρος Χρηστίδης, στο σπίτι του οποίου, πίσω στο ημιυπόγειο υπήρχε μια βρύση με καταπληκτικό νερό του Χορτιάτη. Όλη η γειτονιά έπαιρνε από εκεί, θαρρείς πως ήταν θαυματουργό.
Με βέλος η αρχή από το δρομάκι που οδηγούσε στη θάλασσα.
Από το βιβλίο του Βασ. Κολώνα “Η Θεσσαλονίκη εκτός των τειχών, εικονογραφια της συνοικίας των εξοχών”
Ο Γερμανός στρατιώτης στρίβει στο δρομάκι ανάμεσα στις δίδυμες Μποτόν, κατευθυνόμενος στην παραλία
Τα κτίρια και οι δρόμοι για τους οποίους γίνεται λόγος.
Όλα κτίσματα Αριγκόνι.
Στο ανώγειο του ανατολικού από τις δίδυμες λειτουργούσαν τα θερμά λουτρά Αγίας Τριάδος
Η Μπιζανίου αριστερά κατηφορίζει στη θάλασσα και στο βάθος το κτίριο με τα διαμερίσματα Αριγκόνι.
Από το βιβλίο του Βασ. Κολώνα “Η Θεσσαλονίκη εκτός των τειχών, εικονογραφια της συνοικίας των εξοχών”
.... θειούχα Αλκαλικά έγραφαν οι ταμπέλες...
...μια βαριά σιδερένια πόρτα εμπρός που ένωνε τα κάγκελα των περιφράξεων των διδύμων με περίτεχνα σχέδια, που οδηγούσε σε δρόμο πλακόστρωτο.....
Από το βιβλίο του Βασ. Κολώνα “Η Θεσσαλονίκη εκτός των τειχών, εικονογραφια της συνοικίας των εξοχών”
Η οικογένεια Μπενβενίστε από ανάρτηση Βασίλη Σεραφίδη στις ΠΦΘ στο μπαλκόνι της δυτικής οικίας Μποτόν, με τις διπλές κολώνες που διέτρεχαν όλο το ύψος του μπαλκονιού.
Τα διαμερίσματα Αριγκόνι.
Γ. Κωτσίδης:
Η οδός Μπιζανίου κατέληγε στην θάλασσα σε ένα τοίχο ύψους 1,20 μ. περίπου χωρίς πρόσβαση στην θάλασσα που βρισκόταν χαμηλά 2-3 μ. περίπου . .
Πιο μπροστά, αριστερά κατεβαίνοντας, ένα διώροφο στην συνέχεια η αυλή του και μετά ακριβώς ένας ελεύθερος χώρος με πρόσβαση στην θάλασσα, όπως φαίνεται και από τον κύριο που αγναντεύει. .
Εκεί υπήρχε μια παλιά εγκατάσταση με τον σκουριασμένο γερανό που φαίνεται στην φωτογραφία (ο διπλός γάντζος) για να κατεβάζουν βάρκες μια και στο σημείο εκείνο η θάλασσα ήταν χαμηλά .
Η βάση του γερανού ήταν ένα μπλοκ από μπετόν όπου ο Αχειλάς φωτογράφιζε τους πελάτες του κι από τις δύο πλευρές, η Πέτρα όπως την ονόμαζαν.
Η πιο αντιπροσωπευτική ίσως φωτογραφία του κτιρίου με τα διαμερίσματα Αριγκόνι από την πλευρά της Μπιζανίου, Σεπτέμβριος 1976 από το αρχείο του Θόδωρου Νάτσινα,