Saloni.ca Archive

Ένα οδοιπορικό του Paul Albarel, όπως περιγράφεται στο ημερολόγιό του στι 13/12/1916, το ακολουθούμε κι εμείς με τις φωτογραφίες του που ανήκουν στο Fonds Albarel de la Médiathèque du Grand Narbonne:

14 Δεκεμβρίου 1916

“Υπέροχη μέρα, φεύγουμε με τον φαρμακοποιό Odent, γύρω στις 8.30 προς τα κάστρα με την πρόθεση να βγάλουμε φωτογραφίες. Μπαίνουμε πρώτα σ ένα τζαμί που δεν έχει σταματήσει να λειτουργεί. Ένας γέρος τούρκος μας ανοίγει την πόρτα και μας αφήνει να πάρουμε την φωτογραφία. Πρόκειται για ένα πολύ απλό τζαμί, με ψάθες καταγής, με λίγους πίνακες να κρέμονται στους τοίχους και γυαλιά με ηλεκτρικές λάμπες να πέφτουν από την οροφή, ενωμένα με ένα κορδόνι, σχηματίζοντας κύκλο στη μέση. Στο πέρασμά μας φωτογραφίζουμε το εσωτερικό της εκκλησίας του Αγ. Νικολάου που δεν είχα επισκεφτεί ποτέ. Είναι αρκετά περίεργη. Στο βάθος έχει ένα τέμπλο με πλήθος εικόνων που αναπαριστούν την Παναγία, τους Αποστόλους, τον Αρχ. Μιχαήλ και κάποιες σκηνές της ζωής του Χριστού. Το τέμπλο εκτείνεται σ όλο το πλάτος της εκκλησίας. Στα πλαϊνά υπάρχουν κι άλλες εικόνες, μερικές μοιάζουν ναϊφ και δείχνουν πολύ παλιές. Στο βάθος της εκκλησίας και στις άκρες υπάρχουν εικόνες που αναπαριστούν τον Αγ. Νικόλαο. Παρατηρώ ότι αυτοί οι πίνακες έχουν πάνω τους τάματα. Να πώς γίνεται. Αν ο άρρωστος έχει πρόβλημα με το χέριτου, αφιερώνει ένα ασημένιο χέρι και το τοποθετεί στην εικόνα στη συγκεκριμένη θέση, έτσι που τελικά βλέπουμε ένα παράξενο πράγμα: το πρόσωπο που εικονίζεται έχει για παράδειγμα ένα χέρι, μία γάμπα, έναν μηρό ασημένιο. Είχα ήδη προσέξει αυτό το έθιμο σε πολλές εικόνες, σ΄άλλες εκκλησίες. Διασχίζουμε τις παλιές τούρκικες συνοικίες και παίρνουμε ορισμένες λήψεις. Κάποια στιγμή βγαίνει ένα παιδί από ένα σπίτι περίπου τριών χρονών ντυμένο παράξενα με μια απλοϊκή αλλά πρόσχαρη έκφραση που μας προκαλεί το ενδιαφέρον. Του προσφέρω ένα κέρμα και ο Odent παίρνει την φωτογραφία. Φτάνουμε πάνω στα τείχη, θέλουμε να πάρουμε μια γενική λήψη της Θεσσαλονίκης, αλλά η ομίχλη είναι τόσο πυκνή που μας είναι αδύνατο να κάνουμε αυτό που σχεδιάζαμε. Γυρίζουμε πίσω περίπου στις 11.30”.

“...Μπαίνουμε πρώτα σ ένα τζαμί που δεν έχει σταματήσει να λειτουργεί. Ένας γέρος τούρκος μας ανοίγει την πόρτα και μας αφήνει να πάρουμε την φωτογραφία. Πρόκειται για ένα πολύ απλό τζαμί, με ψάθες καταγής, με λίγους πίνακες να κρέμονται στους τοίχους και γυαλιά με ηλεκτρικές λάμπες να πέφτουν από την οροφή, ενωμένα με ένα κορδόνι, σχηματίζοντας κύκλο στη μέση...”

AD11028Dv0761536 Το εσωτερικό του τζαμιού όπως περιγράφεται στο ημερολόγιο του Albarel και ανταποκρίνεται απόλυτα στην παρακάτω φωτογραφία.

