Φωτογραφίες του Ali Eniss από την συλλογή του Pierre de Gigord
Ali Eniss. Έμενε σχεδόν με βεβαιότητα στην σημερινή οδό Δελφών στο ύψος της Κολοκοτρώνη, πάνω από τον τότε λάκκο. Είναι αρκετές οι φωτογραφίες του από το συγκεκριμένο σημείο, μοιρασμένες χρονικά στα 12 χρόνια που έμεινε στην πόλη. Η υπόθεση έχει καλά τεκμηριωμένη βάση.
Ο Eniss ήταν ερασιτέχνης φωτογράφος και δραγουμάνος (διερμηνέας) στο τοπικό γερμανικό προξενείο την περίοδο 1900-1912. Η απόφαση του συλλέκτη Pierre de Gigord να χαρίσει στο Γαλλικό Εβραϊκό Μουσείο αδημοσίευτα αρνητικά από γυάλινες πλάκες του μας άνοιξε τα μάτια σε έναν χαμένο κόσμο και αποτελεί αναπάντεχο δώρο τεκμηρίωσης της ζωής της πόλης στις αρχές του προηγούμενου αιώνα.
Απεικονίζει τα 12 τελευταία χρόνια της Οθωμανικής παρουσίας στην πόλη, τον πρόσφατο τότε κοσμοπολιτισμό της, τη ραγδαία ανάπτυξη (λιμάνι – σιδηρόδρομος – αστικές συγκοινωνίες), την ευφορία των κατοίκων της, που έβλεπαν με αισιοδοξία το μέλλον. Τότε η Θεσσαλονίκη ήταν ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια της Μεσογείου. Με τον σιδηρόδρομο μπορούσες να πεταχτείς στο Παρίσι, στη Βιέννη, ή στην Πόλη εύκολα.
Μέρος της συλλογής του Pierre de Gigord χρησιμοποίησε νωρίτερα στα βιβλία του ο Βασίλης Κολώνας. Λήψεις του Ali Eniss κι αυτές μπήκαν εδώ για μια ολοκληρωμένη εικόνα. Οι κάτοικοι της περιοχής της Αγίας Τριάδας, κυρίως από Παρασκευοπούλου μέχρι Καλλιδοπούλου βρίσκουν έναν γείτονα του προηγούμενου αιώνα.
Σημερινή οδός Δελφών στο ύψος της Κολοκοτρώνη, πάνω από τον τότε λάκκο. Δεξιά η οδός Καραισκάκη.
Στο βάθος ο τρούλος της οικίας Χατζή Αγκιάχ, αργότερα Τορνιβούκα δεν ήταν ακόμα έτοιμος.
Οδός Κολοκοτρώνη και ο λάκκος στην σημερινή Δελφών. 1911.
Η οικία Χατζή Αγκιάχ, αργότερα Τορνιβούκα δεξιά. Ο περσικός κρεμμυδόσχημος τρούλος ήταν έτοιμος.
Ο λάκκος στην σημερινή οδό Αλβέρτου Ναρ. Κάποια σπίτια στην Καραισκάκη και δεξιά το Γενί Τζαμί. Η λήψη από την “Δελφών”.
Το Γενί τζαμί χωρίς ακόμα τον μιναρέ του.
Η λήψη παραμένει από τον λάκκο.
Από τον λάκκο προς το Κεραμοποιείο Αλλατίνι.
Η οδός Κολοκοτρώνη από την Βασ. Όλγας.