Η φασιστική οργάνωση “Εθνική Ένωσις Ελλάς” γνωστή ως ΕΕΕ
Αυτοί έκαψαν τον συνοικισμό Κάμπελ, όπου εκτός από τη βάρβαρη καταστροφή των εβραϊκών φτωχικών καταλυμάτων, θανάτωσαν έναν Χριστιανό Ορθόδοξο κι έναν Εβραίο.
Από τον Νίκανδρο Καστανίδη.
Πρόκειται για την υπερεθνικιστική φασιστική οργάνωση “Εθνική Ένωσις Ελλάς” γνωστή ως ΕΕΕ, η οποία ιδρύθηκε το 1927, κύρια από πρόσφυγες και με την πολιτική εύνοια του κόμματος των Φιλελευθέρων (του Βενιζέλου) [εκτός του Παπαναστασίου και των συνεργατών του], του Λαϊκού Κόμματος, όπως κι όλου του συντηρητικού κατεστημένου της χώρας. Είχε την ανοχή και πολλές φορές την έμπρακτη στήριξη του κρατικού μηχανισμού, της Εκκλησίας και μερίδας του τύπου (π.χ. της Μακεδονίας). Η κύρια ιδεολογία της οργάνωσης ήταν ο αντισημιτισμός κι ο αντικομουνισμός με γνώμονα το ιδεώδες της φυλετικής καθαρότητας κι ανωτερότητας, από τη μια και την απολυταρχική εκδοχή του ελληνοχριστιανικού ηθικού προτύπου, από την άλλη. Στην πραγματικότητα ήταν μια μισαλλόδοξη, αντικοινοβουλευτική και παραστρατιωτική οργάνωση.
Τα πρώτα χρόνια η οργάνωση αυτή δεν είχε απήχηση. Με τη ψήφιση, το 1929, από την κυβέρνηση του Βενιζέλου του “Ιδιώνυμου” [δηλ. η ποινικοποίηση και η δίωξη των κομμουνιστικών ιδεών και δραστηριοτήτων, όπως και η καταστολή των συνδικαλιστικών κινητοποιήσεων], αλλά και το ξέσπασμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, από τις αρχές του 1931, ενδυνάμωσε κι όπως φαίνεται της δόθηκε επιχειρησιακός ρόλος. Έτσι τον Ιούλιο του 1931 προέβη σε δολοφονίες και εμπρησμό του συνοικισμού Κάμπελ της Θεσσαλονίκης, μέσα σ’ ένα κλίμα “ευνοϊκής” αδράνειας και υποτονικότητας των επίσημων αρχών της πόλης. Τον Απρίλιο του 1932, στη δίκη των υπευθύνων, η “αντικειμενική” δικαιοσύνη τους αθώωσε!!
Παρέλαση της οργάνωση ΕΕΕ (ή χαλυβδόκρανων, όπως αναφέρονται) μπροστά στο Λευκό Πύργο στην Εθνική Εορτή της 25ης Μαρτίου1932 για την επίδειξη πυγμής εν όψει της δίκης της για τον εμπρησμό του Κάμπελ. Αξίζει να σημειωθεί ότι η επίδειξη αυτή έγινε με την πλήρη σύμπνοια των αρχών.
[Από το βιβλίο “Η Εξώτειχος Αντατολική Θεσσαλονίκη” των Ν. Χόρμπο και Α. Καραθανάση, Θεσσαλονίκη 2018, σελ. 36] Γεώργιος Κοσμίδης, ο πρόεδρος της οργάνωσης ΕΕΕ. Ήταν ένας αναλφάβητος, τουρκόφωνος πρόσφυγας από την Κωνσταντινούπολη, εμποροράφτης στο επάγγελμα.
