Κτήριο της Οθωμανικής Διοίκησης Δημόσιου Χρέους. Γραφεία της “Ελεύθερης Ζώνης”

Κτήριο της Οθωμανικής Διοίκησης Δημόσιου Χρέους (Düyun-ı Umumiye). Το υποκατάστημα ιδρύθηκε μετά το 1881 μέσα στο τότε λιμάνι. Ο οργανισμός απασχολούσε 5.500 υπαλλήλους. Είχε 720 υποκαταστήματα και τον έλεγχο του 30% των εσόδων του κράτους.

Από το 1913 το ίδιο κτήριο φιλοξένησε τα γραφεία της “Ελεύθερης Ζώνης”. Ξεκίνησε διώροφο. Μετά από πυρκαγιά τον Σεπτέμβριο του 1939 παραμένει μέχρι και σήμερα μονώροφο.

Σοβαρές στρατιωτικές ήττες υποχρέωσαν το οθωμανικό κράτος να ξεκινήσει διαδικασία μεταρρύθμισης και εκσυγχρονισμού γνωστή σαν Τανζιμάτ. Όλα ήταν θέμα οικονομικής μειονεκτικότητας. Είχαν αρχίσει να χρεώνονται άγρια με τον Κριμαϊκό Πόλεμο και αναγκάστηκαν να κηρύξουν πτώχευση το 1875. Το 1881 συμφώνησαν το χρέος να ελέγχεται από τον νέο θεσμό που τους επιβλήθηκε γνωστό σαν Οθωμανική Διοίκηση Δημόσιου Χρέους. Ήταν ένα επταμελές συμβούλιο Ευρωπαίων με προεδρία εναλλασσόμενη μεταξύ της Γαλλίας και της Βρετανίας. Έλεγχαν αυστηρά την οθωμανική οικονομία γιά την αποπληρωμή των δανείων. Χρησιμοποίησαν την θέση τους για να διασφαλίσουν την συνέχεια της διείσδυσης του ευρωπαϊκού κεφαλαίου σε ανατολικά εδάφη. Οι Τούρκοι τους μίσησαν γι αυτό, αλλά και γιά την επιβολή του “Μονοπωλίου Καπνού”.

Με τη λήξη των Βαλκανικών πολέμων και τον καθορισμό των συνόρων, το λιμάνι της Θεσσαλονίκης περιόρισε την ενδοχώρα του στην Ελληνική επικράτεια (περίπου 80 χλμ βόρεια της Θεσσαλονίκης). Επί Οθωμανών εξυπηρετούσε όλη την έκταση της Βαλκανικής χερσονήσου. Γιά την συνέχιση του φυσικού ρόλου του λιμανιού, η Κυβέρνηση ίδρυσε το 1914 την “Ελευθέρα Ζώνη”. Χώρος χωρίς τελωνειακή επίβλεψη και δασμούς ή άλλους φόρους εκτός των φορτοεκφορτωτικών και αποθηκευτικών.

Το μεγαλόπνοο σχέδιο έμεινε μετέωρο. Εφαρμόστηκε μεν αλλά αργότερα και αστεία. Το 1923 δηµιουργείται η Ελεύθερη Ζώνη που τελικά εγκαινιάστηκε το 1925 με τις συμβάσεις που υπογράφτηκαν μεταξύ Ελλάδας και Γιουγκοσλαβίας. Η αποκλειστικά Γιουγκοσλαβική Ζώνη λειτούργησε μέχρι το 1976. Μετά τη λήξη των παρατάσεων της σύμβασης το 1995, όλα τα εμπορεύματα της πρώην Γιουγκοσλαβίας διακινούνται από την Ελεύθερη Ζώνη.

Πριν ένα μήνα 9.3 2021 ψηφίστηκε και πέρασε στην εφημερίδα της κυβέρνησης επέκταση της “Ελευθέρας Ζώνης” 35.000 τμ ! Για να δούμε τι θα δούμε. Γιά διάφορες παράξενες ιστορίες απληστίας στην Ζώνη εδώ : https://www.typosthes.gr/thessaloniki/129540_ena-ergostasio-fantasma-sto-kentro-tis-thessalonikis-foto?fbclid=IwAR39cCy9qAHD3Gua-upmzBfcVpyivl8p7NHeCfEtM0CJZFFZ_703vPIta0w

Από τον Δαυίδ Μπράβο

Facebook: https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=1048518972304402&id=204212503401724

Κτήριο της Οθωμανικής Διοίκησης Δημόσιου Χρέους. Το υποκατάστημα ιδρύθηκε μετά το 1881 μέσα στο τότε λιμάνι. Η φωτογραφία από τα εγκαίνια.

Από το 1913 το ίδιο κτήριο φιλοξένησε τα γραφεία της “Ελεύθερης Ζώνης”. Μόλις το 1925 άρχισε να λειτουργεί σαν τέτοια. Το κτήριο ξεκίνησε διώροφο αλλά απο τον Σεπτέμβριο του 1939 μετά απο πυρκαγιά κατέληξε μονώροφο. Εδώ την δεκαετία του 30 πριν την πυρκαγιά.

30ς. Εμποροκιβώτια της εποχής ... και το κάρο.

Αριστερά τα γραφεία της “Ελεύθερης Ζώνης”. Διώροφο μέχρι το 1939. Δεξιά ο σημερινός επιβατικός σταθμός.

Η πυρκαγιά τον Σεπτέμβριο του 1939. Τότε καταστράφηκε ο δεύτερος όροφος.

Το διάταγμα “Περί άδειας εγκαταστάσεως εν τη Ελευθέρα Ζώνη Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΕΖΛΘ), βιοτεχνιών και βιομηχανιών” εκδόθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 1932. Την ίδια χρονιά επιτράπηκε η εγκατάσταση βιομηχανίας κατασκευής υποδημάτων με σκοπό την εξαγωγή στο εξωτερικό, βιομηχανίας κατασκευής συρματοπλεγμάτων για αντιπλημμυρικά έργα για εξαγωγή ή εισαγωγή στο τελωνειακό έδαφος, εργοστασίου ετοίμων ενδυμάτων. Το 1933 εγκαταστάθηκε βιομηχανία κατασκευής αναπτήρων, μαχαιριδίων και πινεζών, ενώ το 1934 εργοστάσια βιομηχανίας ειδών γραφικής, κουμπιών από φυτικό ελεφαντοστό, κατασκευής πλεκτοβελόνων, σοκολάτας και ζαχαρωδών προϊόντων. Οι περισσότερες από αυτές τις εταιρίες σταμάτησαν να λειτουργούν την περίοδο της Κατοχής. 1916. Σήμερα. Πριν ένα μήνα 9.3 2021 ψηφίστηκε και πέρασε στην εφημερίδα της κυβέρνησης επέκταση της “Ελευθέρας Ζώνης” 35.000 τμ !