Το πρώτο βουλγάρικο φαρμακείο στην Θεσσαλονίκη

Το πρώτο βουλγάρικο φαρμακείο στην Θεσσαλονίκη, μέσα από τα απομνημονεύματα του φαρμακοποιού Ιβάν Πετρόφ “Κραϊνιτσάνετς” (προσωνύμιο από το χωριό στο οποίο γεννήθηκε).

Ο Ιβάν Κραϊνιτσάνετς (Иванъ П. Крайничанецъ) έρχεται στην Θεσσαλονίκη το 1890 και φοιτά στο βουλγαρικό γυμνάσιο. (Αναφέρει ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες για τους δασκάλους και τις μεθόδους τους, ότι το κτίριο είχε ένα απαλό κόκκινο χρώμα, και ότι υπήρχαν δίδακτρα, εκτός από την περίπτωση μαθητών που το συμβούλιο έκρινε ότι ήταν από περιοχές ευάλωτες στην “ελληνική προπαγάνδα”) Σπουδάζει στην Ελβετία φαρμακευτική και τον Απρίλιο του 1898 ανοίγει το πρώτο βουλγάρικο φαρμακείο στην Θεσσαλονίκη, στην οδό Κολόμβου. Ο ίδιος ζούσε ανάμεσα σε έλληνες, στην γειτονιά της Παναγίας Δεξιάς.

Από την αρχή αντιμετώπισε προβλήματα σε σχέση με τις έντονες βουλγαρικές ιδεολογικές διαμάχες στην πόλη. Μία από τις ενδοβουλγαρικές τάσεις τον κάλεσε να παραμείνει ουδέτερος. Ανάμεσα σ' αυτούς ο βιβλιοπώλης Σαμαρτζίεφ, ο καθηγητής Γκαρβάνοφ, ο γιατρός Χρίστοβιτς.

Η άλλη τάση, με επικεφαλής τον γιατρό Τατάρτσεφ, Χρ. Μάτοφ, τον καθηγητή Τόσεφ και τον βιβλιοπώλη Νικόλοφ ήταν ανοιχτά εχθρική απέναντί του. Ο Τατάρτσεφ μάλιστα έστελνε τους άρρωστους σλαβόφωνους χωρικούς στον έλληνα φαρμακοποιό Κωνσταντινίδη. Ο Χρίστοβιτς, (για του οποίου το σπίτι και ιατρείο εδώ: https://archive.saloni.ca/151) ερχόταν στο φαρμακείο να εξετάσει τους ασθενείς δωρεάν, αλλά δεν βοήθησε ιδιαίτερα την κατάσταση. Ο Κραϊνιτσάνετς πηγαίνει στον Τατάρτσεφ και τον παρακαλεί να σταματήσει το μποϊκοτάζ, αλλά αυτός παραμένει αμετάπειστος. Σαν να μην έφτανε αυτό, ο δρ. Χρ. Τέντσοφ με τον αδελφό του Ιβάν που ήταν φαρμακοποιός, ανοίγει κι αυτός ένα φαρμακείο στην Εγνατία, παίρνοντας σημαντικό μέρος της πελατείας του. Παρ' όλες τις διαμαρτυρίες του για την συμπεριφορά των συμπατριωτών του στα απομνημονεύματά του, φαίνεται ότι στην αρχή το φαρμακείο πήγαινε καλά, αφού κάποια στιγμή μπόρεσε να το αγοράσει (στην αρχή συντηρούνταν η λειτουργία του από την βουλγαρική κοινότητα).

Το 1901 είναι ένας από τους πολλούς βούλγαρους της πόλης που φυλακίζει το τουρκικό καθεστώς με αφορμή κάποιες ταραχές και την υποψία της συνωμοσίας. Στις 8 το απόγευμα της 16ης Απριλίου του 1903, ανατινάσσεται η Οθωμανική Τράπεζα από την ομάδα που έμεινε γνωστή ως “Βαρκάρηδες”. Μέσα στους εκατοντάδες βούλγαρους που συνέλαβαν για την έκρηξη στην τράπεζα έπιασαν κι αυτόν. Μετά από κάποιες εβδομάδες κράτησης τον απελευθέρωσαν, αλλά όταν πήγε να ανοίξει το φαρμακείο του, που βρίσκονταν στον δρόμο πίσω από το κατεστραμμένο ξενοδοχείο Κολόμπο, τοποθετήθηκε ένας αστυνόμος έξω από το μαγαζί, ο οποίος ανακρίνοντας κάθε πελάτη για το τι θα αγόραζε από το φαρμακείο, απέτρεπε τους πιθανούς αγοραστές. Μετά από 3 χρόνια χρεών αναγκάστηκε να κλείσει το φαρμακείο το 1906 και να μετακομίσει στο Πρίλεπ, όπου άνοιξε άλλο φαρμακείο.

Από τον Σπύρο Αλευρόπουλο.

Πηγή τα απομνημονεύματά του: http://www.promacedonia.org/ik2/index.htm Ιβάν Κραϊνιτσάνετς 1869-1945 “Αναμνήσεις από τον δρόμο που διάνυσα στην ζωή μου” (Спомени отъ изминалия пѫть въ живота ми) Σκόπια, 1942

Διαφήμιση του Φαρμακείου στην Θεσσαλονίκη. Διαφημίζει την πώληση του νερού Μποτόφ με ιαματικές ιδιότητες, με οδηγίες χρήσης για να είναι αποτελεσματικό.

Όπως λέει ο ίδιος το Φαρμακείο του είχε επιγραφή στα βουλγαρικά, στα γαλλικά και στα τουρκικά: Βουλγαρικό Φαρμακείο Φάκελος των αδελφών Τέντσοφ από το ανταγωνιστικό φαρμακείο τους στην Εγνατία. Φαρμακείο “Ελπίδα”. Διαφήμιση του φαρμακείου 5/5/1912 Νέα Αλήθεια Μέσα στο φαρμακείο Τέντσοφ στην Εγνατία συμπλοκές και απόπειρα δολοφονίας κατά ενός έλληνα. Μακεδονία 10/3/1908