Χείμαρρος Αρσλάν. Έπαυλη Μοδιάνο. Οικία Βουδαλίκα. Οικία Χάιτμαν

Χείμαρρος Αρσλάν. Έπαυλη Μοδιάνο. Οικία Βουδαλίκα. Οικία Χάιτμαν, αργότερα Γερμανικό Προξενείο. Γερμανική Σχολή. 2 άγνωστες κατοικίες. Ιστιοπλοϊκός Όμιλος Θεσσαλονίκης (ΙΟΘ). Στον πρώτο μεγάλο κόλπο της παλιάς δαντελωτής ακτογραμμής των εξοχών, στο μικρό της ακρωτήρι, βρήκαμε να στέκεται η οικία Χατζή Αγκιάχ, αργότερα Τορνιβούκα. Ήταν οι προσχώσεις – επιχωματώσεις του χείμαρρου “Κωνσταντινίδη” που τον δημιούργησαν.

Οι φυσικές προσχώσεις του δεύτερου μεγάλου κόλπου, του χείμαρρου Αρσλάν, ήταν ακόμα πιό εκτεταμένες. Από το ύψος της σημερινής 28ης Οκτωβρίου μέχρι την Ανδρεοπούλου δημιουργήθηκε έδαφος για πάνω από 10 κατοικίες. Μέσα σε αυτές η Έπαυλη Μοδιάνο, η Οικία Ιωάννη Βουδαλίκα, η Οικία Χάιτμαν (Γερμανικό Προξενείο), το Γκαίτε (παλιά γερμανικό γυμνάσιο), 2 άγνωστες κατοικίες, η Βίλα Μπενρουμπή. Θεωρητικά όλες οι εκτάσεις ανήκαν στην οικογένεια Αρσλάν αλλά οι ιδιοκτήτες πλην Μοδιάνο τις αγοράζουν από τους Ντε Μποτόν, Καράσσο και Χαμδή Βέη.

  1. Έπαυλη του τραπεζίτη Ιακώβ Σαούλ Μοδιάνο. Το παλιό Κυβερνείο. Σε αρχιτεκτονικά σχέδια του γαλλοσπουδαγμένου γυιού του Ελί Μοδιάνο. Οικόπεδο έκτασης 1200 τ.μ. Πολλά τα στοιχεία Art Nouveau στα τέσσερα επίπεδα του κτηρίου. Κάθε επίπεδο περιέχει έναν μεγάλο κεντρικό οκταγωνικό χώρο, γύρω από τον οποίο αναπτύσσονται ασύμμετρα τα δωμάτια. Η ασυμμετρία προβάλλεται και στις όψεις, χαρακτηριστική της εκλεκτικιστικής διάθεσης. Το 1913 αγοράστηκε από τον Δήμο, αρχικά σαν Βασιλική κατοικία. Από το 1916 ήταν έδρα του Γενικού Διοικητή Μακεδονίας, αργότερα του Υπουργού Βόρειας Ελλάδας. Από το 1970 στεγάζει το Λαογραφικό Μουσείο.

  2. Οικία Ιωάννη Βουδαλίκα. Ιταλός υπήκοος, σαπουνοποιός. Χαρακτηριστική η οξυκόρυφη στέγη. Κτίστηκε σίγουρα νωρίτερα από την Μοδιάνο (θεωρητικά κτίστηκαν και οι δύο το 1911). Η φωτογραφία που έχουμε αυτό δηλώνει. Αποκλείεται να μην βλέπαμε έστω και λίγο από την Μοδιάνο από όποια μεριά λήψης και αν τραβήχτηκε. Μετά τον θάνατο του Βουδαλίκα, 1919, το σπίτι άλλαξε ιδιοκτησία αρκετές φορές. Τελευταίος ιδιοκτήτης, από το 1953, ο Ιωάννης Καραπάνος. Πριν γκρεμιστεί φιλοξένησε για κάποιο διάστημα τα εκπαιδευτήρια Κοραή και τον Σύλλογο αποφοίτων του κολλέγιου Ανατόλια.

