Saloni.ca Archive

Αθανάσιος Ι. Μπρόικος, “το πρόσωπο στην ελληνική διοίκηση που ήταν υπεύθυνο για την καταστροφή του [εβραϊκού] νεκροταφείου” (Leon Saltiel, 2014)

Από τον Νίκανδρο Καστανίδη

Γεννήθηκε το 1901 στο ορεινό χωρίο Νεγοβάνη (σημ. Φλάμπουρο) Φλωρίνης, με κατοίκους που ήρθαν από το χωριό Πληκάτι της Κόνιτσας, γνωστό για τους μαστόρους του οι οποίοι ήταν άριστοι στο κτίσιμο και πελέκημα της πέτρας. Σπούδασε στη Σχολή Μηχανικών της Λωζάννης (Ελβετία) απ’ όπου πήρε το πτυχίο του πολιτικού μηχανικού το 1922. Την περίοδο 1923-1930 εργάστηκε ως πολιτικός μηχανικός ιδιωτικά ή σε εταιρείες (όπως π.χ. στην “Τεχνική Εταιρία Η.& Δ. Γεωργόπουλου”, το 1926, που κατασκεύαζε γέφυρα στο Γαλλικό ποταμό στη Θεσσαλονίκη) και ως νομομηχανικός Δημοσίων Έργων του Υπουργείου Συγκοινωνιών. Το ίδιο χρονικό διάστημα συμμετείχε και σε συλλογικούς προβληματισμούς και παρεμβάσεις του κλάδου του. Εκλέχθηκε, το 1925, γραμματέας του Δ.Σ. του Συλλόγου Μηχανικών και Αρχιτεκτόνων Θεσσαλονίκης.

Τον Αύγουστο του 1930 διορίστηκε ως αρχιμηχανικός στην Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Θεσσαλονίκης. Αξίζει να σημειωθεί ότι η “Μακεδονία” κατέκρινε, τον Αύγουστο του 1930, τον διορισμό αυτόν του Μπρόικου, ως σκανδαλώδες ρουσφέτι των εντολοδόχων της “βασιλόφρονος παρατάξεως” στο Δήμο Θεσσαλονίκης. Το 1932 μετατοπίστηκε στη Διεύθυνση Δημοσίων Έργων της Γενικής Διοίκησης Μακεδονίας, όπου φαίνεται ότι παρέμεινε για μεγάλο διάστημα. Παράλληλα εργάστηκε, το 1934, στην “Ανώνυμο Εργοληπτική Εταιρεία Θαλασσίων και Υδραυλικών Έργων”, η οποία έκανε προμήθειες και έργα για τους Γερμανούς, την περίοδο της κατοχής. Εκτός από τις επαγγελματικές του δραστηριότητες είχε και μια καλόβολη επιστημονική ανέλιξη. Το 1939, έκανε διδακτορική διατριβή στο Μαθηματικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ενώ ταυτόχρονα γράφτηκε στο Δ’ έτος του και πήρε το αντίστοιχο πτυχίο (!!). Την ίδια χρονιά πήγε για επιμόρφωση στην Ιταλία του Μουσολίνι (!!!). Αργότερα, μετά την κατοχή (πιθανότατα τη δεκαετία του 1960), έγινε υφηγητής του ΕΜΠ και δεν αποκλείεται να διεκδίκησε καθηγητική έδρα στο Πολυτεχνείο του ΑΠΘ. Την περίοδο της κατοχής, δηλ. το χρονικό διάστημα 1940-45, διατηρούσε τη θέση του ως μηχανικός στη Διεύθυνση Δημοσίων Έργων της Γενικής Διοίκησης Μακεδονίας. Κι όπως φαίνεται, ήταν, τότε, τέτοιες οι διασυνδέσεις του με τους ιθύνοντες ώστε επιλέχτηκε στην πενταμελή Διοικούσα Επιτροπή του νεοϊδρυθέντος Κρατικού Θεάτρου Θεσσαλονίκης, για το οποίο πρωτοστάτησαν ο Γενικός Διευθυντής Μακεδονίας Β. Σιμωνίδης κι ο Μητροπολίτης Γεννάδιος.

Μετά το 1945 εντάχθηκε στη Διεύθυνση Γεωργοτεχνικών Μελετών και Έργων του Υπουργείου Γεωργίας. Στο πλαίσιο αυτό, πιθανότατα ενεργοποιήθηκε, την περίοδο του εμφυλίου, στο Υφυπουργείο Ανοικοδομήσεως του Υπουργείου Γεωργίας και να έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην κτηματική διεύρυνση του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης σε συνδυασμό με τον Μαυρίκιο Μπρίκα (1896-1981), τεχνικό σύμβουλο, τότε, στο ίδιο Υπουργείο κι αργότερα καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και Αθήνας.

Αθανάσιος Ι. Μπρόικος (1901-1973) ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, 27/6/1925, σελ.3 Ο επιβλέπων μηχανικός Αθ. Μπρόικος στηριγμένος ανάμεσα σε δυο σιδερένιες κολόνες, στη κατασκευή γέφυρας του Γαλλικού ποταμού, 1926 Η διδακτορική διατριβή του Αθ. Ι. Μπρόικου στο Τμήμα Μαθηματικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, 1939