Οικία Κωνσταντίνου Ν. Νικολάου , διατηρητέο στη Βασ. Όλγας 212

Νίκανδρος Καστανίδης

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/1179705985852366

Η οικία Νικολάου γύρω στο 1955 Η θέση της οικίας Νικολάου σε σύγχρονο ρυμοτομικό χάρτη της ανατολικής Θεσσαλονίκης Το καφενείο Μοδιάνο (μετέπειτα οικία Νικολάου) σε τουρκικό χάρτη του 1909-1910 περίπου [Αναρτήθηκε από τον κ. Thanos Takis” στις ΠΦΘ, στις 21-9-2019] Το καφενείο Μοδιάνο [πρώην καφενείο Πέρα Παλάς, σύμφωνα με τούρκικη επιγραφή που υπάρχει μέχρι σήμερα σε μια εξωτερική πλευρά του κτιρίου], γύρω στο 1910. [Από το βιβλίο “Η ανάδυση της σύγχρονης Θεσσαλονίκης,” της κ. Α. Καραδήμου, Θεσσαλονίκη, 2013, σελ. 77] Η οικία Νικολάου, το 1916-1917

Όπως σημειώνει ο Χάρης Βάρβογλης. το 1910 ο Κώτσος Νικολάου αγόρασε το κτίσμα από το Γιακό Μοδιάνο. Η οικία Νικολάου, γύρω στο 1917

[από το βιβλίο “Η Εξώτειχος Ανατολική Θεσσαλονίκη” των Ν. Χόρμπου και Α. Καραθανάση, Θεσσαλονίκη, 2018, σελ. 237] .

Harry Varvoglis Αριστερά είναι το εξοχικό καφενείο Φλόκα και δεξιά η οικία Νικολάου (που υπάρχει και σήμερα στον αριθμό 212 της οδού Βασιλίσσης Όλγας). Η οικία Νικολάου, το 1916-1917 Η οικία Νικολάου όταν στέγαζε τα εκπαιδευτήρια Παράσχη, τη δεκαετία του 1950.

[Αναρτήθηκε από τον κ. Γιώργο Μπασαγιάννη στις ΠΦΘ, στις 15-5-2021] Στις σκάλες της οικίας Νικολάου όταν λειτουργούσε το ιδιωτικό δημοτικό σχολείο “Ρήγας Φεραίος”, το 1960-1961. [Αναρτήθηκε από τον κ. Θεόδωρο Νάτσινα, στις ΠΦΘ, στις 13-9-2014] Η οικία Νικολάου, γύρω στο 2000 Η οικία Νικολάου από την πλευρά της Βασ. Όλγας, σήμερα Από το βιβλίο της Μαρίας Βάρβογλη “Ραντεβού στου Φλόκα”. Η οικία Νικολάου στον περιβάλλοντα χώρο της, σήμερα Ο Κωνσταντίνος Ν. Νικολαού με τη σύζυγό του Μαρία (ή Μαργίτσα) Φλόκα. Ο Κ. Νικολάου γεννήθηκε στις Σέρρες. Ανάπτυξε με τον αδελφό του, Παναγιώτη, μια επιχείρηση χονδρεμπορίου αποικιακών στην περιοχή Μισίρ Τσαρσί (δηλ. την Αιγυπτιακή Αγορά) όπως και ένα γραφείο εμπορικών εισαγωγών στον φραγκομαχαλά, τη δεκαετία πριν το 1910. Από τις δραστηριότητες του αυτές απέκτησε μια αξιοσημείωτη οικονομική ευμάρεια. Απεβίωσε τον Ιούλιο του 1923. [Περισσότερα για τον Κ. Νικολάου βλ. στο βιβλίο “Ραντεβού στου Φλόκα” της κ. Μ. Βάρβογλη, Θεσσαλονίκη, 2021.]

