Πώς υποδέχθηκαν στην Θεσσαλονίκη τα πρώτα αντιεβραϊκά μέτρα στην Γερμανία

Στις 5 Μαρτίου 1933 οι εκλογές στην Ελλάδα συνέπεσαν με τις εκλογές στην Γερμανία. Το βενιζελικό καθεστώς έπεσε, στην Γερμανία ο Χίτλερ έκανε ένα τεράστιο βήμα για να πάρει την εξουσία.

Με πρόθυμους ή και απρόθυμους συμμάχους τα κόμματα της αντιπολίτευσης (εκτός των σοσιαλδημοκρατών, ενώ οι εκλεγμένοι κομμουνιστές βουλευτές είχαν ήδη συλληφθεί) ψηφίστηκε στις 23 Μαρτίου 1933 στο Βερολίνο ο «Εξουσιοδοτικός Νόμος» (γερμ. Ermächtigungsgesetz), επισήμως Νόμος για την Άρση των Δεινών του Λαού και του Ράιχ. Ο πρόεδρος Χίντενμπουργκ επικύρωσε. Ο Χίτλερ μπορούσε να κυβερνήσει χωρίς να δίνει λογαριασμό στην βουλή και στην δικαιοσύνη.

Στην Ελλάδα η ενωμένη αντιπολίτευση, από Τσαλδάρη, Μεταξά μέχρι Κονδύλη και με σύνθημα “κάτω οι κλέφτες” συγκροτεί κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Τσαλδάρη. Στην Θεσσαλονίκη αναλαμβάνει γενικός διοικητής ο Φίλιππος Δραγούμης, αδελφός του Ίωνα, ο οποίος αρχίζει μια καθημερινή πολεμική με τον βενιζελικό δήμαρχο Χαρίσιο Βαμβακά, που κατηγορούνταν για τεράστιες καταχρήσεις και υπερβάσεις. Ο δήμαρχος θα παυθεί τελικά, λίγο αργότερα, στις 30 Ιουνίου. Στις εκδηλώσεις της επετείου της 25ης Μαρτίου, η εθνικιστική οργάνωση ΕΕΕ συμμετέχει κανονικά στις εκδηλώσεις. Σχεδόν καθημερινά συγκρούονται με τους κομμουνιστές μαζί με την αστυνομία.

Ήδη από τα τέλη Μαρτίου οργανώνονται αντιδράσεις σε Λονδίνο και Αμερική, αλλά και σ άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Οι εβραίοι της Θεσσαλονίκης είναι έτοιμοι κι αυτοί με την σειρά τους να αντιδράσουν στα ανησυχητικά νέα από την Γερμανία.

Σπύρος Αλευρόπουλος

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02o6X2HuyVBMMybp73wtsW4wo3TqwrTNd5ZYGx7Kq575E3WuGTM2Wy4NuVahDresLjl

Την 1η Απριλίου 1933 εκδηλώνεται στην Γερμανία το οργανωμένο μποϊκοτάζ στα εβραϊκά μαγαζιά και όπου αλλού απασχολούνταν εβραίοι στις μεγάλες πόλεις και στις μικρές κωμοπόλεις. ΦΩΣ 1/4/1933 Καπνοπαραγωγοί, οινοπαραγωγοί, εθνικιστικές οργανώσεις κάνουν διάβημα στην Γενική Διοίκηση ώστε να απαγορευθούν αντιγερμανικές εκδηλώσεις που θα βλάψουν τα συμφέροντα της χώρας. ΦΩΣ 1/4/1933

Η Γενική Διοίκηση παρέχει τις σχετικές διαβεβαιώσεις ΦΩΣ 1/4/1933

Τελευταίες ειδήσεις από την Γερμανία για το μποϊκοτάζ. Είχε ήρεμο χαρακτήρα. Ακυρώθηκε διαταγή που πρόβλεπε πως όποιος μπαίνει σε εβραϊκό κατάστημα θα χαράσσονταν με ανεξίτηλη μελάνη στο πρόσωπο. Η Πρωσική Ακαδημία δηλώνει πως δεν θα λυπηθεί αν ο Αϊνστάιν αποχωρήσει από τις τάξεις της. ΦΩΣ 2/4/1933

Ματαιώνεται οριστικώς το εβραϊκό συλαλλητήριο στην Θεσσαλονίκη. Η επιτροπή που το διοργάνωνε πείστηκε για την σοβαρότητα των λόγων ματαίωσης. Η Γενική Διοίκηση τους ευχαριστεί. ΦΩΣ 2/4/1933

Η αγορά έκλεισε. Οι συγκεντρωμένοι στις συναγωγές ανέπεμψαν δεήσεις. Μικροεπεισόδια στου Γκατένιο που δεν ήθελε να κλείσει το κατάστημά του. Η Γενική Διοίκηση δήλωσε ότι δεν μπορούσε να εμποδίσει τέτοιες ιδιωτικές μορφές διαμαρτυρίας, αλλά επιθυμεί φιλικές σχέσεις με την ισχυρή Γερμανία. Ο Γερμανός πρόξενος ευχαρίστησε την κυβέρνηση για την απαγόρευση του συλλαλητηρίου και δήλωσε “συγκεκινημένος εκ της φιλικωτάτης ταύτης στάσεως”. ΦΩΣ 4/4/1933

Συγκέντρωση σε συναγωγές για να προσευχηθούν υπέρ των χειμαζομένων. Εδώ στην συναγωγή Μπουρλά (Κάλ ντε λα Πλάσα ή Συναγωγή της Αγοράς) στις 3 Απριλίου ΦΩΣ 4/4/1933

Η ΕΕΕ παρέλασε στην κλειστή αγορά το βράδυ με εθνικιστικούς ύμνους και φιλοναζιστικές κραυγές. Στην Συγγρού έσπασαν τζάμια της Συναγωγής. ΦΩΣ 4/4/1993

Οι εβραίοι επέδωσαν ψήφισμα για τις επιθέσεις. Η Γενική Διοίκηση θα το διαβιβάσει αρμοδίως και υπόσχεται να αποτραπεί οποιαδήποτε αντισημιτική εκδήλωση, απ' όπουδήποτε κι αν προέρχεται. ΦΩΣ 5/4/1933

Απόφαση του υπουργικού συμβουλίου: να κάνει ο διοικητής Δραγούμης συστάσεις στην ΕΕΕ. Απειλεί μέχρι και με διάλυση της οργάνωσης. ΦΩΣ 5/4/1933

Η ΕΕΕ καταδικάζει με αγανάκτηση το ασήμαντο επεισόδιο με τα σπασμένα τζάμια. Ο Δραγούμης μεταφέρει τις κυβερνητικές συστάσεις στον Γ.Γ. της ΕΕΕ Χαριτόπουλο μέσω της Αστυνομίας ΦΩΣ 6/4/1933

Η ΕΕΕ διαψεύδει ότι δήλωσε πως θα σταματήσει να προκαλεί επεισόδια γιατί απλούστατα δεν προκαλεί επεισόδια. ΦΩΣ 7/4/1933

Ισραηλιτική αντιπροσωπεία στον Γερμανό πρόξενο για να παραδώσει ψήφισμα. Ο κ. Ντηλ εδήλωσε ότι δεν δύναται να παραλάβει το ψήφισμα παρά μόνον «υπό τύπον πληροφορίας». ΦΩΣ 9/4/1933