Κάθε κρήνη που σέβεται τον εαυτό της έχει τουλάχιστον ένα μεγάλο δέντρο δίπλα της. Λογικό, μιας και εκεί βρίσκουν άφθονο νερό και είναι πάντα χρήσιμα για την σκιά τους αλλά και την λειτουργία τους ως «δείκτες» – κάποιες φορές, μάλιστα, οι βρύσες βαφτίζονταν από τα δέντρα τους.
Η Κόκκινη Βρύση, είναι μια ανάποδη περίπτωση. Απ’ όσες ξέρουμε, είναι η τελευταία που κατασκευάστηκε. Έχουμε και χρονολογία: το 1910, σύμφωνα με την επιγραφή της που μετέφρασε ο Β. Δημητριάδης, από τον Μουφτή Ιμπραήμ στη μνήμη της εγγονής του Ναμίκα. Φτιάχτηκε, όμως, δίπλα σε δέντρο που προϋπήρχε, κάτι που γίνεται εύκολα αντιληπτό από το μέγεθος του κορμού του στις φωτογραφίες του Α’ΠΠ.
Άγνωστο αν στη θέση της υπήρχε και παλιότερα κάποια κρήνη και γι’ αυτό υπήρχε εκεί το δέντρο, ή αν απλώς αυτό εκμεταλλευόταν τα πλούσια υπόγεια νερά της περιοχής. Όπως και να έχει, το παλιό κάποια στιγμή στην Κατοχή κόπηκε και αργότερα αντικαταστάθηκε.
Μάρα Νικοπούλου
Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0nbapWx7XrbRndMc2Npq5myNPAk3YnfDQ4eHHkBVtBfc97YMF8qKej2k6SLjqDPdLl
Στην φωτό του 1916-17, βλέπουμε καλά τον κορμό του. Είναι σίγουρα πολλές δεκαετίες γηραιότερο από την κρήνη και πάνω του στηρίζεται η λάμπα. Πιθανότατα αυτό δεν του κάνει καθόλου καλό.
Το 1917, καλλιτεχνική αδεία, ο Abel Foubard το ζωγραφίζει μεταφέροντάς το λίγο πιο νοτιοδυτικά (μπροστά και αριστερά από την βρύση), και στηρίζει τη λάμπα με διαφορετικό τρόπο [Από την έκθεση στο Τελλόγλειο ‘Η Στρατιά της Ανατολής ζωγραφίζει τη Θεσσαλονίκη’ και ανάρτηση του Στέφανου Πασβάντη στην Άγνωστη Θεσσαλονίκη]
To δέντρο φυλλωμένο και η βρύση με κόσμο σε δυο αποσπάσματα, αριστερά από μια φωτογραφία του 1917 [από ανάρτηση Γ. Σιδηρόπουλου, ΠΦΘ), και δεξιά από μια γνωστή κάρτα ίσως 2-3 χρόνια νωρίτερα.
Εδώ από ανάρτηση στη ‘Θεσσαλονίκη στο χώρο και το χρόνο’, χωρίς χρονολόγηση, αλλά μάλλον κατά την αρχή της Κατοχής. Κάποια από τα κλαδιά του έχουν κλαδευτεί κι έτσι η σκιά που κάνει είναι σαφώς μικρότερη και η εντύπωση διαφορετική.
Κι εδώ [σε ζουμ πάλι από ανάρτηση στο ‘Θεσ/νίκη στο χώρο και το χρόνο’] ίσως η τελευταία του φωτογραφία. Σε μια έγχρωμη κατοχική, χρονολογημένη το 1943, δεν υπάρχει πια.
Λίγα χρόνια αργότερα, ένα νεαρό πλατάνι κάνει την εμφάνισή του σε άλλο σημείο πια – μπροστά και λίγο δεξιά από τη βρύση [από ανάρτηση του Jean-Pierre Francois]
Κι εδώ, από ανάρτηση του Γ. Σιδηρόπουλου στις ΠΦΘ, με χρονολόγηση Απρίλιο 1956.
Το νέο δέντρο, με τον κορμό του πιο χοντρό και ασβετωμένο, ποζάρει στον φακό του Σωκράτη Ιορδανίδη [αρχείο ΜΦΘ]
Και μας δείχνει την σκιά του στην φωτογραφία από ανάρτηση του Χρήστου Καββαδά…
…και το μέγεθός του, τον Φεβρουάριο 2019, όπως εμφανίζεται στο google.