  3. Γερμανική Σχολή. Από το 1929 στην Βασιλίσσης Όλγας 66. Με το τέλος του πολέμου το 1944 έκλεισε. Το κτίριο πέρασε σαν εχθρική περιουσία στο Ελληνικό Δημόσιο. Τότε εγκαταστάθηκε εκεί η Στρατιωτική Ιατρική Σχολή. Το 1962 οι Γερμανοί το ξαναγόρασαν και ανακαίνισαν τις κτιριακές του εγκαταστάσεις. Το 1996 η σχολή μεταφέρθηκε στην Θέρμη. Ινστιτούτο Γκαίτε από το 2001.

  4. Οικία Χανς Χάιτμαν (1912). Από το 1932 στέγαζε το Γερμανικό Προξενείο που απέκτησε και την ιδιοκτησία του κτηρίου το 1937. Τότε μάλλον ανακατασκευάστηκε, συν ότι έχτισαν από πίσω κτήριο (ξενώνα?). Κανείς μέχρι σήμερα δεν έχει ασχοληθεί με αυτό το μεγαλούτσικο κτήριο. Το προξενείο και μέρος του ξενώνα βρίσκονται κάτω από την παραλιακή λεωφόρο στο ύψος της οδού Φίλιππου Νίκογλου από το 1960. Ακριβώς δίπλα από το Λαογραφικό.

  5. Το κτήριο Χ δίπλα στο Γερμανικό προξενείο. Χτισμένο μετά το 1930, ίσως κοντά στην κατοχή (για να φιλοξενήσει ναζί αξιωματούχους ?). Πληροφορίες γιά το κτήριο δεν υπάρχουν.

  6. Εντυπωσιακή κατοικία στην αρχή της οδού Ιταλίας (28ης Οκτωβρίου). Μπροστά στην θάλασσα, στην μύτη του ακρωτηρίου, είχε περίπου την θέση της Τορνιβούκα στον προηγούμενο κόλπο. Δεν υπάρχει καταγραμμένη ούτε μια λέξη γι αυτό το κτήριο.

  7. Η σημερινή Κοσμά Αιτωλού ήταν ο μεγαλύτερος χείμαρρος της πόλης μέχρι την δεκαετία του '70. Η παραθαλάσσια σκάλα του Κεραμουργείου Αλλατίνη συνέδεε με σιδηροδρομικό συρμό το εργοστάσιο με την θάλασσα. Δίπλα στον χείμαρρο Αρσλάν ή Κυβερνείου. Οι φυσικές προσχώσεις προέκτειναν την γη γιά αρκετά μέτρα στην διάρκεια του προηγούμενου αιώνα. Οι προσχώσεις του λάκκου δεξιά ήταν και είναι (ότι έμεινε), οι εγκαταστάσεις του Ιστιοπλοϊκού Ομίλου Θεσσαλονίκης (ΙΟΘ)

Από τον Δαυίδ Μπράβο.

Facebook: https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=987451501744483&id=204212503401724

