H Αριστίππου και τα κάθετα στενάκια της λίγο πάνω από την Ολυμπιάδος

H Αριστίππου και τα κάθετα στενάκια της βρίσκονται λίγο πάνω από την Ολυμπιάδος, ανατολικά της Θεοτοκοπούλου. Παραχωμένα σήμερα πίσω από ψηλές (και πανάσχημες, ως επί το πλείστον) πολυκατοικίες των 60ς-70ς, και με κάποια νεοπαραδοσιακά, έχουν ακόμα μερικά δείγματα από την παλιά γειτονιά βλέμμα – δυστυχώς ερειπωμένα τα πιο πολλά. Στην Οθωμανική Θεσσαλονίκη, κατά τον Β. Δημητριάδη, η Αριστίππου ήταν το όριο δύο συνοικιών: Αχμέτ Σουμπασί στα νότια, Ικί Σεριφιέ (Ταξιάρχης) στα βόρεια. Το παράξενο είναι ότι ενώ δεν πρέπει να διέθετε μεγάλα αρχοντικά, αποτυπώνεται -και τα στενάκια της- στους χάρτες του 1880 κ 1890 που θα δούμε παρακάτω, ενώ άλλοι, μεγαλύτεροι, δρόμοι της περιοχής διαφεύγουν. Μέχρι στιγμής, δεν έχουν εντοπιστεί φωτογραφίες από τις αρχές ως τα μέσα του 20ού. Ευτυχώς, από το 1968 και μετά, βρέθηκαν 2-3 «επίμονοι καταγραφείς» της Άνω Πόλης και την αποτύπωσαν. Συμμαζεύουμε από αναρτήσεις σε διάφορες ομάδες.

Από την Μάρα Νικοπούλου

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/1059979854491647

Η αρχή της από τη γωνία της Θεοτοκοπούλου, στην πιο γνωστή ίσως από την σειρά φωτογραφιών που τράβηξε ο κ. Μιχάλης Νομικός το 1968. Στη διχάλα του τότε Καφενείου ‘Ατλαντίς’, η Αριστίππου βρίσκεται δεξιά – αριστερά της, η Μουσών. Όταν πριν 11-12 χρόνια γκρεμίστηκε το σπίτι πίσω από το παρκαρισμένο αυτοκίνητο, ανακαλύφθηκε πρωτοχριστιανή αστική έπαυλη με τρικλίνιο. Καταγράφηκε και παραχώθηκε. Από τη γωνία Αριστίππου, ο κ. Νομικός φωτογράφισε την Βίαντος. Στο βάθος η Αργυροπούλου. Αναγνώριση δρόμου από τον Στάθη Ασλανίδη. Έχοντας αφήσει πίσω του τη Βίαντος, ο άγνωστος φωτογράφος αποτυπώνει τη συνέχεια της Αριστίππου και το αποτέλεσμα καταλήγει στην συλλογή του Θ. Ηλιάδη. Το τέλος της φαίνεται ακόμα πιο καθαρά σ’ αυτή τη φωτό, πάλι από τον κ. Νομικό, που χρησίμευσε και για να «τοποθετήσουμε» την επόμενη, παρά τα 16 χρόνια που τις χωρίζουν. Άλλο ένα από τα στενάκια της, αβάπτιστο τις περισσότερες φορές, ίσως επειδή είναι προς κατάργηση. Κάποτε λεγόταν Αριστονίκου. Το 1982, κ. Πλάτων Κλεανθίδης το φωτογράφισε από την Αργυροπούλου προς την Αριστίππου. Όπως φωτογράφισε και το 22 του κάθετου κομματιού της Αριστίππου… …ένα από τα λίγα που υπάρχουν ακόμα και, με τα χρώματά του, τραβάει το βλέμμα. Εδώ σε φωτογραφία του 2018 από τον κ. Στέφανο Πασβάντη Από την αντίθετη πλευρά, ο Μ. Νομικός είχε φωτογραφίσει τον ίδιο δρόμο το 1968, δίνοντάς μας και μια εικόνα της Αργυροπούλου. Στους πολύ παλιούς χάρτες (Wernieski, 1880, στα αριστερά και Καμπανάκη 1890, στη μέση) Αριστίππου και Αργυροπούλου δείχνουν να έχουν γίνει ένα. Σ’ αυτόν του Β. Δημητριάδη, στα δεξιά, ξεχωρίζουν, όπως και τα ονόματά τους: Σεϊχ Εφέντη η Αριστίππου, Κιοσέογλου η Αργυροπούλου. Και οι δύο χωρίς έξοδο προς την Αιόλου. Στις εκποιήσεις των ανταλλάξιμων, βρήκαμε μόνον σπίτια του νότιου πεζοδρομίου. Το 2 (του οποίου η τιμή έπεφτε συνέχεια), το 12, το 14 και το 16. Στην αεροφωτογραφία του 1975 βλέπουμε τις πρώτες -και πιο μεγάλες- πολυκατοικίες. Τα άλλα που χτίστηκαν είναι με το στυλ των νεοπαραδοσιακών, αλλά κι αυτά είναι «ασύμβατα» με το ελάχιστο μέγεθος των στενών, που όσο πάνε σκοτεινιάζουν. Σε αναζήτηση φωτός, κι αυτή η πατέντα σ’ ένα από τα σπιτάκια της περιοχής – μικρογραφία αντίστοιχων «φωταγωγών» που έχουμε δει σε μεγάλα κτίρια στην Εγνατία και παρακάτω. Στην δεξιά φωτογραφία, τα υαλότουβλα στο πίσω σπίτι δείχνουν ό,τι μερικές ανάγκες παραμένουν ίδιες.