Μιναρέδες χωρίς καπέλα σε φωτογραφίες άλμπουμ του 1883
Στην έρευνα για το καπέλο του μιναρέ της Λόντζας, παρατηρήσαμε κάτι «περίεργο» στις τέσσερις φωτογραφίες από το άλμπουμ της Τ. von Bayern [«Städte- und Landschaftsbilder aus Griechenland, Türkei und Rumänien aus dem Jahre 1883», αρχείο MDZ] που αναρτήθηκαν στο στο “Liza's Photographic Archive of Greece – Φωτογραφικά άλμπουμ της Ελλάδας” και στις ΠΦΘ. Τα “καπέλα” λείπουν σε αρκετούς μιναρέδες και μας οδηγούν στην υπόθεση -προς διερεύνηση- ότι εκείνη την εποχή ίσως είχε βγει κάποια απόφαση για συντήρηση των τζαμιών.
Από την Μάρα Νικοπούλου
Μαζί με της Λόντζας, εμφανίζεται ασκεπής και ο μιναρές της Αγ. Σοφίας.
ΚΑΙ το Πισμανιγέ. Κατά πάσα πιθανότητα ΚΑΙ το Αλατζά Ιμαρέτ. Μαζί με τους Αγ. Αποστόλους (φωτό ακολουθεί) βλέπουμε σίγουρα 4 –και ίσως 5– τζαμιά χωρίς καπέλο. Σεισμός μεγάλος δεν αναφέρεται ανάμεσα στο 1863, δηλαδή τη φωτό Σέκελυ όπου οι μιναρέδες εμφανίζονται με τα καπέλα τους, και το 1869, δηλ. το αργότερο που μπορεί να έχει βγει η φωτογραφία σύμφωνα με τον Αθ. Νικόπουλο στις ΠΦΘ.
Τους Άγ. Απόστολους τους έχουμε δει με το μυτερό καπέλο (Σέκελυ, 1863), κι έπειτα με το χαμηλό σκουφάκι (Zepdji 1873, S+B 1889 κλπ). Εδώ είναι εντελώς ξεσκέπαστος. Στη φωτό των Αμπντουλάχ δίνει την αίσθηση ότι έχει το χαμηλό σκουφάκι, και γι’ αυτό είχαμε πει ότι σίγουρα η φωτό είναι μεταγενέστερη, έστω και μία μέρα, από αυτή του Σέκελυ. Αν πράγματι έχει (και με δεδομένο ότι στην φωτό των Αφών Αμπντουλάχ οι άλλοι μιναρέδες, που εδώ φαίνονται χωρίς, επίσης έχουν) τότε το 4πτυχο του άλμπουμ της von Bayern πρέπει να τοποθετηθεί πριν απ' τη φωτό των Αμπντουλάχ, δηλαδή πριν το 1867 -το άνω 'όριο' για τους Αμπντουλάχ. Και μάλιστα αρκετά πριν για να προλάβουν να τελειώσουν οι εργασίες σε όλους. Αν στη φωτό Αμντουλάχ (σε μεγαλύτερη ανάλυση) φανεί ότι και εκεί είναι χωρίς κάποια κάλυψη, τότε παραμένει άγνωστο ποια απ' τις δυο προηγείται. Το σίγουρο είναι ότι η φωτό Σέκελυ κρατάει ακόμα τα σκήπτρα της παλαιότερης φωτό. Προς το παρόν, τουλάχιστον.