Η χρονολόγηση του ονόματος του Ιερού Ναού της Παναγίας Δεξιάς
Αφορμή της ανάρτησης η εσφαλμένη εντύπωση που έχει δημιουργηθεί για την ιστορικότητα και χρονολόγηση του ονόματος του Ιερού Ναού της Παναγίας Δεξιάς Θεσσαλονίκης. Σε διαδικτυακές σελίδες θρησκευτικού περιεχομένου αλλά και σε αναρτήσεις διαφόρων ομάδων του Facebook γράφεται ότι ο νέος ναός ανατολικά της αψίδας του Γαλερίου (Καμάρα), αυτός που σήμερα γνωρίζουμε, θεμελιώθηκε το 1956 στη θέση βυζαντινού ναού αφιερωμένου στον Άγιο Υπάτιο παραβλέποντας το όνομα “Παναγία Δεξιά”, υπονοώντας ότι φέρει σύγχρονη ονομασία. Τα στοιχεία βέβαια που αντλούμε μας καθοδηγούν στην άποψη ότι ο ναός από παλιά έφερε διπλή ονομασία δηλαδή ήταν αφιερωμένος στην Παναγία Δεξιά και στον Άγιο Υπάτιο.
Επιμέλεια Ευστάθιου Ασλανίδη με συμπληρωματικά σχόλια Μάρας Νικοπούλου και Κατερίνας Τσιρέλη.
Η Παναγία Δεξιά υπό κατασκευή
Αναφορά του ονόματος στο φύλλο εφημερίδας της Μακεδονίας τη 2α Φεβρουαρίου 1919.
Αναφορά του ναού στο σχέδιο, χάρτης Wernieski ως Aya Maria, παραπέμποντας στο όνομα της Θεοτόκου Παναγίας.
Στην “ Αστυγραφία Θεσσαλονίκης, 1880 “, (σελ. 71, εκδόσεις Κουλτούρα, Αθήνα 1978) ο Μιχαήλ Χατζη Ιωάννου αναφέρει τη διπλή ονομασία του Ναού.
Και το νέο και παλιό “διάγραμμα κάλυψης” του ναού σε ρυμοτομικό διάγραμμα του 1961
Η εκκλησία με την “διπλή ονομασία” αναγραφόμενη σε πράξη τακτοποίησης του 1949
Άλλη μια αναφορά στον “Ανατολίτικο Κατάλογο: Εμπορικός, Βιομηχανικός, Διοικητικός και Δικαστικός της Ανατολής, 1914” όπως αναφέρεται στην δημοσίευση του Νικόλαου Σιώκη: Η πόλη της Θεσσαλονίκης στα 1910 μέσα από τις σελίδες ενός γαλλικού καταλόγου.
Σε αυτη την κακη (δυστυχως) α/φ του 1960 φαινεται ο παλιος ναος μεσα στο περιγραμμα του νεου που ειχε ηδη ξεκινησει η ανεγερση του. Μπορουμε πλεον να καταλαβουμε γιατι κοπηκε στη μεση ο παλιος ναος
Δημοσιεύσεις από το διαδικτυακό ιστότοπο στο Facebook του Ιερού Ναού Παναγίας Δεξιάς.
Στη φωτο αυτη φαινεται πως ο παλιος ναος γκρεμιστηκε μερικως για να γινουν τα θεμελια του νεου. Τον Μαιο του 1962 εγινε η τελευταια λειτουργια στον παλιο ναο πριν κατεδαφιστει ολοκληρωτικα. Εως τοτε οι εργασιες ανεγερσης του νεου ναου καθυστερουσαν και υπηρχε εντονη γκρινια απο τον κοσμο μιας και στριμωχνοταν στον μισο παλιο.
https://www.facebook.com/421385457881924/photos/a.430586013628535.99726.421385457881924/430586230295180/?type=3&theater&hc_location=ufi