Η επαγγελματική κάρτα του Ελί Μοδιάνο, η πρώτη εφαρμογή του οπλισμένου σκυροδέματος στη Θεσσαλονίκη και οι εμπλεκόμενοι μηχανικοί.
Από τον Νίκανδρο Καστανίδη.
Από την επαγγελματική του κάρτα φαίνεται ότι ο Ελί Μοδιάνο ήταν ένας διαπιστευμένος εργολήπτης μηχανικός για τη Θεσσαλονίκη του Τεχνικού Γραφείου του Hennebique [Bureau Technique de Beton Arme de Francois Hennebique].
Το Γραφείο του François Hennebique συνδέθηκε με μια σειρά κατασκευαστικών έργων της Θεσσαλονίκης μέσω της Γαλλικής Εταιρείας Societe Anonyme Ottomane du Port de Salonique του Edmond Bartissol (1841-1916), ο οποίος είχε αναλάβει με την εταιρεία του, από το 1896, τη διαχείριση και των τεχνικών έργων του λιμένος και της προκυμαίας της Θεσσαλονίκης .
Το 1905, οι Οθωμανικές αρχές απαίτησαν την κατασκευή έργων στο λιμάνι και την προκυμαία. Δύο απ’ αυτά ήταν η κατασκευή σιλό και νέου τελωνείου. Τα έργα αυτά δεν ήταν κατασκευαστικά εύκολα κι ο Bartissol τα ανέθεσε στο Τεχνικό Γραφείο του Hennebique, και τα ανέλαβε αναθέτοντας τη στατική μελέτη στον Γάλλο μηχανικό Andre George, του συγκεκριμένου γραφείου και τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό ανέλαβε ο αρχιτέκτονας της Κωνσταντινούπολης Alexandre Vallaury. Την εργολαβία αυτών των έργων κέρδισε, στον αντίστοιχο μειοδοτικό διαγωνισμό, ο Ελί Μοδιάνο.
Το κτίριο του Τελωνείου (του Επιβατικού Σταθμού, όπως ονομάζεται σήμερα) θεμελιώθηκε τον Αύγουστο του 1910 από τον τότε υπουργό οικονομικών των Νεότουρκων Μεχμέτ Τζαβίντ μπέη. Η κατασκευή του ολοκληρώθηκε το 1912.
Ο Francois-Benjamin-Joseph Hennebique (1842–1921) ήταν ένας οικοδόμος-εργοδηγός κι αυτοδίδακτος μηχανικός που επινόησε το 1892 την τεχνική της στερέωσης των σιδηρών οπλισμών των δοκών, όπως και τη μέθοδο θεμελίωσης με χυτούς πυλώνες υψηλής αντοχής από τσιμέντο, τις οποίες κατοχύρωσε με διπλώματα ευρεσιτεχνίας. Έτσι βελτίωσε σημαντικά την τεχνική του οπλισμένου σκυροδέματος, του μπετόν αρμέ. Αυτές οι ευρεσιτεχνίες του έδωσαν τη δυνατότητα να δημιουργήσει μια πολύ πετυχημένη κατασκευαστική εταιρεία, με γραφεία και διαπιστευμένους συνεργάτες σε πολλά μέρη του κόσμου.
Ο Edmond Bartissol γεννήθηκε στο Portel-des-Corbienes, στα σύνορα Γαλλίας – Ισπανίας, από οικογένεια οικοδόμων με Καταλανική καταγωγή. Αυτοδίδακτος στα τεχνικά έργα κατάφερε μέσα σε δύο δεκαετίες να αναδειχθεί σε σημαντικό εργολάβο δημοσίων έργων, επιχειρηματία, βιομήχανο, γαιοκτήμονα, μεγαλοϊδιοκτήτη ακινήτων, δήμαρχο της Fleury-Merogis και βουλευτή των Ανατολικών Πυρηναίων.
Κατασκευή σιλό στο λιμάνι Θεσσαλονίκης
Το Τελωνείο Θεσσαλονίκης
Ο Alexander Vallaury γεννήθηκε το 1850 στην Κωνσταντινούπολη από οικογένεια λεβαντίνων, πιθανότατα Γαλλικής καταγωγής. Σπούδασε στο Παρίσι στην École nationale supérieure des Beaux-Arts, την περίοδο 1869-1878. Το 1882 διορίστηκε καθηγητής στη νεοϊδρυθείσα Σχολή Καλών Τεχνών της Κωνσταντινούπολης, όπου δίδαξε Αρχιτεκτονική για 25 χρόνια. Απεβίωσε το 1921.
Στη φωτογραφία είναι ο δεύτερος από αριστέρα στην πρώτη σειρά των καθημένων.
Ο Μεχμέτ Τζαβίντ μπέη [Mehmed Cavid Bey ] γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1875 από οικογένεια εμπόρων ντονμέδων. Σπούδασε οικονομικά στη Κωνσταντινούπολη κι όταν επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη εργάστηκε αρχικά ως τραπεζικός υπάλληλος κι στη συνέχεια ως εκπαιδευτικός. Συνδέθηκε με το κίνημα των Νεοτούρκων και το 1908 εκλέχθηκε βουλευτής Θεσσαλονίκης. Το 1909 έγινε υπουργός οικονομικών. Τη δεκαετία του 1920 ήρθε σε πολίτική αντίθεση με τον Κεμάλ και κατηγορήθηκε για συμμετοχή σε ομάδα για τη δολοφονία του, δικάστηκε και καταδικάστηκε σε απαγχονισμό, που έγινε το 1926.
Ο Ελί Μοδιάνο γεννήθηκε το 1881 στο Πατερνό της Σικελίας. Πατέρας του ήταν ο Γιακό Μοδιάνο και παππούς του ο Σαούλ Μοδιάνο. Σπούδασε στο Παρίσι στην Ecole Centrale και αφού γύρισε στη Θεσσαλονίκη, δημιούργησε το Τεχνικό Γραφείο Entreprise Generale du Batiment et Travaux Publics και ανέλαβε τις μελέτες και την εργολαβία πολλών δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων. Στην ανοικοδόμηση της Θεσσαλονίκης μετά την πυρκαγιά του 1917 έπαιξε ένα δραστήριο ρόλο, ήταν μάλιστα συνεργάτης του Emest Hebrard στη διαμόρφωση του νέου πολεοδομικού σχεδίου της πόλης. Απεβίωσε το 1968.
Κατασκευή σιλό στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, με εργολήπτη τον Ελί Μοδιάνο. Πιθανότατα να είναι αυτός με το μαύρο κουστούμι στη μέση της φωτογραφίας.
Επιφανείς Εβραίοι της Θεσσαλονίκης στη νεκρώσιμη πομπή του Γεωργίου Α’, στη Βασ. Όλγας, το 1913. Πιθανότατα ένας απ’ αυτούς να ήταν ο Γιακό Μοδιάνο, πατέρας του Ελί Μοδιάνο.