Tο Δημαρχείο της Θεσσαλονίκης στην οδό Μεγάλου Αλεξάνδρου, στην ανατολική γωνία με την παλιά οδό Πτολεμαίων (νυν Ιουστινιανού)
Μερικές φωτογραφίες από το Δημαρχείο της Θεσσαλονίκης, το οποίο περιέργως πώς λείπει από τον χάρτη. Βρισκόταν στην οδό Μεγάλου Αλεξάνδρου, στην ανατολική γωνία με την παλιά οδό Πτολεμαίων (νυν Ιουστινιανού). To Δημαρχείο σημειώνεται σε αυτή του τη θέση πρώτη φορά στον χάρτη που ανατέθηκε στον αρχιμηχανικό Καμπανάκη και χρονολογείται λίγο πριν τη φωτιά του 1890 (θα τον δούμε παρακάτω).
Παραμένει εκεί μέχρι την καταστροφή του. Πληροφορίες για τον αρχιτέκτονά του δεν έχουμε – υποθέτω, όμως, ότι πιθανότατα ήταν ο ίδιος που έχτισε και το κτίριο του βουλγαρικού σχολείου στην οδό Αγ. Σοφίας 52, καθώς οι στέγες με τις χαρακτηριστικές μυτερές απολήξεις ήταν ίδιες.
Μάρα Νικοπούλου
Το κτίριο του Δημαρχείου φρεσκοχτισμένο στα τέλη του 19ου αιώνα (c. 1890), από μια σειρά φωτογραφιών του Paul Zepdji όπου απεικονίζονταν διάφορα «έργα» και δημόσια κτίρια της εποχής. Η φωτό προέρχεται από τα αρχεία του σουλτάνου Αβδούλχαμίντ, που βρίσκονται στο πάν/μιο Κωνσταντινούπολης.…
Μεταγενέστερη κάρτα που, αν κρίνουμε από την πολύγλωσση λεζάντα (“Αποψη του κέντρου της πόλης’, στα αγγλικά, γαλλικά και ιταλικά) κυκλοφόρησε στα χρόνια του Α’ΠΠ. Αριστερά, η μπροστινή όψη του Δημαρχείου με τις χαρακτηριστικές απολήξεις. Πίσω δεξιά, το κάδρο πιάνει το μισό Διοικητήριο και λίγο πιο δυτικά του αποτυπώνει τον θόλο, τον πύργο του ρολογιού και τον μιναρέ από το Σαατλί Τζαμί.
Θολή μεν, αλλά η μόνη, απ’ όσο ξέρω, που μας δίνει την πύλη του Δημαρχείου κατά τον Α’ΠΠ, πριν τη φωτιά του 1917.
[Πηγή: delcampe]
Εδώ διακρίνεται καθαρά η πύλη και η επιγραφή ‘Δημαρχία’, μετά τη φωτιά του 1917.
Τέρμα αριστερά, η νότια πλευρά του μετά τη φωτιά -τραβηγμένη από κει που τώρα περνά η Ίωνος Δραγούμη, δηλαδή από την παλιά οδό Κασαπλάρ (κατά Β. Δημητριάδη), Δημαρχίας (κατά το ρυμοτομικό του ’19). [Φωτογραφία του 'Οπερατέρ Κ' του Φωτογραφικού Τομέα της Γαλλικής Στρατιάς]
Η καταστροφή από ψηλά. Αριστερά, λήψη από τον μιναρέ του τζαμιού Χαμζά Μπέη (‘Αλκαζάρ’). Δεξιά, λήψη από αεροπλάνο
Δεξιά, το απόσπασμα του χάρτη πριν τη φωτιά του 1890 που μας αφορά, με τη θέση όπου παρέμεινε το Δημαρχείο για τουλάχιστον 27 χρόνια. Σήμερα, πάνω από τη θέση του, περνάει η Ίωνος Δραγούμη που χαράκτηκε λίγο πιο ανατολικά από την παλιά Μεγ. Αλεξάνδρου, και κομμάτι, ας πούμε, των πολυκατοικιών ν. Αριστερά βλέπουμε την προηγούμενη θέση του πάνω στην Εγνατία απέναντι από το Χαμζά Μπέη (Αλκαζάρ), όπως σημειώνεται στον χάρτη του Βερνιέσκι (1880). Άγνωστο πόσα χρόνια έμεινε στην Εγνατία και αν στεγαζόταν εκεί από την ίδρυση του Δήμου Θεσσαλονίκης, το 1869 – θα μπορούσε να είναι μια προσωρινή θέση όσο χτιζόταν το άλλο.
Ο δήμαρχος στην ουσία ήταν για τα εγκαίνια και τις γιορτές, και την γνήσια δουλειά την έκανε ο Γ.Γ. Που σημαίνει ότι ο πατήρ Χικμέτ (του Ναζίμ) που είχε χρηματίσει σ' αυτή τη θέση ήταν όντως πολύ ισχυρό πρόσωπο... Απλώς να σημειώσουμε και εδώ ότι δεν μιλάμε για την Ίωνος Δραγούμη που όλοι ξέρουμε, αλλά για την οδό Μεγ. Αλεξάνδρου που βρισκόταν κάπως πιο δυτικά.
Στοιχεία για το Δημαρχείο από το βιβλίο Η ΧΑΜΕΝΗ ΕΓΝΑΤΙΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (Αναστασιάδης – Χεκίμογλου)