Στην Αγ. Δημητρίου το 1895
Δύο φωτογραφίες από την αρμενική συνοικία στο Πέραν της Κωνσταντινούπολης μετακομίζουν στη Θεσσαλονίκη μετά από σχεδόν 130 χρόνια. Πρόκειται για φωτογραφίες του Julien Poinsot, ο οποίος κατά την επίσκεψή του σε διάφορες πόλεις της Ευρωπαϊκής Τουρκίας μας φιλοδώρησε με πλάνα από την πόλη μας. Χρονολογημένες από την πηγή το 1895. Κάποιες από αυτές είχαμε δει παλιότερα στις ΠΦΘ. Κατά την έρευνα προς το παρόν εντοπίστηκαν δύο αστοχίες στις λεζάντες με αποτέλεσμα να συσχετιστούν και να τοποθετηθούν στην οδό Αγίου Δημητρίου. Υπάρχει όμως και τρίτη έκπληξη, φωτογραφία σε επιστολικό δελτάριο του Α΄ Π.Π. αναζητούμενη πλέον της δεκαετίας συσχετίζεται με μία από αυτές και αναδεικνύει τη διασταύρωση της πρωτοεμφανιζόμενης καταργημένης οδού Παπαμάρκου με Αγίου Δημητρίου.
Στάθης Ασλανίδης
Ο Julien Poinsot ξεκινά τον φωτογραφικό του περίπατο στην Αγίου Δημητρίου από το μέσο της Αγίας Σοφίας με Σοφοκλέους κοιτάζοντας δυτικά. Την είχαμε δει παλιότερα και η τοποθέτηση δεν προβληματίζει.
Η πρώτη από τις δύο φωτογραφίες με τη λεζάντα για Κωνσταντινούπολη επανατοποθετείται στη Θεσσαλονίκη, στην Αγίου Δημητρίου ελάχιστα μέτρα δυτικότερα της διασταύρωσης με Παπαμάρκου στο νότο και Φαληρέως στον βορρά.
Η δεύτερη μπροστά από τον προαύλιο χώρο της εκκλησίας του Αγίου Δημητρίου περίπου στο ύψος της καταργημένης οδού Αρκάλου. Αποκαλύπτεται το νότιο μέτωπο της οδού, το οποίο είχαμε ξαναδεί σε ανάρτηση της Μάρας Νικοπούλου με αφορμή ένα video του Γαλλικού Στρατού από εδώ: https://archive.saloni.ca/1881. Φαίνονται πλέον τα ύψη των κτιρίων αλλά και το βάθος της οδού σε καλύτερη ανάλυση.
Επιστολικό δελτάριο της γνωστής έκδοσης Rollet, Lyon που κυκλοφόρησε στα χρόνια του Α΄ Π.Π. με τίτλο “Σερβική περίπολος σε έναν δρόμο της Θεσσαλονίκης”. Ο φωτογράφος στέκεται στη διασταύρωση της Αγίου Δημητρίου με Παπαμάρκου και κοιτάζει νοτιοδυτικά.
Η πρώτη σύνθεση, συσχέτιση της κάρτας με απόσπασμα φωτογραφίας του Joseph Pigassou που είχαμε δεί εδώ: https://archive.saloni.ca/1002
Οι συσχετίσεις και οι τοποθετήσεις των φωτογραφιών από το ύψος της Σοφοκλέους μέχρι το δυτικό άκρο της Εκκλησίας του Αγίου Δημητρίου στα τέλη του 19 αιώνα. Οι τρεις φωτογραφίες του Julien Poinsot νομίζω ότι είναι τα παλαιότερα πλάνα που διαθέτουμε στο τμήμα αυτό της οδού.
Ο χάρτης της ρυμοτομίας της πόλης το 1919 με σημειωμένες τις θέσεις των φωτογραφιών.