Με βάση τέσσερα τοπογραφικά του 1873, του 1899, του 1914 και του 1923 μπορούμε να δούμε τις διαδοχικές φάσεις του επιβατικού κτιρίου του σταθμού και με τη βοήθεια αυτών να τοποθετήσουμε, σε μια προσεγγιστική χρονολογική σειρά, φωτογραφίες του σταθμού. Ο κτίριο άρχισε να λειτουργεί το 1872 ή 1873, με απλή κάτοψη, ουσιαστικά ένα ορθογώνιο με μικρές προεξοχές στο κέντρο των μεγάλων πλευρών (τοπογραφικό 1873). Στο τοπογραφικό του 1899 φαίνεται ότι απέκτησε μια 1η προσθήκη προς τα δυτικά. Το 1914 υπάρχει μια επέκταση του κεντρικού τμήματος προς την πλατεία μπροστά από τον σταθμό. Τέλος, το 1923 η ανατολική πλευρά έχει μία ή δύο προσθήκες.
(Τα τρία παλιότερα τοπογραφικά είναι τη συλλογής Δ. Καρανταϊδη από το βιβλίο του Γ. Επαμεινώνδα “Θεσσαλονίκη 1863-1873” και αυτό του 1923 προέρχεται από το βιβλίο “Τα τραίνα στο βορειοελλαδικό χώρο” των Δ. Παπαδημητρίου, Χ. Καλεμκερή)
Θόδωρος Νάτσινας
Facebook:
https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02xdfyPwx8dkN4Wyk3581WE555zEwEnRWFDHkMzLQ1GnvZ4BAy79pJtnunUXyfdVnLl
Το κτίριο επιβατών του σταθμού φαίνεται στην πάνω πλευρά της πλατείας του σταθμού, με χρώμα κοκκινο-καφέ στα τρία πρώτα σχέδια.
Δεν έχει βρεθεί φωτογραφία με την αρχική μορφή, του επιβατικού σταθμού. Εδώ διακρίνεται η 1η προσθήκη, δυτικά. Από την κάρτα προκύπτει ότι έχει προστεθεί πριν το 1901 ενώ από το τοπογραφικό πριν το 1899. Διακρίνεται ημισέληνος στον ανατολικό τοίχο του κτιρίου.
Εδώ η ημισέληνος είναι πιο έντονα εμφανής. Η φωτογραφία είναι από την ίδια περίοδο με την προηγούμενη. Σε ιστοσελίδα δημοπρασιών αναφέρθηκε ότι είναι από την περίοδο του πολέμου του 1897 (με επιφύλαξη).
Εδώ φαίνεται η 2η προσθήκη, προς την πλατεία. Χρονολογικά είναι μεταξύ του 1899 και του 1923, ίσως πιο κοντά στην αρχή του αιώνα. Δεν φαίνεται καθόλου ο ανατολικός τοίχος για να ξέρουμε αν είναι πριν ή μετά το 1912.
Εκτός από την 2η προσθήκη υπάρχει και μια 3η, μια πρόχειρη αποθήκη ανατολικά. Υποθέτω ότι είμαστε περίπου στην περίοδο του Α'ΠΠ.
Μετά την 2η και την 3η προσθήκη και 4η επέκταση της αποθήκης ανατολικά πριν το 1918 (η ημερομηνία φαίνεται σε άλλη κάρτα ως ημερομηνία αποστολής)
Μια από τις λίγες φωτογραφίες του σταθμού από άλλη γωνία – δυστυχώς δεν μας δίνει επιπλέον πληροφορίες, εκτός από την ημερομηνία.
Τέλος μία φωτογραφία όπου φαίνεται ότι οι επεκτάσεις στην ανατολική πλευρά έγιναν πιο σοβαρές ή, μήπως η φωτογραφία, έτσι όπως εμφανίζεται, είναι ανεστραμμένη;;;