Μαργαρίτης Γ. Δήμιτσας (1829-1903)-Σχολάρχης της Ελληνικής Σχολής
Μαργαρίτης Γ. Δήμιτσας (1829-1903)-Σχολάρχης της Ελληνικής Σχολής Θεσσαλονίκης κι ένας από τους πρώτους νεοέλληνες υποστηρικτές της Ελληνικότητας της Μακεδονίας. Από τον Νίκανδρο Καστανίδη Ο Μαργαρίτης Γ. Δήμιτσας (βλάχικης καταγωγής από την Αχρίδα) ήταν σχολάρχης της ελληνικής σχολής (σχολαρχείο ή ανώτερο δημοτικό σχολείο) Θεσσαλονίκης, την περίοδο 1866-1869. Τελείωσε το ελληνικό δημοτικό σχολείο της γενέτειράς του, συνέχισε στη Ζωσιμαία Σχολή των Ιωαννίνων και ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές του σπουδές στην Αθήνα, με άριστα. Από το 1846 ως το 1849 φοίτησε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών με την οικονομική βοήθεια του μητροπολίτη Αχριδών, Διονυσίου, και ορισμένων συγγενών του. Το 1850 έγινε διευθυντής του δημοτικού σχολείου της γενέτειράς του και το 1851 ανέλαβε τη διεύθυνση ενός ελληνικού ιδιωτικού οκτατάξιου σχολείου (4 τάξεις δημοτικού, 3 ανώτερες τάξεις δημοτικού, που αντιστοιχούσε στο “Ελληνικό Σχολείο”, και μία του Γυμνασίου) στο Μοναστήρι. Το διάστημα 1859-1861 διέκοψε την εκπαιδευτική του δραστηριότητα και πήγε για μεταπτυχιακές σπουδές στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστήμιου του Βερολίνου, όπου εξειδικεύτηκε στην κλασική Φιλολογία, Αρχαιολογία και την Ιστορία. Στις σπουδές του αυτές καλλιεργήθηκε ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον του για την Ιστορία και τη Γεωγραφία της Μακεδονίας. Το 1861 επανήλθε στη θέση του διευθυντή του ελληνικού ιδιωτικού σχολείου στο Μοναστήρι, όπου παρέμεινε μέχρι το 1865. Από το 1866 μέχρι το 1869 διετέλεσε σχολάρχης της ελληνικής σχολής Θεσσαλονίκης, όπου άρχισε να δημοσιεύει και να επεξεργάζεται την Ιστορία της Μακεδονίας. Η ελληνική σχολή Θεσσαλονίκης πιθανολογείται ότι στεγάζονταν (μαζί με το αλληλοδιδακτικό σχολείο), την περίοδο 1850-1870, στο ακίνητο του Καρίπογλου [ο Βενιαμίν Καρίπολγου (1781-1851) ήταν επίσκοπος Σερβίων και Κοζάνης από το 1815 έως το 1849] που βρισκόταν στη σημερινή γωνία Ολύμπου με Ιουλιανού. Το 1869 μετακόμισε με τη σύζυγό του Μαρία στην Αθήνα όπου ανέλαβε τη διεύθυνση του ιδιωτικού “Ελληνικού Εκπαιδευτηρίου”, αντικαθιστώντας τον θεσσαλονικιό Γρηγόριο Γ. Παπαδόπουλο, ο οποίος ανέλαβε τμηματάρχης στο Υπουργείο Εξωτερικών. Αξίζει να σημειωθεί ότι η σύζυγός του Μαρία Δούκα-Δήμιτσα ήταν υποδιευθύντρια στο Παρθεναγωγείο Θεσσαλονίκης την περίοδο 1854-64 και προέρχονταν από παλιά πλούσια οικογένεια της Θεσσαλονίκης. Στη διεύθυνση του “Ελληνικού Εκπαιδευτηρίου” παρέμεινε μέχρι το 1882. Παράλληλα δίδασκε στο Αρσάκειο τη Γεωγραφία και εξέδωσε σχετικό σχολικό εγχειρίδιο. Την περίοδο αυτό έγραφε το έργο του για την Ιστορία της Μακεδονίας και συνέλεγε αρχαίες επιγραφές σχετικές με τη Μακεδονία.
Μαργαρίτης Γ. Δήμιτσας (1829-1903)
Μαργαρίτης Γ. Δήμιτσας (1829-1903)
Μαρία Δούκα-Δήμιτσα
Μια από τις πρώτες δημοσιεύσεις του για την Ελληνικότητα της Μακεδονίας, το 1868, την εποχή που ήταν σχολάρχης στην ελληνική σχολή Θεσσαλονίκης.
Υπάρχει δρόμος που φέρει το όνομά του (αν κι ανορθόγραφα) στην αγορά Βλάλη της Θεσσαλονίκης