Ας μιλήσουμε για …μελιτζάνες
Ο Αύγουστος εκτός απ’ τον κολιό έχει μεγάλη σχέση με τις μελιτζάνες. Με την Θεσσαλονίκη, οι μελιτζάνες έχουν μια ιδιαίτερη σύνδεση, καθώς κάποιες διηγήσεις (αστικός μύθος; ) τους χρεώνουν την πυρκαγιά του ’17. Μελιτζάνες, λέει, τηγάνιζαν στο προσφυγικό σπίτι της οδού Ολυμπιάδος 3, και τινάχτηκε το λάδι απ’ το τηγάνι με τα γνωστά αποτελέσματα, παρά το γεγονός ότι απέναντι ακριβώς ήταν η κρήνη Χορ-Χορ και μία από τις μεγαλύτερες δεξαμενές νερού της πόλης…
Με τη βοήθεια της Journal de Salonique, ασχολούμαστε λοιπόν με ένα ‘νέο’ είδος τους που πρωτοκαλλιεργήθηκε στην περιοχή στα τέλη του 19ου αιώνα, με πρωτοβουλία της Οθωμανικής Γεωργικής Σχολής. Αν κρίνουμε από την περιγραφή, μιλάει μάλλον για την ποικιλία που είναι γνωστή ως ‘μελιτζάνα Λαγκαδά’.
Το «πρότυπο αγρόκτημα», όπως μεταφράζεται κυριολεκτικά ο γαλλικός του τίτλος, ήταν ένας θεσμός-καμάρι της οθωμανικής διοίκησης, και έχαιρε ιδιαίτερης εκτίμησης και για το έργο τoυ, και για τα κτίριά τoυ αλλά και ως εκδρομικός προορισμός. Περισσότερα εδώ: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02Q9hwVLpTMmkDVYgtgw4m3KEgKj9AtUybYzdCWxK1xGpAvXU7UFmdBVkSLKDXFxHel
Μάρα Νικοπούλου
Τον Σεπτέμβριο του 1897, η JdS, δημοσιεύει ένα αρκετά εκτενές άρθρο: Ο εφέντης Βιτάλι Στρούμζα, ο διακεκριμένος διευθυντής της Γεωργικής Σχολής, εισήγαγε σ’ αυτό το σπουδαίο αγρόκτημα την καλλιέργεια μιας νέας ποικιλίας μελιτζάνας. Η επιτυχία με την οποία στέφθηκε το πείραμά του είναι τέτοια που σε λίγο η κοινή μελιτζάνα της περιοχής θα εξαφανιστεί από τους μπαξέδες και τα τραπέζια μας. Η μελιτζάνα που βγήκε από το αγρόκτημα έχει λευκή και τρυφερή σάρκα και οι διαστάσεις της λίγο διαφέρουν από της μπανάνας. Δεν χρειάζεται τον χώρο που απαιτεί η κοινή μελιτζάνα και παρά τα πολλά της πλεονεκτήματα η τιμή της θα είναι πολύ συμφέρουσα διότι το νέο είδος μελιτζάνας δίνει μεγάλη συγκομιδή, αναπτύσσεται ταχύτατα, δεν απαιτεί ιδιαίτερη φροντίδα και ευδοκιμεί θαυμάσια με την περιοχή μας. Οι καλλιεργητές και οι ιδιοκτήτες μπαξέδων μπορούν να ζητήσουν σπόρους της νέας αυτής ποικιλίας από τον κ. Βιτάλη Στρούμζα που, έχοντας ως αποκλειστική έγνοια την ανάπτυξη της γεωργίας στη χώρα, θα είναι ιδιαίτερα ευτυχής βλέποντάς τους γαιοκτήμονες ν’ αφήνουν πίσω τους τα παλιά λάθη και να μπαίνουν αποφασιστικά στον δρόμο των αγροτικών μεταρρυθμίσεων. Προκειμένου να προωθήσουμε τη νέα καλλιέργεια, είμαστε διατεθειμένοι να προωθήσουμε στην διεύθυνση της Γεωργικής Σχολής ό,τι αιτήματα για σπόρους γίνουν σ’ εμάς.
Η JdS επανέρχεται τον Ιανουάριο προωθώντας τις ‘νέες’ μελιτζάνες.
Το περασμένο καλοκαίρι ανακοινώσαμε στους αναγνώστες μας ότι ο εφέντης Βιτάλης Στρούμζα εισήγαγε μια νέα ποικιλία μελιτζάνας στην περιοχή μας. Φτάσαμε σήμερα στην εποχή που πρέπει να αρχίσει η σπορά των σπόρων αυτού του νέου λαχανικού. Ο κ. Στρούμζα, θέλοντας να επεκτείνει και να πολλαπλασιάσει την καλλιέργειά του, μας έστειλε αρκετά πακέτα με σπόρους για να τα διαθέσουμε στους ιδιώτες. Σας θυμίζουμε ότι οι νέες μελιτζάνες έχουν λευκή, τρυφερή και γλυκιά σάρκα. Πολλαπλασιάζονται πολύ γρήγορα και ευδοκιμούν στην περιοχή μας. Τέλος, πλεονεκτούν σε όλα έναντι των κοινών ποικιλιών μελιτζάνας της χώρας και οφείλουν να τις αντικαταστήσουν στην αγροτική μας παραγωγή.
Δυο βδομάδες αργότερα, οι σπόροι δεν έχουν ακόμα εξαντληθεί: «Διαθέτουμε δωρεάν στους συνδρομητές μας σπόρους της νέας ποικιλίας από μελιτζάνας που αντικαθιστά με πλεονεκτήματα τις κοινές ποικιλίες της χώρας».
Απ’ όσο ψάξαμε, δεν αναφέρονται ξανά στο θέμα, κι έτσι δεν ξέρουμε πόσο επιτυχημένη ήταν τελικά η απόπειρα αντικατάστασης. Σταματάμε, όμως, λίγο και σε ένα άλλο φυτό που παρέχει ιδανικό συστατικό για μερακλίδικες μελιτζανοσαλάτες…
Την ίδια μέρα με την πρώτη δημοσίευση, στις 16/9/1897, εμφανίζεται και ένα άλλο ‘γαστρονομικό’ αρθράκι. Ίσως γιατί στην επαφή του με τους γεωπόνους της Γεωργικής Σχολής προκειμένου να ενημερωθεί για τις νέες μελιτζάνες, ο αρθρογράφος έλυσε και κάποιες ακόμα απορίες του: «Στις δυο πλευρές του δρόμου που συνορεύει με τη νέα ιδιοκτησία του κ. Αλλατίνι, στο τέλος της λεωφόρου των Εξοχών, ο περιπατητής μπορεί να δει, ανάμεσα στα γαϊδουράγκαθα και τα βάτα, ένα ποώδες, πολυετές φυτό με όμορφα μεγάλα λουλούδια! Χαιρετίστε την κάπαρη, που η παραδοσιακή μας ανεμελιά εγκαταλείπει εκεί, στο έλεος των στοιχείων της φύσης. Ωστόσο, με λίγη φροντίδα, αυτό το φτωχό και παραμελημένο φυτό θα σας ανταμείψει βασιλικά για την προσοχή σας. Τα μπουμπούκια του άνθους του, συντηρημένα σε ξύδι, αποτελούν πολύτιμο καρύκευμα και επιπλέον έχουν διεγερτικές, ορεκτικές και αντισκορβουτικές ιδιότητες. Ο φλοιός της ρίζας θεωρείται διουρητικός και τέλος, η ίδια η ρίζα είναι πικρή και τονωτική».