Γύρω στο 1930. Στην πρώτη γραμμή οι οικίες Χανς Χάιτμαν και Ιωάννη Βουδαλίκα (με την οξυκόρυφη στέγη). Μετά τον χείμαρρο του Ιστιοπλοϊκού Ομίλου. Μοδιάνο (Λαογραφικό), Γερμανική Σχολή (Γκαίτε) στην συνέχεια. Στην αρχή της οδού Ιταλίας (28ης Οκτωβρίου), όμορφη άγνωστη κατοικία κατοπτεύει τον Θερμαικό. Διπλα στο αργότερα γερμανικό προξενειο (Χάιτμαν) δεν έχει κτιστεί το 2ο άγνωστο μακρόστενο κτήριο που θα δούμε στην συνέχεια. Στην θέση του βλέπουμε μιά μικρότερη κατασκευή. Οικία Ιωάννη Βουδαλίκα. Χαρακτηριστική η οξυκόρυφη στέγη. Εντυπωσιακό το πως φαίνεται σαν το μοναδικό οίκημα σε μιά έρημη περιοχή. Πίσω της το Καραμπουρνάκι. Κτίστηκε σίγουρα νωρίτερα από την Μοδιάνο (θεωρητικά κτίστηκαν και οι δύο το 1911). Αποκλείεται να μην βλέπαμε έστω και λίγο από την Μοδιάνο από όποια μεριά λήψης και αν τραβήχτηκε. Μετά τον θάνατο του Βουδαλίκα, 1919, το σπίτι άλλαξε ιδιοκτησία αρκετές φορές. Τελευταίος ιδιοκτήτης, από το 1953, ο Ιωάννης Καραπάνος. Πριν γκρεμιστεί φιλοξένησε για κάποιο διάστημα τα εκπαιδευτήρια Κοραή και τον Σύλλογο Αποφοίτων του Κολλέγιου Ανατόλια. Τα κτήρια που υπήρχαν το 1915 σημειωμένα. Από την έξω μεριά του χειμάρρου το σπίτι του προοδευτικού δήμαρχου Χαμδή Βέη.

