Οι γραμμές του τραμ στη Βενιζέλου και στην Κουντουριώτη

Προβλήματα που ανακύπτουν από τους χάρτες που δείχνουν τις γραμμές του τραμ στη Βενιζέλου και στην Κουντουριώτη. Επιμέλεια Θεόδωρου Νάτσινα

Γενικό σχέδιο των γραμμών του ιππήλατου τραμ. Τα σκοτεινά σημεία αφορούν τις γραμμές ΘΒ (Βενιζέλου) και ΒΞ (Νίκης/Κουντουριώτη ως 26ης Οκτωβρίου). Και οι δύο φαίνονται σε χάρτες της εποχής, η ΘΒ φαίνεται και σε φωτογραφίες αλλά δεν είναι βέβαιο αν και πόσο λειτούργησαν. Ο χάρτης που αφορούσε το ηλεκτρικό τραμ έχει δημοσιευθεί στο άρθρο “Ο Αστικός Συγκοινωνιακός Σχεδιασμός κλπ” των Νανιόπουλου & Ναλμπάντη στον 6ο τόμο του ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ (ΚΙΘ, 2002. σελ 222) οι οποίοι τον αναπαράγουν από μια έκθεση επιτροπής του 1959.Προσαρμόστηκε για την περίπτωση του ιππήλατου. Απόσπασμα του χάρτη Σάλεμ όπου φαίνονται και η ΘΒ και η ΒΞ. Δεν έχω εντοπίσει φωτογραφία με τις γραμμές σε αυτόν τον άξονα πέρα από την περιοχή του λιμανιού, ούτε κάποιο τραμ στην περιοχή. Η εντύπωση που έχω είναι ότι κάπου στο ύψος του λιμανιού, στην Κουντουριώτη τερμάτιζε η γραμμή με κάποιο σύστημα να αλλάζει κατεύθυνση το βαγόνι. Η ΘΒ στο σκεπαστό τμήμα της Βενιζέλου από φωτογραφίες του Πιγκασού. Παρόλο που το 17 θα έπρεπε να είναι ηλεκτρικό εδώ δεν νομίζω ότι έχει καλώδια. Επίσης στις επόμενες φωτογραφίες φαίνεται ότι η γραμμή σταματούσε στην πλ. Ελευθερίας. Επομένως αυτές ίσως να είναι απομεινάρια της γραμμής του ιππήλατου. Το ερώτημα είναι αν ποτέ λειτούργησε αυτή η γραμμή. Δεν έχω εντοπίσει φωτογραφία με βαγόνι τραμ στην Βενιζέλου (εκτός από την πλ. Ελευθερίας) ούτε κάποια μορφής καμπύλη γραμμών στην διασταύρωση της Βενιζέλου με την Εγνατία. Η πλ. Ελευθερίας με τις γραμμές να σταματάν κατά τον Α' ΠΠ Πάλι στην πλ. Ελευθερίας με τις γραμμές να σταματάν κατά τον Α' ΠΠ. Ακόμα μια εικόνα με γραμμές τραμ στη Βενιζέλου, αλλά ήταν απλά ανενεργές;