Το πρώτο Αμερικανικό προξενείο και η Ρουμανική Εμπορική Σχολή.
Στο παλιό οικοδομικό τετράγωνο 321 ανάμεσα στην Σωκράτους και την νυν Εξαδακτύλου. Παραπάνω στοιχεία στις επιμέρους φωτογραφίες.
Φωτογραφία από την συλλογή Μέγα, αναρτημένη παλιότερα από τον Baris Telimen στις ΠΦΘ, όπου αναγνωρίστηκε από τον Αθ. Νικόπουλο, και τεκμηριώθηκε από τον Ευστ. Ασλανίδη
Μαθαίνουμε ότι το 1899 με άδεια της Υψηλής Πύλης άνοιξε Ρουμανική Εμπορική Σχολή στην Θεσσαλονίκη. Κρατάμε την πολύ ενδιαφέρουσα και αναλυτική αναφορά στα μαθήματα που διδάσκονται (ρουμανικά, γαλλικά, τουρκικά, γερμανικά και ελληνικά, γεωγραφία, ιστορία, φυσική και χημεία, καλλιγραφία, σχέδιο, γυμναστική και μουσική) και ότι είχε και οικοτροφείο, το οποίο μάλιστα διέθετε και γιατρό. Εγκαταστάθηκε σε οίκημα του κ. Γεράσιμου, απέναντι από τον Αγ. Αθανάσιο. Αυτό το «απέναντι», στην περίπτωση, δεν είναι απολύτως σαφές καθώς υπήρχαν διάφορα κτίρια που τριγύριζαν την εκκλησία αλλά και την σχολή και μάλλον η πρόσβαση γινόταν από μονοπάτια. Ξεκαθαρίζεται κάπως με την αναφορά στο δεξί απόκομμα, όπου ως προσδιορισμό του σημείου γράφει ότι η Σχολή βρίσκεται «σχεδόν απέναντι από το Αμερικανικό Προξενείο» και συμπληρώνει ότι είναι πολύ μεγάλη και αποτελείται από δυο κτίσματα –το διδακτήριο και το οικοτροφείο. Στην συνέχειά του, το δημοσίευμα δεξιά, μας ενημερώνει ότι αν και νέο το ίδρυμα δεν το διακρίνει καμία «τσιγκουνιά». Διαθέτει και Δημοτικό, που διευθύνεται από την διπλωματούχο μουσικό κ. Αικατερίνη Ντιμονί, σύζυγο του Διευθυντή Σπουδών της Σχολής. Η φοίτηση είναι δωρεάν και γίνονται δεκτά παιδιά ανεξαρτήτως εθνικότητας και θρησκείας.
Στη φωτογραφία του 1889, των Schultz & Barnley, σημειώνεται το πρώτο Αμερικανικό Προξενείο, στο κέντρο του τετραγώνου όπου και η Ρουμανική Σχολή, το οποίο περικλειόταν από τις οδούς Σωκράτους, Μόδη (η Στρ. Μακρυγιάννη δεν υπήρχε τότε), Εξαδακτύλου, Εγνατία. Υπενθυμίζεται ότι εκείνη την εποχή το συγκρότημα του Αγ. Χαράλαμπου δεν είχε τη μορφή που ξέρουμε σήμερα (αυτό χτίστηκε στα 1905). Η Σχολή παραμένει εκεί σίγουρα μέχρι και το 1902. Το 1905 κάνει την γιορτή αποφοίτησης σε χώρο εκδηλώσεων εκτός σχολής, ενώ το 1907 την βρίσκουμε στον Φραγκομαχαλά. Αργότερα μετακομίζει στα ανατολικά και καταλήγει στο κτίριο που είδαμε εδώ: https://archive.saloni.ca/463
JdS 31/10/1907 αναφέρει ότι στην πάροδο Farnetti βρίσκεται η ρουμανική εμπορική σχολή, στον φραγκομαχαλά. Τίτλος του αρκετά εκτενούς άρθρου όπου αναφέρονται και τα ονόματα των καθηγητών: “Δωρεάν μαθήματα. – Ανώτερα μαθήματα επιστημονικά και βιομηχανικά”.