Μπενρουμπή, Βουδαλίκα, Μοδιάνο και “Άγνωστη” στην θέση τους. Η Μοδιάνο επικάλυπτε και “έκρυβε” μέρος της Βουδαλίκα σαν απάντηση της προηγούμενης φωτογραφίας. Η Βουδαλίκα χτίστηκε νωρίτερα από την Μοδιάνο. Μια πρώτη μορφή της οικίας Χανς Χάιτμαν. Από το 1932 Γερμανικό Προξενείο. Πίσω της η στέγη της οικίας Βουδαλίκα. Κέντρο η οικία Μοδιάνο, τότε Κυβερνείο. Σπίτια στην οδό Ιταλίας (28ης Οκτωβρίου) αριστερά. Πρώτο σπίτι το όμορφο αταύτιστο. Μπροστά στην θάλασσα, στην μύτη του ακρωτηρίου, είχε περίπου την θέση της Τορνιβούκα στον προηγούμενο κόλπο. Ταρσανάς και λουτρά δίπλα στην σιδηροδρομική σκάλα του πλινθοκεραμοποιείου Αλλατίνη. Φωτογραφία από το αρχείο του Pavlos Pastiadis Οι δύο κόλποι. Στο βάθος η Τορνιβούκα. Οι προσχώσεις του λάκκου Κωνσταντινίδη δεν συγκρινόταν με αυτές του χείμαρρου Αρσλάν. Από το ύψος της σημερινής 28ης Οκτωβρίου μέχρι την Ανδρεοπούλου δημιουργήθηκε έδαφος για πάνω από 10 κατοικίες στον δεύτερο αυτό κόλπο. Έπαυλη Μοδιάνο, η Οικία Ιωάννη Βουδαλίκα, η Οικία Χάιτμαν, η Βίλα Μπενρουμπή, η “Άγνωστη” μερικές από αυτές. Πλινθοκεραμοποιείο Αλλατίνη από την Γέφυρα του Χείμαρρου του Κυβερνείου στην Βασιλίσσης Όλγας. Είναι η σημερινή οδός Κοσμά του Αιτωλού. Παράλληλα του ρέματος υπήρχε σιδηροδρομική γραμμή εμπορευμάτων προς τον Θερμαικό. Η κάτω μεριά της Γέφυρας του Χείμαρρου του Κυβερνείου-Αρσλάν στην Βασιλίσσης Όλγας. Έπαυλη Μπενρουμπή και από κάτω η Οικία Ιωάννη Βουδαλίκα με την επίσης οξυκόρυφη στέγη. Χάρτης της περιοχής με την γραμμή του τραίνου σημειωμένη. Από το εργοστάσιο Αλλατίνη μέχρι τον σημερινό Ιστιοπλοϊκό Όμιλο. ΙΟΘ. Υπήρχε και οδός Μοδιάνο μετά την “Κοσμά Αιτωλού” προς την Ιταλίας. Η οικία Χανς Χάιτμαν. Από το 1932 στέγαζε το Γερμανικό Προξενείο που απέκτησε και την ιδιοκτησία του κτηρίου το 1937. Ανακατασκευασμένη σε σχέση με προηγούμενη φωτογραφία. Πάνω δεξιά φαίνεται λίγο η Μοδιάνο. Αριστερά η Γερμανική Σχολή. Οι εγκαταστάσεις του Ιστιοπλοϊκού Ομίλου Θεσσαλονίκης (ΙΟΘ) το 1958-59. Το άγνωστο μέχρι σήμερα μακρόστενο κτήριο μέσα στο οικόπεδο του γερμανικού προξενείου. Πρέπει να χτίστηκε 1935 με 1937. Πίσω από την Βουδαλίκα και μπροστά από την Μοδιάνο, στο ύψος της οδού Φίλιππου Νίκογλου ακριβώς. Η παραλιακή Λεωφόρος έχει ήδη πάρει από κάτω της την Τορνιβούκα και οδεύει ολοταχώς προς το Γερμανικό Προξενείο που θα το καταβροχθίσει ολόκληρο. Το άγνωστο μακρόστενο κτήριο μέσα στο οικόπεδο του προξενείου το “έφαγε” λίγο η παραλιακή και πολύ η νέα οδός Φίλιππου Νίκογλου. Η παραλιακή Λεωφόρος μετά την Τορνιβούκα βρίσκει μπροστά της το Γερμανικό Προξενείο. Καμμία τύχη. Το άγνωστο μακρόστενο κτήριο μέσα στο οικόπεδο του προξενείου θα γίνει η νέα οδός Φίλιππου Νίκογλου, δίπλα στο Λαογραφικό. Δεν ξέρουμε ποιούς σκοπούς εξυπηρετούσε, οπότε μιά έρευνα σε αρχεία δεν θα έβλαπτε. Έπαυλη του τραπεζίτη Ιακώβ Σαούλ Μοδιάνο. Το παλιό Κυβερνείο. Σε αρχιτεκτονικά σχέδια του γυιού του Ελί Μοδιάνο. Η οδός Μοδιάνο μπροστά μας. Αχνοφαίνεται και το άγνωστο παραθαλάσσιο κτήριο στην Ιταλίας Έπαυλη Ιακώβ Σαούλ Μοδιάνο. Κυβερνείο. Λαογραφικό Μουσείο. Έπαυλη Μοδιάνο. Σε έκταση 1200 τ.μ. Αρχιτέκτονας ο Ελί Μοδιάνο. Έπαυλη Μοδιάνο – Κυβερνείο. Το 1913 αγοράστηκε από τον Δήμο, αρχικά σαν βασιλική κατοικία. Οδός Μοδιάνο, αργότερα Οδός Ανακτόρων. Βασιλίσσης Όλγας. Το κιόσκι έξω από την Μοδιάνο. Η σημερινή Κοσμά Αιτωλού ήταν ο μεγαλύτερος χείμαρρος της πόλης μέχρι την δεκαετία του '70. Η παραθαλάσσια σκάλα του Κεραμουργείου Αλλατίνη (δίπλα στο ρέμα) συνέδεε με σιδηροδρομικό συρμό το εργοστάσιο με τα πλοία μεταφοράς. Γερμανική Σχολή. Από το 1929 στην Βασιλίσσης Όλγας 66. Γερμανική Σχολή. Με το τέλος του πολέμου το 1944 έκλεισε. Το κτίριο πέρασε σαν εχθρική περιουσία στο Ελληνικό Δημόσιο. Τότε εγκαταστάθηκε εδώ η Στρατιωτική Ιατρική Σχολή. Γερμανική Σχολή. Το 1962 οι Γερμανοί την ξαναγόρασαν και ανακαίνισαν τις κτιριακές τις εγκαταστάσεις. Το 1996 η σχολή μεταφέρθηκε στην Θέρμη. Ινστιτούτο Γκαίτε από το 2001. “Εγκαταστάσεις” του Ιστιοπλοϊκού Ομίλου, ΙΟΘ. Μπροστά μας η Οικία Ιωάννη Βουδαλίκα. Πίσω της η Μοδιάνο. Ο δρόμος ανεβαίνει προς την Μπενρουμπή και την Βασ. Όλγας. Οι εγκαταστάσεις του Ιστιοπλοϊκού Ομίλου όταν ακόμα έπιαναν ολόκληρο τον αριστερό βραχίονα απο τις προσχώσεις του ρέματος Αρσλάν. Φωτογραφημένες από την Σαλαμίνα. Ιστιοπλοϊκός Όμιλος. Πίσω του το Γερμανικό Προξενείο. Λίγο πιό πάνω η Οικία Ιωάννη Βουδαλίκα. Πίσω από αυτήν το Λαογραφικό. Ιστιοπλοϊκός Όμιλος. Η παραλιακή Λεωφόρος δεξιά, έχει περάσει ήδη πάνω από το Γερμανικό Προξενείο. Η επιχωμάτωση της παραλίας προχωράει με τα “μπλόκια” στην θάλασσα. Η στέγη της Βουδαλίκα και το Γερμανικό προξενείο, είναι ορατά. Ορατό και το άγνωστο μακρόστενο κτήριο μέσα στο οικόπεδο του προξενείου. Η πολυκατοικία που κτίζεται στην Παραλιακή ήταν κάποτε η οικία Ιωάννη Βουδαλίκα. Η οδός Κοσμά Αιτωλού. Η κατάληξη. Λαογραφικό (Μοδιάνο) και Γερμανική Σχολή στην θέση τους. Ο ΙΟΘ έχει χάσει τα τρία τέταρτα του παλιού του χώρου. Στην Ιταλίας επιβίωσαν κάποια σπιτάκια γύρω από το Γκαίτε. Τερατογεννήσεις. Μετά το Λαογραφικό έγινε το έλα να δεις. Μπαζωμένη θάλασσα έγινε οικοπεδάρα. Η “Κοσμά Αιτωλού”. Αριστερά η “Οικία Ιωάννη Βουδαλίκα”. Δεξιά χτίστε τώρα που μπορείτε.

