Μικρό αφιέρωμα στον καθηγητή Ιωάννη Γ. Γρατσιάτο καθώς και στην υφηγήτρια Μαρία Μαρκέτου

Στην αεροφωτογραφία περίπου στα 1940, επισημαίνεται η κατοικία του Γρατσιάτου στην οδό Φιλικής Εταιρείας 3. Η συγκεκριμένη οικία κτίστηκε το 1909 και ήταν ιδιοκτησίας Σκαπέρδα.

Νίκανδρος Καστανίδης

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0ZfvSZrNDtdyzEU7an984XZkbx5Kw19hx1cCuveaH4S81BETWQwguEyJBTYXkwnd2l

Φιλικής Εταιρείας 3, γύρω στο 1940 (κτίστηκε το 1909 και ήταν ιδιοκτησία Σκαπέρδα)

Επετηρίδα του Παν. Θεσσαλονίκης 1940-41, όπου φαίνεται η διεύθυνση του καθ. Ι. Γ. Γρατσιάτου. Όπως διαπιστώνεται κι από τις προηγούμενες Επετηρίδες, μετακόμισε από τη Βασ. Όλγας (ή Δημοκρατίας) 158 στη Φιλικής Εταιρείας 3 το 1938. Πιθανότατα παρέμεινε εκεί και την περίοδο της κατοχής. Το 1948 έμενε στη Φιλικής Εταιρείας 41. Harry Varvoglis: Ο Νίκος Εμπειρίκος έμενε Φιλικής Εταιρείας 37, πριν μετακομίσει στη γωνία πλατείας Αριστοτέλους και παραλίας, δίπλα στον θερινό κινηματογράφο ΗΛΥΣΙΑ.

Ιωάννης Γ. Γρατσιάτος (1901-1969). Γεννήθηκε στο Αργοστόλι, σπούδασε στο ΕΜΠ Ηλεκτρολόγος-Μηχανολόγος και έκανε διδακτορικό στο Παν. του Μονάχου το 1928 με τον Arnold Sommerfeld (1868-1951). Το 1929 διορίστηκε επιμελητής στο Μαθηματικό Σπουδαστήριο του Παν. Θεσσαλονίκης, το 1931 έγινε εντεταλμένος υφηγητής, το 1937 εκλέχτηκε έκτακτος καθηγητής της Μαθηματικής και Θεωρητικής Μηχανικής και το 1940 εκλέχτηκε τακτικός καθηγητής της Θεωρητικής Μηχανικής. Ήταν γιός του Γεωργίου Κ. Γρατσιάτου (1868-1934), καθηγητή στο Τμήμα Φιλολογίας του Παν. Θεσσαλονίκης από το 1926

Ο πατέρας του Γεώργιος Κ. Γρατσιάτος.

Η αναγγελία της κηδείας του πατέρα του (“Μακεδονία”, 21-7-1934, σελ. 3), όπου αποκαλύπτονται κάποιες απρόσμενες συγγενικές σχέσεις. Συγκεκριμένα η σύζυγος του πατέρα του, δηλ. η Ευτυχία Γρατσιάτου, ήταν δεύτερη σύζυγος του και το γένος Μαρκέτου. Αυτό σημαίνει ότι η Ευτυχία Μαρκέτου-Γρατσιάτου ήταν μητριά του Ιωάννη Γ. Γρατσιάτου και μεγαλύτερη αδελφή της καθ. Μαρίας Μαρκέτου-Πυλαρινού. Ο Ιωάννης Γ. Γρατσιάτος ήταν εξ αγχιστείας συγγενής με τη Μαρία Μαρκέτου-Πυλαρινού.

Αεροφωτογραφία της οικίας στην Βασ. Όλγας 158, όπου διέμενε ο Ιωάννης Γ. Γρατσιάτος, μαζί με τον πατέρα του και τη μητριά του, μέχρι το 1938.

Μια φωτογραφία του 1917, όπου φαίνεται, από πίσω, το σπίτι της Βασ. Όλγας 158, που έμενε, αργότερα, ο Γεώργιος Κ. Γρατσιάτος με τη σύζυγό του Ευτυχία και το γιο του Ιωάννη. [Η φωτογραφία αυτή αναρτήθηκε από τον κ. Α. Ε. Νικόπουλο στις ΠΦΘ, στις 8-5-2015]

Το οικοδόμημα της Φιλικής Εταιρείας 3, μερικά χρόνια αργότερα, το 1955 περίπου.

Πορτρέτο του Ιωάννη Γ. Γρατσιάτου από το ζωγράφο Χρόνη Μπότσογλου (1941-2022)

Την ίδια περίοδο που μετακόμισε ο Ιωάννης Γ. Γρατσιάτος στην Φιλικής Εταιρείας 3, μετακόμισε και η υφηγήτρια, τότε, Μαρία Μαρκέτου στην Ρωμανού 7, δηλ. σε πολύ κοντινή απόσταση.

Η Μαρία Μαρκέτου Φυσικός που δίδαξε στο Παν. Θεσσαλονίκης από το 1929 ως επιμελήτρια έως το 1968 ως καθηγήτρια. Τα νέα βιογραφικά της στοιχεία που προέκυψαν : Ο πατέρας της ήταν ο Γεράσιμος Μαρκέτος και η μητέρα της η Ειρήνη. Η οικογένεια Μαρκέτου ήταν ευγενικής καταγωγής και αναφέρεται το Libro d’ oro της Κεφαλονιάς. Ο πατέρας της ήταν έμπορος και το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του ταξίδευε. Είχε τρεις μεγαλύτερες αδελφές, την Ευτυχία, την Ελένη και τη Σταυρούλα και δύο μεγαλύτερα αδέλφια, τον Γεώργιο και τον Μιχαήλ, που εργάζονταν στο εξωτερικό [ο ένας εξ αυτών επέστρεψε (γύρω στο 1910) και εργαζόταν στον Πειραιά]. Η αδελφή της Σταυρούλα Μαρκέτου (1897-1977) ήταν φιλόλογος-παιδαγωγός και συγγραφέας λογοτεχνικών και παιδαγωγικών βιβλίων. Υπηρέτησε ως καθηγήτρια φιλολογίας στο Ανώτερο Παρθεναγωγείο Θεσσαλονίκης, το 1926, στο Α’ Γυμνάσιο Θηλέων Θεσσαλονίκης, την περίοδο 1927-1937 και ως καθηγήτρια παιδαγωγικών στην Παιδαγωγική Ακαδημία Θεσσαλονίκης, την περίοδο 1942-44.

Η διεύθυνση της Μαρίας Μαρκέτου, όπως φαίνεται από την Επετηρίδα του Παν. Θεσσαλονίκης, το 1940.

Η διατριβή του Ιωάννη Γ. Γρατσιάτου στο Παν. του Μονάχου.

Το βιβλίο των πανεπιστημιακών του μαθημάτων. Harry Varvoglis: Ο Σιάπκας υπήρξε στη συνέχεια αναπληρωτής καθηγητής του Τομέα Στερεάς Κατάστασης του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ.

Μια προσωπογραφία του Ιωάννου Γ. Γρατσιάτου που φιλοτέχνησε ο ζωγράφος Λάζαρος Πάντος.

Ο Ιωάννης Γ. Γρατσιάτος ήταν ιδιόρρυθμος άνθρωπος. Μια από τις απρόσμενες συμπεριφορές του ήταν η δημόσια καταγγελία του για την κατάπτωση της Ελληνικής Παιδείας, το 1959 [βλ. “Μακεδονία”, 22-12-1959, σελ. 5].