Θόδωρος Νάτσινας
Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0vPnBmSs6SP9ZZd9zmoKK2wJwHrxj2DhzdBCKxfCi7JXZSVHMEEwoPFgKiu9zJKwZl
Το σημείο περίπου στο νούμερο 53 με 57.
Φωτογραφία Αρ. Μαυρουδή, Περιοδικό “Θερμαϊκαί Ημέραι”, #1, 12/4/1909
Από την περιοδική έκθεση Για μια φλόγα που καίει. Αρχαιότητες και Μνήμη, Θεσσαλονίκη – Μακεδονία [1821-2021], στο αρχαιολογικό μουσείο
Στις 23/12/1907 με τίτλο «Πιάστε δεξιά!», η Journal de Salonique μας πληροφορεί για τις αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου σχετικά με την ‘φαρδιά’ πλέον παραλιακή :
«Το Δημοτικό Συμβούλιο μόλις πήρε μια πολύ αξιέπαινη απόφαση σχετικά με την παραλιακή και την παράλληλη οδό.
Στην παραλιακή θα κατασκευαστεί πεζοδρόμιο τριών μέτρων από την πλευρά του στηθαίου. Το πεζοδρόμιο θα έχει πλάκες της Νάπολης προερχόμενες από την παράλληλη οδό της οποίας το οδόστρωμα θα φτιαχθεί εκ νέου με γρανίτες».
Η επόμενη παράγραφος, δικαιολογεί και τον τίτλο του άρθρου:
«Επιπλέον, στην παραλιακή τα οχήματα θα πηγαίνουν πάντα από δεξιά, δηλαδή όσοι πηγαίνουν προς τον Λευκό Πύργο θα πηγαίνουν από την πλευρά του παραπέτου και όσοι κατευθύνονται προς την Πλατεία Ολύμπου θα κυλάνε από την πλευρά της οικοδομικής γραμμής.
Η διπλή γραμμή των τραμ που θα κατασκευαστεί στην μέση του δρόμου θα εξυπηρετεί και ως όριο.
Θα τεθεί επίσης θέμα προστατευτικών στη μέση του δρόμου προκειμένου να τοποθετηθούν εκεί κολώνες φωτισμού.
Τα φορτηγά και τα άλλα οχήματα μεταφοράς, θα πρέπει να χρησιμοποιούν την παράλληλη οδό – η κυκλοφορία τους στην παραλιακή θα απαγορεύεται».
Προφανώς με το “πλάκες Νάπολης” εννοεί αυτές που λέμε μαλτεζόπλακες. Ξέρουμε ότι η παράλληλη (Βουλγαροκτόνου) είχε τέτοιες και όντως τις βλέπουμε σε πεζοδρόμια της παραλιακής (όπως σ' αυτή τη φωτό που χρονολογείται πριν το 1911, εφόσον βλέπουμε το περιτείχισμα του Λ.Πύργου). Κολώνες στην μέση δεν μπήκαν -λογικό.
Μάλλον έγιναν αυτά που αποφασίστηκαν – στη φωτογραφία εδώ, από την πρώτη περίοδο του ηλεκτρικού τραμ, 1908-1909, το πεζοδρόμιο δίπλα στο στηθαίο υπάρχει, πιθανόν να είναι 3 μέτρα, οι (νέες;) γραμμές του τραμ είναι στο κέντρο του οδοστρώματος, και το ένα όχημα που φαίνεται πηγαίνει δεξιά! Η κεντρική νησίδα με τον φωτισμό θα έμπαινε προς συζήτηση.
Δύο φωτογραφίες με διαφορά ενός έτους – η πρώτη το 1903 που είναι και η ημερομηνία σίγουρη γιατί έχει σχέση με τις βομβιστικές επιθέσεις των βαρκάρηδων. Είναι κοντά στον Πύργο και έχουμε μαλτεζόπλακες.
Το ίδιο και εδώ
Η 2η φωτογραφία έχει χρονολογηθεί μεταξύ 1903 και 1904, με κυβόλιθους. Επίσης φαίνεται διπλή η γραμμή του ιππήλατου τραμ. Μια καινούρια υπόθεση ότι οι μαλτεζόπλακες αντικαταστάθηκαν με τον διπλασιασμό των γραμμών του τραμ. Ενδιαφέρον έχει που φαίνεται να γίνονται και εργασίες στο οδόστρωμα δίπλα στο στηθαίο προς τη μεριά της θάλασσας.
Αφού βρήκα και μια πιο δυτικά, την ανεβάζω και αυτήν. Επιβεβαιώνει ότι από το λιμάνι το μεν στηθαίο σταματάει και το πεζοδρόμιο αλλάζει σε μορφή αλλά το οδόστρωμα φαίνεται να διατηρεί τη διαμόρφωση του προηγούμενου τμήματος.