Και φυσικά όπως έχει ειπωθεί στις ΠΦΘ είναι πιθανότατα το Σουλεϊμάν τζαμί, στη γωνία Αγ. Νικολάου (τότε, σήμερα Μητρ. Γενναδίου) με Εγνατία. “...Στο πέρασμά μας φωτογραφίζουμε το εσωτερικό της εκκλησίας του Αγ. Νικολάου που δεν είχα επισκεφτεί ποτέ. Είναι αρκετά περίεργη. Στο βάθος έχει ένα τέμπλο με πλήθος εικόνων που αναπαριστούν την Παναγία, τους Αποστόλους, τον Αρχ. Μιχαήλ και κάποιες σκηνές της ζωής του Χριστού. Το τέμπλο εκτείνεται σ όλο το πλάτος της εκκλησίας. Στα πλαϊνά υπάρχουν κι άλλες εικόνες, μερικές μοιάζουν ναϊφ και δείχνουν πολύ παλιές. Στο βάθος της εκκλησίας και στις άκρες υπάρχουν εικόνες που αναπαριστούν τον Αγ. Νικόλαο...”

AD11028Dv0761551

AD11028Dv0761552

”....Παρατηρώ ότι αυτοί οι πίνακες έχουν πάνω τους τάματα. Να πώς γίνεται. Αν ο άρρωστος έχει πρόβλημα με το χέριτου, αφιερώνει ένα ασημένιο χέρι και το τοποθετεί στην εικόνα στη συγκεκριμένη θέση, έτσι που τελικά βλέπουμε ένα παράξενο πράγμα: το πρόσωπο που εικονίζεται έχει για παράδειγμα ένα χέρι, μία γάμπα, έναν μηρό ασημένιο....” AD11028Dv0761554

Στο πρωτότυπο ημερολόγιο: “14 décembre 1916 Journée splendide nous partons avec le pharmacien Odent vers 8h30 vers les remparts avec l'intention de faire des photographies. Nous rentrons d'abord dans une mosquée non désaffectée. C'est un vieux turc qui nous ouvre la porte et qui nous permet d'en prendre la photographie. C'est une mosquée qui n'est guère luxueuse, il y a des nattes par terre, quelques tableaux suspendus aux murs et des verres à lampion tombant du plafond attachés à une ficelle et formant cercle au milieu. En passant nous photographions l'intérieur de l'église Saint-Nicolas que je n'avais jamais visitée. Elle est assez curieuse. Le fond est formé par un retable composé d'une multitude de tableaux représentant la Sainte-Vierge, les Apôtres, Saint-Michel et quelques scènes de la vie de Jésus. Le retable tient toute la largeur de l'église. Sur les côtés il y a d'autres tableaux, certains ont des ressemblances avec des primitifs et paraissent anciens. Au fond de l'église et sur les côtés sont des tableaux représentant Saint-Nicolas. Je remarque que ces tableaux portent des exvotos. Voici comment on procède pour les poser. Si le malade a souffert d'une main, il offre une main en argent qu'on applique sur le tableau exactement à l'endroit précis de sorte qu'on contemple cette chose bizarre, un portrait ayant par exemple une main, un mollet, une cuisse en argent. J'avais déjà remarqué cette coutume dans plusieurs tableaux d'autres églises. Nous traversons les vieux quartiers turc et prenons quelques vues. A un moment sort d'une maison un enfant de trois ans environ bizarrement habillé avec une figure boniface qui nous intéresse. Je lui offre un sou et Odent prend la photographie. Arrivés sur les remparts nous voulons prendre une vue générale de Salonique mais la brume est si épaisse qu'il nous est impossible de mettre ce projet à exécution. Nous rentrons vers 11h1/2.”

η οδός Αγ. Νικολάου, πριν την πυρκαγιά, σήμερα Μητρ. Γενναδίου

AD11028Dv0761480 Επίσης μια φωτογραφία από τη σελίδα αφιερωμένη στον Paul Albarel που δείχνει τη συναναστροφή των Γάλλων στρατιωτών με τα μικρά παιδιά, όπως ακριβώς περιγράφεται στο ημερολόγιο του