Μοναστηριου 8 και 10, τα χάνια Ασλάν και Μοναστήρ
Τα χάνια Μοναστήρι και Ασλάν, Μοναστηρίου 10 και 8 (σήμερα 6 και 4 αντίστοιχα), στην γωνία Μοναστηρίου με Οδυσσέως.
Σπύρος Αλευρόπουλος
Μοναστηρίου 10 η πιο κοντινή απεικόνιση του χάνι Μοναστήρι είναι κατοχική (ανάρτηση Γ. Μανιός ΠΦΘ). Η λήψη από το ύψος της Οδυσσέως κοιτάζει δυτικά την Μοναστηρίου. Αριστερά διακρίνεται το Πατέρα χάνι που είδαμε πριν λίγες μέρες.
Το 1920 η Μεριάμ Γιακοέλ, σύζυγος Ι. Μοδιάνο, πουλάει το μερίδιό της, το ¼ από το χάνι, την αποθήκη και τον φούρνο στον Γιουδά Γιακοέλ.
Η θέση των 2 χανιών με την χαρακτηριστική, σχεδόν περίκλειστη οικοδόμησή τους.
Απόσπασμα αεροφωτογραφίας από το βιβλίο της Αλέκας Γερόλύμπου “Το χρονικό της μεγάλης πυρκαγιάς”
Η επόμενη, κατοχική επίσης, κοιτάζει προς την πλατεία Βαρδαρίου, με το Μοναστήρ χαν πρώτο, την Οδυσσέως και το Ασλάν στη συνέχεια. Οι 2 τρίδυμες προσόψεις του Ασλάν διατηρούνταν και μετά τον πόλεμο.
Από την Οδυσσέως το Ασλάν. Κατοχική.
Από το ύψος του ν. 6 βλέποντας προς την έξοδο της πόλης.
Με την ευκαιρία να αναφέρουμε ότι στο ν. 6 ήταν οι αποθήκες Μπέζα. Νέα Αλήθεια 20/3/1918
Γυρνάμε τον χρόνο 25 χρόνια πίσω. Από την πλατεία του Βαρδάρη στην στενή Μοναστηρίου ξεχωρίζουν οι δίρριχτες του Ασλάν χάνι
Άφιξη γαλλικών στρατευμάτων το 1915 έχει ως σχόλιο αυτή η λήψη από το γαλλικό υπουργείο πολιτισμού.
Μετά τον πόλεμο άρχισε η φθορά από τα μικρότερα. Έχει μείνει έναμιση κομμάτι μόνο από τις μικρές δίρριχτες, κυριολεκτικά. Γϋρω στο 1959 (επεξεργασμένη ανάρτηση ΠΦΘ, από οίκο δημοπρασιών)
Και από πιο κοντά (επεξεργασμένη ανάρτηση ΠΦΘ, από οίκο δημοπρασιών)
Βλέποντας προς την έξοδο της πόλης βλέπουμε ότι το Μοναστήρ χάνι υπάρχει ακόμη. Το προσεχώς νέα οικοδομή προφανώς δεν αναφέρεται στα υπάρχοντα. Όλα όσα βλέπουμε θα τα πάρει ο δρόμος, η διαπλάτυνση της Μοναστηρίου. Η διάδοχη κατάσταση ως πρόσοψη επί της Μοναστηρίου ήδη έχει κτιστεί από πίσω.
Τη ίδια εποχή λήψη από την πλατεία.
Τον Αύγουστο του 1961 αρχίζουν οι κατεδαφίσεις. Αρχίζουν από το ύψος της Ταντάλου και πηγαίνουν προς την πλατεία.
Ένα μεσημέρι του Οκτωβρίου 1961, οι εργάτες που έσκαβαν να τοποθετήσουν σωλήνες υπονόμων έπεσαν πάνω σε σωρευμένες νεκροκεφαλές εκεί που ήταν το Ασλάν χάνι. Το γεγονός ότι ήταν μόνον τα κεφάλια και όχι ολόκληρος ο σκελετός ήταν αφορμή για να διατυπωθούν διάφορες θεωρίες (άντρο ληστών, ομαδικές εκτελέσεις, θύματα μαχών, καταζητούμενοι που έκοβαν τα κεφάλια τους για να τα επιδείξουν και να συλλέξουν αμοιβή). Το σίγουρο είναι πως είχαν αφαιρεθεί τα όποια χρυσά δόντια. Σε επόμενο δημοσίευμα της μεθεπόμενης μέρας, η καθησυχαστική είδηση ήταν πως επρόκειτο για μια πολύ παλιά ιστορία. Έπειτα από υπόδειξη του Βαγγέλη Καβάλα
Μπροστά στο Λαϊκόν ήταν το Ασλάν. Οι τελευταίες εργασίες πριν την ασφαλτόστρωση. Από το βιβλίο του Πετρόπουλου Old Salonica.