Όπως σημειώνει ο κ. Βάρβογλης: Η φωτογραφία είναι από την ημέρα των γάμων τους. Τα κατάστημά του ήταν στην οδό Χίου 14 (σήμερα η οδός Χίου έχει καταργηθεί) Η περιοχή της Αιγυπτιακής Αγοράς την περίοδο της Τουρκοκρατίας Η περιοχή της Αιγυπτιακής Αγοράς το 1917 ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 30/7/1923, σελ. 4 Τομανάς, “Οι Ταβέρνες...”, σελ. 69 Καναδοί και Καναδέζες με ρακέτες του τένις σε γήπεδο του τένις δίπλα στο 5ο Καναδέζικο Γενικό Νοσοκομείο, το 1916 περίπου Αναφέρθηκε το καφενείο Μοδιάνο ανατολικά της βίλας Αλλατίνη, το οποίο λειτούργησε από το 1904 μέχρι το 1910. Και το τούρκικο καφενείο “Πέρα Παλάς” που ήταν στο ίδιο κτίριο, πριν το 1904. Το ερώτημα που εύλογα δημιουργείται είναι: ποιοι μπορεί να ήταν οι πελάτες αυτών των καφενείων, σε μια οικιστικά έρημη περιοχή;; Την εποχή του καφενείου Μοδιάνο είχε δημιουργηθεί και λειτουργούσε το τένις κλαμπ, εκεί δίπλα. Κατά πάσα πιθανότητα αυτή ήταν η σκοπιμότητα του εν λόγω καφενείου, όπως και του διπλανού καφέ Φλόκα που άνοιξε το 1905. Πριν όμως την ίδρυση του τένις κλαμπ, η μόνη λογική εξήγηση ύπαρξης καφενείου στην εκεί,τότε, έρημη περιοχή φαίνεται να ήταν η εξυπηρέτηση ταξιδιωτών και καραβανιών προς την ευρύτερη, την εποχή εκείνη, περιοχή της Καλαμαριάς. Υπάρχει άλλη εξήγηση;; “Ραντεβού στου Φλόκα”, σελ. 62: “το καφενείο του Γιακό Μοδιάνο...”

Όπως σημειώνει ο Χάρης Βάρβογλης, η ονομασία του καφενείου ήταν “Πέρα Παλάς”. Εδώ αναφέρεται το όνομα Μοδιάνο ως προσδιορισμός ιδιοκτησίας. Το καφενείο δεν ονομαζόταν ποτέ “καφενείο Μοδιάνο”. Ο Μοδιάνο ήταν ο ιδιοκτήτης, αλλά το είχε κτίσει για εκμετάλλευση. Εξαρχής ονομαζόταν “Πέρα Παλάς”, κατά πάσα πιθανότητα όνομα που είχε δώσει ο ενοικιαστής-επιχειρηματίας. Ήταν εξοχικό κέντρο, όπως ήταν παλιότερα τα “Πράσινα Φανάρια” και η “Φλώριντα”. Όπως και σε αυτά τα δύο, δεν υπήρχαν γύρω από το Πέρα Παλάς κατοικίες. Οι πελάτες πήγαιναν με άμαξες ή με το τραμ -αρχικά ιππήλατο ή αργότερα ηλεκτροκίνητο. Στη δεύτερη περίπτωση περπατούσαν και λίγο. Το τένις κλαμπ είχε ιδρυθεί πολύ αργότερα.

Λεπτομέρειες μπορούν να βρεθούν στο βιβλίο της Μαρίας Βάρβογλη-Φλόκα “Ραντεβού στου Φλόκα”. 1916 περίπου, πίσω από την οικία Νικολάου και δίπλα (επάνω αριστερά) στο 5ο καναδέζικο Γενικό Νοσοκομείο Ο Τομανάς στο βιβλίο του 'Δρόμοι και γειτονιές της Θεσσαλονίκης” (σελ. 251) σημειώνει : “η Ίντα...μαζί με την Ελένη Λομπάρνο, θυγατέρα του Τσελεμπή Κωστάκη, έκαναν ιππασία στην έρημη τότε περιοχή Ντεπό με την κλασική στολή των αμαζόνων και όλοι στέκονταν και τις χάζευαν”, γύρω στο 1900. Ή Ίντα ήταν σύζυγος του πλούσιου τραπεζίτη Λεβή Σαούλ Μοδιάνο. Μήπως αυτός ο Μοδιάνο έφτιαξε ένα περίπτερο για την ξεκούραση από την ιππασία της συζύγου και των φίλων της;; Και μήπως το “περίπτερο” αυτό προέκυψε από την αγορά μιας αγροτικής κατοικίας την οποία μετασκεύασε, προσθέτοντας το περίτεχνο ημικυκλικό κτίσμα, πιθανότατα με τη βοήθεια κάποιου αρχιτέκτονα, ίσως του Ποζέλι;;; Μια καλή αεροφωτογραφία της οικίας Νικολάου και του Καφέ Φλόκα με τον περίγυρο τους, το 1916 περίπου .