Το Μανδαλίδειο, στη Λεωφόρο Νίκης 39, στη γωνία με Βογατσικού
Ένα κτίριο-φιλέτο σε αριθμούς. Το Μανδαλίδειο, στη Λεωφόρο Νίκης 39, στη γωνία με Βογατσικού.
Ηλικίας 93 ετών (Χτίστηκε το 1931) Κληροδότημα στην Οδοντιατρική του ΑΠΘ από το 1973 (=51 χρόνια) 7 χρόνια άδειο (από τους σεισμούς του 1978 ως το 1985) 5 χρόνια Κατάληψη. 15/11/1985 ως 30/11/1990 8 ή 9 χρόνια Τμήμα Δημοσιογραφίας του ΑΠΘ. (Αν κάποιος γνωρίζει πότε πήγε εκεί το Τμήμα, ας το συμπληρώσει. Πάντως από τον Σεπτέμβριο 2002, μεταφέρθηκε στην Εγνατία, καθώς καθηγητές της Πολυτεχνικής έκριναν ότι το Μανδαλίδειο ‘δεν πληρούσε τους κανόνες αντισεισμικής προστασίας’. 2 κομμένες κολώνες (; ). Εδώ επίσης χρειάζεται επιβεβαίωση. Σύμφωνα με μαρτυρίες φοιτησάντων εκεί επί Παναγιωταρέα, στον 4ο όροφο υπήρχε μεγάλη αίθουσα, χωρίς κολώνες «να εμποδίζουν τη θέα» και εκεί μάλλον οφείλεται σε μεγάλο βαθμό το ‘επείγον’ της μετεγκατάστασης της Σχολής. 7 χρόνια κενό -κατά τη διάρκεια των οποίων, το 2005, οι όψεις του κηρύσσονται διατηρητέες. 7 χρόνια στεγαστική κατάληψη. Σιωπηρή -και με σιωπηρή ανοχή των αρχών του ΑΠΘ, ως την εκκένωσή της στις 27/7/2016.
2016-2024 Ρημάζει κενό, ενώ παράλληλα γράφονται διάφορα για την ενοικίαση/αξιοποίησή του προκειμένου να μετατραπεί σε άλλο ένα ξενοδοχείο boutique… Μερικές μόνο φωτογραφίες από διάφορες φάσεις της ζωής του και αναλυτικότερη παρουσίαση άλλοτε.
Μάρα Νικοπούλου
Εντοπισμένο με ροζ από το thessachitecture, μάλλον την δεκαετία του ’50. Το 1931 ως χρονολογία που χτίστηκε είναι σίγουρο, όπως και οι εξ αδιαιρέτου ιδιοκτήτες του: ο οδοντίατρος Ιωάννης Μανδαλίδης και η αδελφή του, Βάγια. Δεν γνωρίζω πώς τεκμηριώνεται η αναφορά ότι χτίστηκε σε σχέδια του Ελί Μοδιάνο. Ωστόσο, επίσης σίγουρο είναι ότι ο Μανδαλίδης, πεθαίνοντας το 1942, παραχώρησε το μερίδιό του για να χρησιμεύσει ως πυρήνας ίδρυσης’ Οδοντιατρικής Σχολής στη Θεσσαλονίκη και στη διαθήκη του όρισε οι τυχόν καταθέσεις του, ομόλογα κλπ σε τράπεζες του εσωτερικού και του εξωτερικού να δοθούν στην Οδοντιατρική που θα ιδρυθεί και ως τότε να τα διαχειρίζεται το ΑΠΘ. Η σχολή ιδρύθηκε το 1959, όσο ακόμα ζούσε η Βάγια, χρησιμοποίησε όμως το ανώγειο του κτιρίου για την Γραμματεία της, το 1967-68. Τ0 1972, η Βάγια Μανδαλίδη με τη διαθήκη της κληροδότησε και το δικό της μερίδιο στην Οδοντιατρική.