Η Παραλιακή Λεωφόρος έτοιμη. Μέχρι το Λαογραφικό (Μοδιάνο) και την νέα οδό Νίκογλου. Η εντυπωσιακή κατοικία στην αρχή της οδού Ιταλίας (28ης Οκτωβρίου). Μπροστά στην θάλασσα, στην μύτη του ακρωτηρίου, είχε περίπου την θέση της Τορνιβούκα στον προηγούμενο κόλπο. Για την Οικία Τορνιβούκα στον προηγούμενο κόλπο εδώ : ![](https://archive.saloni.ca/1438 Γύρω στο 1930. Στην πρώτη γραμμή οι οικίες Χανς Χάιτμαν και Ιωάννη Βουδαλίκα (με την οξυκόρυφη στέγη). Μετά τον χείμαρρο του Ιστιοπλοϊκού Ομίλου. Μοδιάνο (Λαογραφικό), Γερμανική Σχολή (Γκαίτε) στην συνέχεια. Στην αρχή της οδού Ιταλίας (28ης Οκτωβρίου), όμορφη άγνωστη κατοικία κατοπτεύει τον Θερμαικό. Διπλα στο αργότερα γερμανικό προξενειο (Χάιτμαν) δεν έχει κτιστεί το 2ο άγνωστο μακρόστενο κτήριο που θα δούμε στην συνέχεια. Στην θέση του βλέπουμε μιά μικρότερη κατασκευή.