[Από το βιβλίο “Εφημεριδογραφία της Θεσσαλονίκης”, τόμ. Γ’, του Μ. Κανδυλάκη, Θεσσαλονίκη 2005, σελ. 477] Γεώργιος Κοσμίδης, πρόεδρος της ΕΕΕ κι ο Δημήτριος Χαριτόπουλος, γενικός γραμματέας της (τραπεζικός υπάλληλος στο επάγγελμα)
[Από το βιβλίο “Τα τρία Ε (ΕΕΕ) κι ο εμπρησμός του Κάμπελ”, του Μ. Τρεμόπουλου, Θεσσαλονίκη 2018] Τα επινίκια της Μακεδονίας για το αποτέλεσμα της “δίκης” των υπευθύνων του εμπρησμού
[Μακεδονία, 18-4-1932, σελ. 1] Η θέση του συνοικισμού Κάμπελ σε σημερινό χάρτη της Θεσσαλονίκης Μια εικόνα από το συνοικισμό Κάμπελ πριν τον εμπρησμό
[Αναρτήθηκε από την κ. Denia Takaroni, στις ΠΦΘ, στις 2-10-2018] Μια εικόνα από το συνοικισμό Κάμπελ μετά τον εμπρησμό
[Αναρτήθηκε από την κ. Denia Takaroni, στις ΠΦΘ, στις 2-10-2018] Άλλη μια εικόνα από το συνοικισμό Κάμπελ μετά τον εμπρησμό
[Αναρτήθηκε από την κ. Denia Takaroni, στις ΠΦΘ, στις 2-10-2018] Απομεινάρι της Συναγωγής του συνοικισμού Κάμπελ, μετά τον εμπρησμό του το 1931
[Από το βιβλίο “Η Εξώτειχος Ανατολική Θεσσαλονίκη” των Ν. Χόρμπο και Α. Καραθανάση, Θεσσαλονίκη 2018, σελ. 241]
Η ανταπόκριση της ΕΕΕ στο κάλεσμα της δικτατορίας του Ι. Μεταξά για το κάψιμο των βιβλίων μπροστά στο Λευκό Πύργο, στις 16-8-1936, δηλ. λίγες μέρες μετά την επιβολή της δικτατορίας, στις 4-8-1936
Συγκεκριμένα στις 15-8-1936 δημοσιεύτηκε η εξής ανακοίνωση: “Υπό της Αστινομικής Διευθύνσεως εκοινοποιήθη διαταγή του Γ’ Σώματος Στρατού καθ’ ην αύριον Κυριακήν και ώραν 7 μ.μ. εις την πλατείαν του Λευκού Πύργου θα ενεργηθή η καταστροφή των κατασχεθέντων κομμουνιστικών εντύπων και βιβλίων. Παρεκλήθησαν όπως παραστούν άπασαι αι εθνικαί και λοιπαί οργανώσεις.” (“Ταχυδρόμος Βορείου Ελλάδος”, 15-8-1936, σελ. 5). Και η ΕΕΕ, χωρίς καμία καθυστέρηση, προχώρησε στο κάλεσμα: “Παρακαλούνται άπαντα τα μέλη του ‘Εθνικού και Σοσιαλιστικού κόμματος’ της ΕΕΕ όπως σήμερον και περί ώραν 6ην συγκεντρωθώσιν εις την προ του Λευκού Πύργου πλατείαν (άγαλμα Βότση), προκειμένου να παρακολουθήσωση την καύσιν των κομμουνιστικών βιβλίων και εντύπων με τα οποία εδηλητηρίαζαν την ελληνικήν ψυχήν, χρησιμοποιήσαντες τας εις αυτά αναπτυσσομένας αντεπιστημονικάς θεωρίας των Μαρξ και Λένιν και των λοιπών ανατροπέων και καταστροφέων της ανθρωπότητας.” (“Νέα Αλήθεια”, 16-8-1936) Στη συγκεκριμένη καύση των εντύπων “συνεκεντρώθει ό,τι εκλελτόν εις εθνικήν συνείδησιν και πατριωτισμόν έχει να επιδείξη η Μακεδονική πρωτεύουσα: Το προεδρείον κι τα μέλη της Ενώσεως υπαξιωματικών και στρατιωτικών Παλαιών Πολεμιστών με επί κεφαλής τον Πρόεδρον αυτής κ. Μάνθον Ματθαίου, η Ένωσις εφέδρων συμπολεμιστών ‘ο Βασιλεύς Γεώργιος’ με τον Πρόεδρον αυτής κ. Β. Μπαϊρακτάην, τα μέλη της Βασιλικής Παρατάξεως μετά του Προέδρου της κ. Ν. Κοντογούρη, η Εθνική Παμφοιτητική Ένωσις, η Φοιτητική Φάλαγξ της ΕΕΕ, η Εθνική Νεολαία της Ελλάδος, οργανώσεις Μακεδονομάχων, Αναπήρων Πολέμου, Πατριωτικού Μετώπου, Δ.Συμβούλιον της ΕΕΕ μετά του Προέδρου κ. Γ. Πούλου και Γραμματέως κ. Ι. Σιραδάκη.” Η τιμητική πρωτοκαθεδρία κατά την καύση των βιβλίων ήταν οι Νικ. Βλαχογιάννης, Χαρ. Τζόβας, Δημ. Βλαχογιάννης, Ιωάν. Σαρρής, Ιωάννης Τσουχνικάς, Σπύρ. Πετρίδης, Εύελπις Μαραγκός, Γεώργ. Πυλόρωφ, Βασ. Σουβάκλης, και Βασ. Κουντσουδάκης από την Φοιτητικήν Φάλαγγαν της ΕΕΕ και την Εθνικήν Παμφοιτητικήν Ένωσιν, οι Δήμος Παναγιωτόπουλος, Συμ. Πατιερίδης, Παύλ. Ησαΐας, Νικ. Μανωλόπουλος, Β. Πολυκανδριώτης, Ι. Φωτιάδης, Σ. Βουγιάννης, Δ. Πετρίδης και Γ. Δημόπουλος από την Εθνικήν Νεολαίαν της ΕΕΕ, κι από τα Εθνικά Εργατικά Σωματεία της ΕΕΕ οι Γεώρ. Αρβανιτάτης, Δημ. Παπανικολάου, Θεόδ. Μελεμενλής, Τριαντ. Χατζόπουλος (ή Καρυοφύλλης), Γεώργ. Βασματζής, Παν. Μελεμενλής, Α. Ανέστης, Ν. Καραμόσμος και Ε. Καπούσος. [Περισσότερα βλ. στο βιβλίο “Στιγμές Σαλονίκης Θερινές”, του Γιάν. Γκλαρνέτατζη, Θεσσαλονίκη, 2016, σελ. 113-123]