Παραλιακή Λεωφόρος. Από το γκρέμισμα του παραθαλάσσιου τείχους

Παραλιακή Λεωφόρος. Από το γκρέμισμα του παραθαλάσσιου τείχους μέχρι την μεγάλη πυρκαγιά. Πρωτοβαπτίστηκε το 1873 σαν ο δρόμος του Λευκού Πύργου (Μπεγιάζ Κουλέ). Από το 1912 μέχρι τον μεσοπόλεμο μετονομάστηκε σε Βασ. Κωνσταντίνου.

Η Λεωφόρος Νίκης “είδε” όλη την ιστορία της σύγχρονης πόλης. Βούλγαρους αναρχικούς, κίνημα Νεότουρκων, Ελληνικά στρατεύματα, κηδείες βασιλιάδων. Το 1915 αντάμωσαν εδώ όλες οι φυλές του κόσμου.

Η Νίκης ήταν πάντα το επίκεντρο δράσης και διασκέδασης. Τότε με θέατρα, κινηματογράφους, καμπαρέ, φημισμένα καφέ και εστιατόρια. Ξενοδοχεία που αγνάντευαν τον Όλυμπο. Συγκοινωνίες τραμ μέχρι το Ντεπό από το 1893. Η πυρκαγιά στις 4 Αυγούστου του 1917 κατέστρεψε τα πάντα. Αφιέρωμα στον πιο πολυσύχναστο και πολυφωτογραφημένο δρόμο της πόλης.

Από τον Δαυίδ Μπράβο

Facebook: https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=979103442579289&id=204212503401724

Ξενοδοχείο Splendid Palace. Χτίστηκε το 1908. Kάηκε το 1917. Στην θέση του το Meditteranean Palace από το 1925. Κατεδαφίστηκε κι αυτό μετά τον σεισμό του 1978 Λεωφόρος Νίκης. 2 ξεχωριστές κατοικίες. Άγνωστου αρχιτέκτονα και ιδιοκτήτη. Κάηκαν στην πυρκαγιά του 1917. Διάρκεια ύπαρξης, ίσως λιγότερη και από 15 χρόνια. Αρχιτεκτονικός εκλεκτικισμός, στέγες οξυκόρυφες τύπου Μανσάρ. Το Παρίσι στην Θεσσαλονίκη του 1900. Κινηματογράφος, ξενοδοχεία, καφενεία, εμπορικές αλυσίδες, πλοία, άμαξες, τραμ, η ανατολίτικη πόλη στο βάθος και ... η θάλασσα Γαλήνια η πόλη. Αλλά και δύο θέατρα μπροστά μας. Jupiter και Αλάμπρα, πριν από τον περιφραγμένο Πύργο – Φυλακή.

1896, Ιούλιος. Εγκαίνια της αποβάθρας μπροστά στην Πλατεία Ελευθερίας, τότε πλατεία Ολύμπου. Ο αρχιμηχανικός του Δήμου Γεώργιος Μενεξές παρέλαβε το έργο από τους μηχανικούς και σχεδιαστές του, Λεβή και Pietro Arrigoni. Τα πανέμορφα κιόσκια Μαυριτανικού στυλ μπήκαν στο μάτι των υπευθύνων μετά το 1912 και “φυσικά” γκρεμίστηκαν. Καθημερινότητα. Θαλάσσια λουτρά μπροστά στον Λευκότατο Πύργο. Εικόνα αφίξης από την θάλασσα. Ντάξει είχε και εργοστάσιο η παραλία. Δεξιά το 1879 δημιουργήθηκε το εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας Σαίας. Chalom Saias & Mipot αργότερα J. Sides & Co. Tο εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας Σαίας στο κέντρο. Η πόλη από πάνω ανατολίτικο παραμύθι. Η αξεπέραστη γοητεία της Παλιάς Παραλίας. Ξενοδοχείο Όλυμπος. Στο ισόγειο καφενείο το πρωί, Καφέ Αμάν το βράδυ. Απέναντι στην πλατεία Ελευθερίας το καφέ Κρυστάλ. Αυτό μπορεί και να είχε Όπερα αργά. Κλασικη διχογνωμία ακροατηρίων “Λαικό” η “Έντεχνο” ? Από την “Πλατεία Αριστοτέλους” προς το λιμάνι. Κινηματογράφος, ξενοδοχεία, καφενεία, βάρκες, ο Πύργος, η θάλασσα Η Μητρόπολη απο πίσω χωρίς “καπέλο”. Έργο του Ernst Ziller, ξεκίνησε να χτίζεται το 1892. Στα τελειώματα και το άνωνυμο όμορφο κτήριο με τις “γαλλικές” στέγες, τύπου Μανσάρ. 2 Κινηματογράφοι. Στο κέντρο το “Ολύμπια”, άκρη δεξιά το πρώτο “Πατέ”. Ενδιάμεσα 3 ξενοδοχεία με τα ισόγεια τους καφενεία μετά μουσικής. Αριστερά τα τραπεζάκια του καφεθέατρου Αλάμπρα. Χορτιάτης, Τούμπα, Εξοχές.. Η αποβάθρα με τα δύο (και μισό) κιόσκια. Αριστερά το Σπόρτιγκ Κλαμπ και λίγο μετά το θέατρο Jupiter. Ο Κήπος του Λευκού Πύργου. Το βασικό κτήριο σε σχέδια του Ξενοφώντα Παιονίδη (1906) για εκμετάλλευση των εσόδων του από τον σουλτάνο Αμπντούλ Χαμίτ. Αναψυκτήριο, πολυχώρος διασκέδασης, εστιατόριο πολυτελείας, καφενείο, ουζερί, κινηματοθέατρο, αίθουσα δεξιώσεων, υπαίθρια σκηνή θεάτρου και συναυλιών, θερινός κινηματογράφος. Το γκρέμισαν το 1958. Ευκαιρία για μιά αναμνηστική μπροστά στον Λευκό Πύργο ... δεν χάνεται εύκολα. Το 1915 αντάμωσαν εδώ όλες οι φυλές του κόσμου. Γάλλοι στρατιώτες μπροστά στον Λ. Πύργο Εκατοντάδες πλεούμενα σε όλο το παραλιακό μέτωπο. Η περίφημη αυτοχρωμική της συλλογής Albert Kahn. 14 Μαϊου 1913. Φωτογράφος ο Auguste Léon.