Από την Εγνατία μπαίνουμε στην Παλαιολόγου

έχοντας πάλι δυτικά και ανατολικά τις χριστιανικές συνοικίες Αγ. Αθανασίου και Παναγούδας αντίστοιχα. Από την Μάρα Νικοπούλου

Ο δρόμος σε κάποια σημεία στενεύει πολύ και πολλά χαρακτηριστικά κτίρια άντεξαν μέχρι τις δεκαετίες του ’60-’70 και αποτυπώθηκαν σε «νεότερες φωτογραφίες». Με βάση αυτά βρήκε τη θέση της και η φωτογραφία του 1917 με την λάθος λεζάντα που δείχνει τη γωνία με Εγνατία. [αναγνώριση από τον Στάθη Ασλανίδη https://archive.saloni.ca/49 ] Στη φωτογραφία δεξιά, από τη δεκαετία του ’60, η γωνία του οικ. τετραγώνου 323, από τον φακό του Γ. Στυλιανού [Αρχείο Στυλιανού, ΜΦΘ]. Λίγο ανατολικότερα, βλέπουμε την Κλινική Νεδέλκου, για χάρη της οποίας άλλαξε το αρχικό σχέδιο Εμπράρ που την ρυμοτομούσε. Σήμερα, η Π.Ιωακείμ, σταματάει νότια από την Εγνατία και συνεχίζεται πίσω από την κλινική Νεδέλκου/Αγιορείτικη Εστία. Βλέποντας πάλι κυρίως το «323», αριστερά σε φωτό του 1917 [ανάρτηση Αθ.Νικόπουλος, ΠΦΘ) και σε δυο ακόμα του Γ. Στυλιανού. Η ταμπέλα στη μεσαία φωτό δείχνει την είσοδο για την Αρμενική Ευαγγελική Εκκλησία, στη θέση της νυν Κ. Παλαιολόγου 18 –θυμίζουμε ότι λίγο παρακάτω (στον αρ.6) βρίσκεται και η άλλη ευαγγελική εκκλησία. Στην δεξιά φωτό η μάντρα και τα τελευταία μέτρα πριν βγούμε στην Εγνατία. Στην χαμηλής ανάλυσης φωτογραφία του Π. Παπαχατζιδάκη (Μουσείο Μπενάκη) σε αναγνώριση Στ. Ασλανίδη, ο δρόμος κάπου ανάμεσα στα 1948-1953. Δεξιά, προς το τέλος της δεκαετίας, ο Walter Shroeder εστιάζει στο στένεμα και αποτυπώνει την πρώτη «αλλαγή». Η οικία Χορτιάτη έχει αντικατασταθεί. Εδώ ο δρόμος στα 1959-1960 από τη γωνία με Εγνατία Λίγο πιο πάνω κατά την κατοχή Και εδώ το σπίτι που «βοήθησε» στην αναγνώριση πολλών φωτογραφιών, σε δυο από τις τελευταίες αποτυπώσεις του από τον φακό του Γ. Στυλιανού [Συλλογή ΜΦΘ] πριν ρυμοτομηθεί. Τώρα βρίσκεται στη συμβολή της Ιασωνίδου με την Στρ. Μακρυγιάννη. Σημειωτέον ότι, μέχρι αρκετά αργα, στις πράξεις τακτοποίησης ο νέος δρόμος εμφανίζεται ως Παπαγεωργίου και όχι Στρ. Μακρυγιάννη.

Η περιοχή και οι αλλαγές στη ρυμοτομία όπως αποτυπώνονται από αέρος στα 1916,1938 και 1975. . Η κόκκινη βούλα στο «323» σημειώνει την περίφημη Αστική Σχολή. Κατά τον Ευ. Χεκίμογλου [Τα εκπαιδευτήρια της Ελληνορθόδοξης Κοινότητας] χτίστηκε το 1907 σε οικόπεδο αγορασμένο ήδη από το 1880, όπου παλιότερα εκεί ήταν η «Φάμπρικα Μαυρουδή» -μάλλον σ’ αυτή οφείλεται το ότι η Παλαιολόγου πάνω από την Εγνατία ονομαζόταν στα οθωμανικά χρόνια οδός Φάμπρικας. Η πράσινη, στο «322», την οικία Μπουτάρη που το 1975 έχει ήδη χαθεί. Τα κτηματολογικά στοιχεία για το δυτικό οικ. τετράγωνο, το 322, είναι εντυπωσιακά: Όσο μπορούμε να κρίνουμε από τα ονόματα και οι 27 ιδιοκτησίες που καταγράφονται το 1917 [Θ. Μαντοπούλου-Ευ. Χεκίμογλου, Επιχειρηματικότητα 2β, σελ. 368-9] ανήκουν σε χριστιανούς.

Πίσω στο έδαφος (και στον χρόνο). Με τη βοήθεια του γνωστού σπιτιού, ο Στάθης Ασλανίδης αναγνωρίζει τη φωτογραφία από τη συλλογή Αλευρόπουλου. Ο φωτογράφος τώρα θα στεκόταν σε ρυμοτομημένο πια σημείο της Κ. Παλαιολόγου. Αριστερά, λίγο πιο μέσα στο τετράγωνο, βρισκόταν η Κεντρική Αστική Σχολή (το 34ο κ 35ο Δημοτικό). Εικόνες του κτιρίου είδαμε εδώ https://archive.saloni.ca/483