Δημήτριος Α. Κάππος, ένας μαθηματικόςς στο Β΄Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης

Δημήτριος Α. Κάππος, ένας εκπαιδευτικός που δίδαξε στις αρχές της δεκαετίας του 1930 στο Β’ Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης : πόσο άγνωστος είναι;;;

Το βιβλίο “Το δικό μας 2ο“, του Γ. Μουμουζιά, παρουσιάζει διάφορα ιστορικά στιγμιότυπα του Β’ Γυμνασίου Θεσσαλονίκης και περιέχει έναν μεγάλο κατάλογο εκπαιδευτικών που δίδαξαν σ’ αυτό, όλα τα προηγούμενα χρόνια. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται και το όνομα “Κάππος, Δ.”, χωρίς καμιά άλλη πληροφορία, ούτε καν την ειδικότητά του.

Κάτι ανάλογο αποτυπώνεται και στο βιβλίο “Σχολεία της Θεσσαλονίκης”, της Π. Αγραφιώτου-Ζαχοπούλου, όπου εμφανίζεται το όνομα “Δ. Κάππος” μεταξύ των καθηγητών του Β’ Γυμνασίου και τίποτα άλλο.

Ποιος άραγε ήταν ο Δ. Κάππος;;

Νίκανδρος Καστανίδης

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0pa6nRop7n6GJND6kGc8kqdND8fGCq4WC8PmGDFSHqn2F2furyn3bZKfwZz3D9wRal

Η αναφορά του ονόματος “Κάππος, Δ.” στο βιβλίο “Το δικό μας 2o ”

Ο Δημήτριος Α. Κάππος (πρώτος από δεξιά) με συναδέλφους του εκπαιδευτικούς, το 1931, στη ξύλινη εξέδρα, που ήταν μπροστά στο Λευκό Πύργο

Ο Δημήτριος Α. Κάππος (ακουμπισμένος στο δένδρο, σε κίτρινο πλαίσιο) με συναδέλφους του εκπαιδευτικούς του Β’ Γυμνασίου Θεσσαλονίκης σε εκδρομή, το 1932

Φωτογραφία μαθητών και δύο εκπαιδευτικών του Β’ Γυμνασίου Θεσσαλονίκης σε εκδρομή, πιθανότατα στα περίχωρα της Θεσσαλονίκης, το 1933. Στη μέση με το ανοιχτόχρωμο καπέλο στα πόδια είναι ο Δημ. Α. Κάππος.

Ο Δημήτριος Α. Κάππος γεννήθηκε το 1904 στο Λιδωρίκι Φωκίδας. Ο πατέρας του ήταν ο Ανδρέας Κάππος, γραμματέας του τοπικού ειρηνοδικείου και η μητέρα του η Παρασκευή Κάππου, το γένος Μαργέλλου. Σπούδασε Μαθηματικά στο παν. της Αθήνας.