Έγχρωμη φωτογραφία του Chr. Railey , 1952. Το κτίριο αστραφτερό, το ίδιο και το περίπτερο (για το οποίο θα κάνουμε ξεχωριστό αφιέρωμα). Αν και δεν διακρίνεται καθαρά, ας σημειωθεί ότι στον τοίχο, στο ύψος της διαφήμισης του περιπτέρου, αχνοφαίνεται η μαρμάρινη πλακα με το τότε όνομα της οδού: Βασιλέως Κωνσταντίνου. Υπάρχει ακόμα.
Από την περίοδο της Κατάληψης, 1985-1990, μία εξωτερική του 1988, και μία της τζαμόπορτας στο ανώγειο. Πίσω της το ασανσέρ, μπροστά και δεξιά η πόρτα που οδηγούσε στον χώρο όπου λειτουργούσε το καφενείο της κατάληψης. Αναλυτικότερη παρουσίασή της άλλοτε…
Αλλά και οι σκαλωσιές 1989 VS τις σκαλωσιές 2024.
Στην αριστερή φωτογραφία, αυτές που τοποθέτησαν οι καταληψίες την άνοιξη του 1989 για επισκευές και βάψιμο των εξωτερικών όψεων.
Δεξιά, σκαλωσιές -βαρέως τύπου, νομίζω ότι λέγονται- τοποθετημένες ήδη εδώ και πάνω από δεκαετία. Την περίοδο που αποτυπώνει εδώ το google (Απρίλιος 2024) διακρίνεται και το πανό της κατασκευαστικής εταιρείας Zafido Ltd. Πριν μερικές μέρες, το πανό κρεμόταν από μία άκρη και δεν διαβαζόταν πια. Εργασίες δεν φαίνεται να γίνονται, παρά τα όσα κατά καιρούς έχουν γραφτεί.
Μερικοί αριθμοί ακόμα: Το 2009, σε διαμαρτυρία φοιτητών για τον χώρο στέγασης της Σχολής Δημοσιογραφίας, εκφράζουν μεταξύ άλλων «τον φόβο τους μήπως το Μανδαλίδειο κάποια στιγμή πουληθεί σε ιδιώτες». Ο αντιπρύτανης σημειώνει ότι «στόχος τους είναι να μετατραπεί σε Πολιτιστικό Κέντρο του ΑΠΘ». Το καλοκαίρι του 2019 και ενώ έχει ήδη ολοκληρωθεί η πρώτη φάση του διαγωνισμού, εμφανίζονται πολλά δημοσιεύματα για την μετατροπή του σε boutique hotel με μακροχρόνια ενοικίαση/ανακατασκευή. Όλα γράφουν κάποια λίγα στοιχεία για την ιστορία του κτιρίου, όλα με κάποια λάθη στις πληροφορίες και τις ημερομηνίες σχεδόν όλα το χαρακτηρίζουν «εμβληματικό». Ας είναι Tον Ιούνιο 2022 μαθαίνουμε ότι λίγες μέρες πριν υπογράφτηκε τελικά η σύμβαση μακροχρόνιας μίσθωσης έναντι ανακατασκευής ακινήτου με εταιρία κυπριακών συμφερόντων. 4 χρόνια πήρε η ολοκλήρωση της διαδικασίας διαγωνισμών/υπογραφής, και χρειάστηκαν 2 αποφάσεις του Εφετείου Θεσσαλονίκης προκειμένου «να αλλάξει η αρχική βούληση του διαθέτη ώστε να μπορεί να μισθωθεί το ακίνητο για να λειτουργήσει ως ξενοδοχείο». «Εάν όλα κυλήσουν ομαλά, το ξενοδοχείο πρόκειται να λειτουργήσει μέσα στο 2024 ή τους πρώτους μήνες του 2025 το αργότερο» καταλήγει ένα δημοσίευμα στο makthess.gr (19/6/22). Η πιθανότερη κατάληξη ενός κτιρίου που αφήνεται να ρημάξει όπως αυτό είναι να φτάσει σε σημείο που δεν θα μπορεί να διατηρηθεί ούτε η όψη του. Ποιος ξέρει, ίσως έτσι τους βγει φτηνότερα…