Το Διοικητήριο κτίσμα του 1891 σε σχέδια του Vitaliano Poselli
Διοικητήριο. Χτίστηκε το 1891 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Vitaliano Poselli. (Φωτογραφίες μόνο από το αρχικό τριώροφο)
Το κονάκι (οικία), του βαλή του βιλαέτιου της Θεσσαλονίκης. Η θέση του λίγο πιο κάτω από το σημείο του παλιού, το οποίο είχε χτιστεί επάνω στα βυζαντινά ανάκτορα. Το νέο ενσωμάτωσε κι αυτό αρκετά αρχιτεκτονικά μέλη του βυζαντινού αυτοκρατορικού παλατιού. Επιλέχτηκε ο εκλεκτικισμός με τα νεοκλασικά στοιχεία να υπερτερούν, σαν ο βασικός ρυθμός του. Αρχικά είχε τρεις ορόφους. Ο τέταρτος όροφος προστέθηκε το 1955.
Η κόρη του Ποζέλι αναφέρει μιά εντελώς παράξενη μέθοδο κατασκευής του. Με την ολοκλήρωση των θεμελίων ρίχτηκαν σε αυτά 60.000 αυγά μαζί με οικοδομικά υλικά “για να το κάνουν να δέσει” Όλος ο κόσμος μαζευόταν και κοίταζε τα αυγά, μαζί με το κέλυφος βέβαια, να ρίχνονται στο σκάμμα. Όταν το κτίσμα του Διοικητηρίου έφτασε ως τη μέση του πρώτου πατώματος, το έργο σταμάτησε επί 6 μήνες. Το άφησε επίτηδες ο Poselli “για να σφίξει καλά” όπως έλεγε. (Ζωρζέττα Ποζέλι “Ο Ποζέλι της Θεσσαλονίκης”, Β. Κολώνας).
Η διακόσμηση και η επίπλωση του κτηρίου ανατέθηκαν επίσης στον ίδιο τον αρχιτέκτονα. Το έργο του είχε ήδη εντυπωσιάσει τους Τούρκους και έτσι του είπαν στο ενδιάμεσο να μην υπολογίσει τα χρήματα και να φέρει απ’ όλον τον κόσμο τα καλύτερα έπιπλα, υφάσματα, χαλιά και κουρτίνες για να το επιπλώσει. Εδώ υπογράφηκε η παράδοση της Θεσσαλονίκης στον ελληνικό στρατό το 1912. Στέγασε αμέσως όλες τις υπηρεσίες της Ελληνικής Διοίκησης. Το 1917 στην μεγάλη πυρκαγιά το κτήριο παρέμεινε αλώβητο, παρόλο που καταστράφηκε ότι υπήρχε γύρω του.
Ο Βιταλιάνο Ποζέλι (Vitaliano Poselli) γεννήθηκε στις 7 Ιουνίου 1838 στο Καστιλιόνε (Castiglione) της Σικελίας.Το 1886 στάλθηκε από την Οθωμανική κυβέρνηση στην Θεσσαλονίκη για να χτιστεί το σημερινό Γ’ Σώμα Στρατού και η σχολή Idadie (δημόσια προπαρασκευαστική σχολή Διοίκησης), η σημερινη Φιλοσοφική. Το 1888 παντρεύτηκε και εγκαταστάθηκε μόνιμα εδώ. Από τότε δημιούργησε τα σημαντικότερα δημόσια κτήρια της πόλης. Ταυτόχρονα ξένες αντιπροσωπείες και αποστολές, όπως και οι πλούσιοι έμποροι και τραπεζίτες, τον εμπιστεύτηκαν γιά τη δημιουργία διάφορων κοινοτικών, εμπορικών αλλά και ιδιωτικών κτηρίων. Τα πιο γνωστά είναι το Γενί Τζαμί, η Βίλλα Αλλατίνι, το Διοικητήριο, η Καθολική και η Αρμενική εκκλησία, η Τράπεζα Θεσσαλονίκης (Στοά Μαλακοπή), το Γ΄ Σώμα Στρατού, η συναγωγή Μπεθ Σαούλ, η Βίλα Ίντα, η στοά Σαούλ.
ΥΓ Μια και χθές μιλούσαμε για τον έρωτα ενός επίγονου Ποζέλι, ευκαιρία να δούμε τον σημαντικότερο της οικογένειας.
Από τον Δαυίδ Μπράβο
Facebook: https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=967333423756291&id=204212503401724
Μεσοπόλεμος.
Η γοητεία του Μεσοπολέμου.
λεπτομέρεια
Από τις ομορφότερες φωτογραφίες του Διοικητηρίου είναι αυτή του Joseph Pigassou.
1899. Εγκώμιο γιά το χτίσιμο της Καθολικής Εκκλησίας και αναφορά σε άλλα έργα του Ποζέλι.
Το παλιό κονάκι
Η ανατολική μεριά.
Αύγουστος 1916. Πρώτη μέρα του κινήματος της Εθνικής Άμυνας. Έλληνες στρατιώτες μπροστά στο Διοικητήριο.
Το Διοικητήριο την μέρα της έναρξης του κινήματος της Εθνικής Άμυνας.
Από την Άνω Πόλη.
19.8.1917. Η πυρκαγιά πίσω από το Διοικητήριο και το Σαατλί τζαμί
10 Ιουλίου 1908. O ηγέτης των Νεότουρκων, Εμβέρ μπέης, κήρυξε επανάσταση. Στόχο είχε την επαναφορά του καταργημένου συντάγματος του 1876 και την ισότητα και ισοπολιτεία για όλους τους πολίτες, ανεξάρτητα από γένος και θρησκεία.
Ο σουλτάνος 11 του μήνα έκδωσε φιρμάνι, με το οποίο επαναφερόταν το σύνταγμα, παρεχόταν ελευθεροτυπία, σταματούσε το φακέλωμα των πολιτών και προκηρύσσονταν εκλογές. Η αναίμακτη τροπή προκάλεσε ενθουσιασμό στους πληθυσμούς της αυτοκρατορίας. Στην Μακεδονία Βούλγαροι και Έλληνες αποφάσισαν να καταθέσουν τα όπλα
11 Ιουλίου 1908.
Κατοχική αεροφωτογραφία. Κέντρο πάνω η πλατεία Διοικητηρίου. Η αλάνα της Αρχαίας Αγοράς, δεξιά.
Κατοχή
Η πλατεία κάτω από το Διοικητήριο.
Από την Καραολή και Δημητρίου.
Φωτογραφία του Διοικητηρίου από το Μεβλεβιχανέ, των περιστρεφόμενων δερβίσηδων.
Από την Εγνατία.
μια πανοραμική μετά την πυρκαγιά