Πήρε πτυχίο από το Τμήμα Μαθηματικών του Παν. της Αθήνας, το Δεκέμβριο του 1927. Το 1928 διορίστηκε καθηγητής μαθηματικών στη γενέτειρά του, το Λιδωρίκι και το 1930 μετατέθηκε στο Β’ Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης, όπου υπήρξε ένας από τους πρώτους καθηγητές όταν μετακόμισε το Β’ Γυμνάσιο από το παλιό κτίριο της γωνίας Εγνατίας με Κωνσταντίνου Παλαιολόγου στο νεόκτιστο σχολικό συγκρότημα της οδού Σχολείων (σημ. Ικτίνου), το 1933. Το χρονικό διάστημα 1934-1938 ήταν στο παν. του Μονάχου για μεταπτυχιακές σπουδές, με υποτροφία του Ελληνικού Κράτους αρχικά και του Ιδρύματος Humboldt στη συνέχεια. Τότε πιθανότατα γνωρίστηκε και με τον Κων/νο Καραθεοδωρή. Το 1938, που επέστρεψε στην Ελλάδα, είχε μετατεθεί σε Γυμνάσιο της Αθήνας και, όπως φαίνεται, συνεργάστηκε με τον καθηγητή του Τμήματος Μαθηματικών της Αθήνας Νείλο Σακελλαρίου, για την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής. Η διατριβή του εγκρίθηκε με μεγάλη δυσκολία και με την ισχυρότατη υποστήριξη του Νείλου Σακελλαρίου, το 1940. Τα πολύ δύσκολα χρόνια της κατοχής παραιτήθηκε από τη Μέση Εκπαίδευση το 1942 κι έφυγε στη Γερμανία, όπου προσλήφθηκε, πιθανότατα με σύσταση του Κ. Καραθεοδωρή, ως βοηθός του ονομαστού καθηγητού των Μαθηματικών, B.L. van der Waerden, στο παν. της Λειψίας, όπου ασχολήθηκε με την ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Επιστήμης (ιδιαίτερα για τον Αρίσταρχο τον Σάμιο και τους Βυζαντινούς μαθηματικούς), λόγω των τότε ενδιαφερόντων του van der Waerden. Μετά την κατάρρευση της ναζιστικής Γερμανίας προσλήφθηκε ως επιστημονικός συνεργάτης του καθηγητή Kurt Reidemeister (που κι αυτός ενδιαφερόταν για την ιστορία των Μαθηματικών) στο παν. Marburg, για τη χρονική περίοδο 1945-1946. Το 1946 ο Δημ. Κάππος έγινε δεκτός ως επιστημονικός συνεργάτης από τον καθηγητή Otto Haupt στο παν. Erlangen, όπου εξελίχθηκε ως υφηγητής το 1947 κι ως αναπληρωτής καθηγητής το 1949.

Ο Δημ. Κάππος σε στιγμιότυπο διδασκαλίας στο Τμήμα Μαθηματικών της Αθήνας, τη δεκαετία του 1960

Το 1950 ο Δημ. Κάππος ήταν υποψήφιος για την έδρα της Μαθηματικής Ανάλυσης στο παν. της Αθήνας με συνυποψήφιο τον Φ. Βασιλείου, όπου δεν εκλέχθηκε κανείς. Και το 1952 ήταν ξανά υποψήφιος για την ίδια έδρα, με συνυποψήφιο τον Ν. Κριτικό, όπου εκλέχθηκε έκτακτος καθηγητής, με την πολύ ισχυρή υποστήριξη του καθ. Νείλου Σακελλαρίου. Από το 1953 άρχισε να διδάσκει στο Τμήμα Μαθηματικών του Παν. της Αθήνας και το 1956 έγινε τακτικός καθηγητής. Ανανέωσε τη διδασκαλία της Μαθηματικής Ανάλυσης και γενικότερα έδωσε μια νέα πνοή στο Τμήμα Μαθηματικών της Αθήνας. Το 1971 συνταξιοδοτήθηκε και διορίστηκε ως πρόεδρος του Κέντρου Πυρηνικών Ερευνών “Δημόκριτος”, όπου παρέμεινε μέχρι τη μεταπολίτευση του 1974. Τον Ιανουάριο του 1985 απεβίωσε στο Μόναχο.

Ένα από τα βασικά συγγράμματα του Δημ. Κάππου στο Τμήμα Μαθηματικών της Αθήνας

Ο Δημ. Κάππος στα περίχωρα της Θεσσαλονίκης, το 1932

Ο Δημ. Κάππος στα περίχωρα της Θεσσαλονίκης, το 1932

Ο Δημ. Κάππος στην περιοχή του Μπεχ Τσινάρ, Θεσσαλονίκη, το 1932

Πρόσφατα (στις 28-9-2025) έγιναν τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Δημ. Α. Κάππου στη γενέτειρά του, το Λιδωρίκι.