Ένα σπίτι στην Ολυμπιάδος 41 (Β’πάροδος Δημητρίου Πολιορκητού)

Ένα σπίτι που μας είχε απασχολήσει από παλιά και ιδίως την Μάρα Νικοπούλου η οποία και το παρουσιάζει. Οι ερωτήσεις γι’ αυτό -ήδη από το 2014 στις ΠΦΘ- είχαν μείνει χωρίς απάντηση. Τώρα μπορεί να παρουσιαστεί ολοκληρωμένα. Πρώτη σίγουρη παρουσία του έχουμε στην φωτογραφία του 1889 των Schultz & Barnsley, όπου εντυπωσίαζε με το μέγεθός του ιδίως για τόσο ψηλά στην πόλη.

Εδώ πάλι το κτίριο που εντυπωσιάζει με το μέγεθός του ιδίως για τόσο ψηλά στην πόλη, σε λήψη από το Φετιχιέ περίπου στα 1915 Το απόσπασμα φωτογραφίας του Α’ΠΠ, που ανάρτησε η Δ. Τζιβοπούλου στις ΠΦΘ (12/4/2014) σε συζήτηση άλλου θέματος, αποκάλυψε τη λεπτομέρεια που οδήγησε στην ταυτοποίηση του κτιρίου: ένα μεγάλο στρογγυλωπό άνοιγμα. Ένα τέτοιο «παράθυρο» είχε ένα σπίτι που κάηκε γύρω στο 1995-1997 και βρισκόταν στην -διανοιγμένη πια- Ολυμπιάδος 41. Μόνο που εκείνο ήταν πολύ μικρότερο. Το ρυμοτομικό του 1931 εξηγεί το γιατί. Το κτίριο, αν και από μακριά φαινόταν ενιαίο (και ίσως έτσι να ήταν στην αρχή) το 1931 ήταν δυο διαφορετικές ιδιοκτησίες στη γωνία της Πολιορκητού με ένα μικρό –αβάπτιστο- στενάκι. Με μπλε σημειώνεται ως σημείο αναφοράς το Καρίπειο, στη ΒΔ γωνία Ολυμπιάδος με Στ. Δραγούμη. «Παράπλευρη» πληροφορία: τα ρυμοτομικά προέβλεπαν κατεδάφιση του Καρίπειου για να φαρδύνει η Ολυμπιάδος. Κάτι που φαίνεται να αλλάζει αρκετά αργότερα –στο ρυμοτομικό του 1985. Με την ακριβή τοποθέτηση του κτιρίου, το ψάχνουμε πια και στους παλιότερους χάρτες και γραπτές πηγές. Σύμφωνα με τον Δημητριάδη πέφτει ακριβώς στα όρια δυο συνοικιών, Χατζή Ισμαήλ και Τσιναρλί, και ανήκει στην δεύτερη. Στο βιβλίο του όμως δεν βρίσκουμε πληροφορίες για το τι μπορεί να ήταν. Μόνον ότι τότε περικλειόταν από τους δρόμους που ονομάζονταν Μεβλεβή Σεϊχη (τέλος Ολυμπιάδος, κομμάτι της Πολιορκητού και κομμάτι της νυν Άθωνος) και Παντοπώλη με τα Στραγάλια (Πολιορκητού) –και βέβαια το αβάφτιστο στενάκι/όριο των συνοικιών. Στους χάρτες με μπλε, πάλι για σημεία αναφοράς, το «Κ»αρίπειο και ο Πρ. Ηλίας.

Στις πράξεις τακτοποίησης, παρακολουθούμε τις δυο αυτές ιδιοκτησίες ως –σχεδόν- το τέλος τους. Σε κάποια φάση το αβάπτιστο στενάκι αποκαλείται «Β’ πάροδος Πολιορκητού». Το δυτικό κομμάτι του κτιρίου υφίσταται σίγουρα ως τον Φεβρουάριο του 1970 (πράξη τακτοποίησης 2863). Τον Ιούλιο του ’71, στην πράξη 3034, εμφανίζεται πια ως πολυκατοικία. Στο μεταξύ, τη δεκαετία του ’60 –και σίγουρα πριν το ’66- βλέπουμε από κοντά την δυτική όψη του στη φωτογραφία του Γ. Φαρσακίδη που παρουσίασε ο Στάθης Ασλανίδης. Με σημερινή αρίθμηση αντιστοιχεί στο Δ. Πολιορκητού 16. Η αναγνώριση εδώ: https://www.facebook.com/204212503401724/posts/475911866231785/

Το ανατολικό κρίνεται διατηρητέο (η διάνοιξη της Ολυμπιάδος κόβει μόνον κομμάτι της αυλής) και στέκει λοξό μέχρι λίγο μετά τα μέσα της δεκαετίας του ’90, όπου καίγεται σε μια από κείνες τις «περίεργες» φωτιές που έγιναν τότε σε πολλά διατηρητέα της περιοχής. Μόνη κοντινή φωτογραφία του, που έχει ως τώρα βρεθεί, αυτή του κ. Ιωάννη Αρτόπουλου. Τώρα εκεί υπάρχει ένα κενό οικόπεδο και το αποτύπωμα του ανατολικού κομματιού του κτιρίου στον τοίχο της πολυκατοικίας που χτίστηκε στην θέση του δυτικού. Και –περιέργως πώς- μένει ακόμα το σχήμα του και η ροζ σήμανσή του ως διατηρητέο στο gis του Δήμου Θεσ/νίκης. Άλλα διατηρητέα που εξαφανίστηκαν (κατεδάφιση λόγω επικινδυνότητας, για παράδειγμα), το gis τα εμφανίζει μόνον ως κενό οικόπεδο. Το σημερινό ίχνος του υπό συζήτηση κτιρίου, από ψηλά