Στο λιμάνι, στις Γενικές Αποθήκες ΠΑΕΓΑ κατά την Κατοχή

Γερμανοί στρατιώτες μπροστά από το επιταγμένο κτήριο αποθήκη της Προνομιούχου Εταιρείας των Γενικών Αποθηκών (ΠΑΕΓΑ) κατά την διάρκεια της Κατοχής. Η φωτογραφία έχει τραβηχτεί λίγο πιο μπροστά από τον 2ο προβλήτα, ενώ διακρίνονται ανοιχτές φορτάμαξες με στρατιωτικά υλικά, πολυβόλα, καρότσια και ρόδες στην σιδηροδρομική γραμμή που έφθανε στο λιμάνι. Το τετραώροφο κτήριο με το χαρακτηριστικό του αίθριο και τα στέγαστρα των εισόδων, διατηρείται μέχρι και σήμερα, εντός της περιοχής του λιμένα του ΟΛΘ. Μια αξιόλογη και πλήρης περιγραφή της ιστορίας του κτηρίου περιέχεται στο σύγγραμμα του κ. Δεληγιάννη «Το Λιμάνι της Θεσσαλονίκης» και έχει, διατηρώντας την σύνταξή του, ως ακολούθως: «ΚΤΙΡΙΟ ΑΠΟΘΗΚΗΣ ΠΡΟΝΟΜΙΟΥΧΟΥ ΑΝΩΝΥΜΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΓΕΝΙΚΩΝ ΑΠΟΘΗΚΩΝ (ΠΑΕΓΑ)

Κτίστηκε το 1927 από την κατασκευαστική εταιρεία ΤΕΚΤΩΝ για να καλύψει τις αυξημένες ανάγκες αποθήκευσης στην Ελευθέρα Ζώνη και η κατασκευή του κόστισε 22.000 χρυσές λίρες. Το κτίριο στέγασε αποθηκευτικούς χώρους μέχρι το 1940 και κατά την περίοδο του δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου επιτάχθηκε από τους Γερμανούς, μέχρι και την αποχώρησή τους το 1945. Την περίοδο 1947 – 1955 στέγασε υλικό για λογαριασμό της διασυμμαχικής οργάνωσης αρωγής και αποκατάστασης (UNRRA), ενώ από το 1953 και μετά επαναλειτουργεί ως αποθήκη της Προνομιούχου Ανωνύμου Εταιρείας Γενικών Αποθηκών Ελλάδος. Το 1972, στεγάζεται στους 2ο και 3ο όροφο η γερμανική εταιρεία ενδυμάτων Von Baum. Τόσο οι χώροι του ισογείου, όσο και του 1ου ορόφου εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται από την ΠΑΕΓΑ. Οι δύο εταιρείες συστεγάζονται μέχρι το 1982, οπότε το κτίριο περνάει στην ιδιοκτησία του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης. Το κτίριο είναι ένα από τα μεγαλύτερα κτίρια του Λιμένα της Θεσσαλονίκης, με συνολική έκταση 13872 τετραγωνικών μέτρων και αποτελεί ένα από τα υψηλότερα κτίριά του, το οποίο δεσπόζει επάνω στο θαλάσσιο μέτωπο. Είναι συνδεδεμένο με τη λειτουργία της Ελευθέρας Ζώνης του ΟΛΘ, την ιστορία των μεταφορών και αποθήκευσης εμπορευμάτων στο λιμάνι, αλλά και της μεταποίησης αγαθών. Παρουσιάζει επίσης κατασκευαστικό ενδιαφέρον καθώς είναι από τα πρώτα κτίρια της πόλης για τη θεμελίωση του οποίου χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της πασσαλόπηξης (πάσσαλοι Franki), καθώς είναι χτισμένο σε επισφαλές έδαφος δίπλα στη θάλασσα.»

Η φωτογραφία προέρχεται από διαδικτυακή δημοπρασία.

Αλέξανδρος Σαββόπουλος

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0iiPjB3rFZNN7h6FkemSnnRvuuaAJyoAidAgnuNvzeJeA6fRAp56Hvus4xxm78iVNl

Το τετραώροφο κτήριο της (ΠΑΕΓΑ) με το χαρακτηριστικό του αίθριο και τα στέγαστρα των εισόδων. Μπροστά του διακρίνονται ανοιχτές φορτάμαξες με στρατιωτικά υλικά, πολυβόλα, καρότσια και ρόδες στην σιδηροδρομική γραμμή που έφθανε στο λιμάνι

Το κτήριο της ΠΑΕΓΑ στο βάθος αριστερά, ενώ μπροστά διακρίνεται το κτήριο της Ελευθέρας Ζώνης. Φωτογραφία της δεκαετίας του 1930 από ανάρτηση του Θ. Νεδέλκου στην ομάδα ΠΦΘ (Συλλογή Α. Δάγκα).

Το σημείο λήψης της φωτογραφίας καθώς και η τοποθεσία του κτηρίου της ΠΑΕΓΑ εκείνη την εποχή, στην αεροφωτογραφία της RAF του 1944 (Αρχείο British School Αθηνών).