Ευαγγελικές Εκκλησίες στην Θεσσαλονίκη

“Από τη δεξιά πλευρά της οδού [Κωνσταντίνου Παλαιολόγου (κι από τη Σβώλου προς Εγνατία)], δίπλα στη εκκλησία των Διαμαρτυρομένων, ήταν το λίγο ύποπτο ξενοδοχείο Απόλλων…” (Κ. Τομανάς: Δρόμοι και γειτονιές της Θεσσαλονίκης (2005), σελ. 211) Η πρώτη Ευαγγελική Εκκλησία της Θεσσαλονίκης κτίστηκε το 1865 στην Κωνσταντίνου Παλαιολόγου 6. Το 1926 έγινε η διεύρυνση της αίθουσας της Εκκλησίας και έτσι διπλασιάστηκε ο χώρος της. Το 1948 έγινε με νέα επέκταση της αίθουσας τριπλασιάσθηκε ο διαθέσιμος χώρος, όπου προστέθηκε ένα οίκημα για την κατοικία του ιερέα και αίθουσες δραστηριοτήτων. Στις αλλαγές αυτές και στη γενικότερη δυναμική της Εκκλησίας των Ευαγγελιστών Θεσσαλονίκης, το πρώτο μισό του 20ουαιώνα, έπαιξε ο τότε ιερέας της Αριστείδης Μιχιτσόπουλος (1873-1954). Το 1971 κτίστηκε το νέο κτιριακό συγκρότημα, με την Εκκλησία στην Παλαιών Πατρών Γερμανού 37 και τα γραφεία της στην Κωνσταντίνου Παλαιολόγου 6.

Μια άλλη εκδοχή Διαμαρτυρομένων στη Θεσσαλονίκη είναι η “Ελευθέρα Ευαγγελική Εκκλησία”, η οποία είναι ιστορικά συνδεμένη με την οικογένεια Κατσάρκα που ήρθε στη Θεσσαλονίκη από την Αδριανούπολη το 1914. Το 1931 λειτουργούσε σε μια νοικιαζόμενη αίθουσα στον 2ο όροφο του κτιρίου στην οδό Πάικου 4. Το 1968 μεταστεγάστηκε σε ιδιόκτητο χώρο στο ισόγειο της πολυκατοικίας στην Φλέμιγκ 42, όπου παρέμεινε με το 2008. Και το 2011 εγκαταστάθηκε στο νέο (ιδιόκτητο) κτίριο της εκκλησίας τους στην Ποσειδώνος 57 στην περιοχή του Φοίνικα.

Και μια τρίτη εκδοχή Διαμαρτυρομένων στη Θεσσαλονίκη είναι η “Ευαγγελική Εκκλησία Γερμανογλώσσων” που ιδρύθηκε το 1895 με αρχικό πυρήνα τους Γερμανούς, Αυστριακούς και Ελβετούς εργαζόμενους στο σιδηρόδρομο. Το 1900 άρχισε να λειτουργεί παρεκκλήσι της Γερμανικής Ευαγγελικής Κοινότητας, στην περιοχή Φράγκων, δίπλα στην κατοικία του τότε ιερέα της Willy Langhoff . Από το 1915 μέχρι το 1944 η αυτή εκκλησία πέρασε μια εποχή παρακμής, με περιόδους διακοπής λειτουργίας, υπολειτουργίας και ιδιόρρυθμων περιπτώσεων, όπως π.χ. στην κατοχή. Μετά το 1944 φιλοξενήθηκε από την Ελληνική Ευαγγελική Κοινότητα της Θεσσαλονίκης. Από το 1981 λειτουργεί ξανά η αντίστοιχη εκκλησία Θεσσαλονίκης ως αυτόνομη κοινότητα. Ένας χώρος συναντήσεων της “Ευαγγελικής Εκκλησίας Γερμανογλώσσων” υπάρχει στον πρώτο όροφο της πολυκατοικίας στην Παλαιών Πατρών Γερμανού 13.

Από τον Νίκανδρο Καστανίδη

Η Ευαγγελική Εκκλησία Θεσσαλονίκης στην Κωνσταντίνου Παλαιολόγου 6, τη δεκαετία του 1950 Το 2ο οίκημα της Ευαγγελικής Εκκλησίας Θεσσαλονίκης, τη δεκαετία 1950. Ήταν πίσω από την τότε Ευαγγελική Εκκλησία. Τοπογραφικό σχέδιο του 1952, όπου σημειώνεται με κόκκινο περίγραμμα η έκταση της Ευαγγελικής Εκκλησίας με τα δύο κτίσματά της Αεροφωτογραφία προπολεμική, όπου φαίνονται τα οικήματα της Ευαγγελικής Εκκλησίας (με κίτρινο περίγραμμα) και το “λίγο ύποπτο ξενοδοχείο Απόλλων” (με πράσινο βελάκι)

[Η αεροφωτογραφία είναι από σχόλιο του David Bravos, στις ΠΦΘ, στις 12-6-2014] Ευαγγελική Εκκλησία σήμερα, στην Παλαιών Πατρών Γερμανού 37 Τα γραφεία της Ευαγγελικής Εκκλησίας, σήμερα, στην Κωνσταντίνου Παλαιολόγου 6 Ελευθέρα Ευαγγελική Εκκλησία, σήμερα, στον Φοίνικα