Η νότια πύλη του Τοπχανέ
Πρωτοεμφανιζόμενη απεικόνιση της νότιας πύλης του Τοπχανέ, από απόσπασμα κινηματογράφησης γαλλικών επίκαιρων των ζημιών που προκάλεσε ο νυχτερινός βομβαρδισμός του γερμανικού Ζέππελιν LZ 85 στην Θεσσαλονίκη στις 01/02/1916, σύμφωνα με το Γρηγοριανό Ημερολόγιο. Διακρίνονται οι εργάτες που ανασκάπτουν την βόμβα στην τρύπα που προκλήθηκε από την πτώση της, ακριβώς μπροστά από την νότια πύλη. Κατά την πορεία του το Ζέππελιν, σύμφωνα με την Μακεδονία (φύλλο 20/01/1916) έριξε και δύο βόμβες πλησίον του Τοπχανέ, όπου υπήρχαν μεταγωγικά του στρατού. Οι βόμβες δεν προξένησαν καμιά ζημιά και δημιούργησαν ιδιαίτερα μεγάλες τρύπες στο έδαφος. Μέσα στο κλίμα πόλωσης του Εθνικού Διχασμού, εφημερίδες των Αθηνών ανέφεραν ότι οβίδες συμμαχικών πλοίων ήταν αυτές που έπληξαν διάφορα σημεία της πόλης, κάτι που διαψεύστηκε μέσω επίσημου ανακοινωθέντος των αρχών, στο οποίο αναφερόταν ότι τα συμμαχικά πλοία έριξαν 4 άσφαιρους κανονιοβολισμούς για να ειδοποιήσουν για τον επερχόμενο κίνδυνο.
Αλέξανδρος Σαββόπουλος
Εργάτες στην τρύπα που προκάλεσε η βόμβα του Ζέππελιν, στρατιωτικοί και περαστικοί μπροστά από την νότια πύλη του Τοπχανέ.
Γάλλοι στρατωτιωτικοί στον διαμορφωμένο χώρο συγκέντρωσης εκφορτωμένων πολεμοφοδίων και προμηθειών μπροστά από το Τοπχανέ. Διακρίνεται ο νότιος περίβολος του Τοπχανέ καλυμένος με χώμα. Δεξιά η νότια είσοδος με τα σημεία σύγκρισης (1) και (2). Αριστερά διακρίνεται ο χαρακτηριστικός πύργος (3) που διατηρείται μέχρι σήμερα.
Τα σημεία ταυτοποίησης και σύγκρισης (1) και (2)
Στo απόσπασμα αεροφωτογραφίας απεικονίζονται για καλύτερη ευκρίνεια η νότια πύλη (Ν) και η βόρεια πύλη (Β) του Τοπχανέ. Διακρίνεται ξεκάθαρα ο επιχωματισμένος νότιος οχυρωματικός περίβολός του μεταξύ του πύργου (3) και της νότιας πύλης.
Σημερινή αεροφωτογραφία του Φρουρίου Βαρδαρίου (Τοπχανέ).