Μεγ. Αλεξάνδρου και Εγνατία, από την επανάσταση των νεότουρκων
Δεν νομίζω να έχουμε διορθώσει και καταχωρήσει στον χάρτη μας αυτό το πλάνο της Μεγάλου Αλεξάνδρου πάνω από την Εγνατία. Το θυμήθηκα με την πρόσφατη ανάρτηση του Βύρωνα Παπαδόπουλου στις ΠΦΘ, όπου -χωρίς σχολιασμό οδών- παρατίθεται το ρεπορτάζ της L’Illustration από την Επανάσταση των Νεότουρκων (τεύχος 1, Αύγουστος 1908, όπως σημειώνει).
Στη φωτογραφία, της οποίας η λεζάντα μας πληροφορεί ότι το πλήθος σηκώνει θριαμβευτικά έναν αναθεωρητή αξιωματικό, βλέπουμε τη γωνία της οδού Εγνατία με Μεγάλου Αλεξάνδρου και μερικά ακόμα κτίρια του δυτικού πεζοδρομίου της Μ. Αλεξάνδρου.
Η ίδια φωτό περιλαμβάνεται στο πολύ ενδιαφέρον βιβλίο του Γιάννη Μέγα, Η επανάσταση των Νεότουρκων στην Θεσσαλονίκη, University Studio Press, σ. 128, με λεζάντα «Τα πλήθη κατέκλυσαν την οδό Σαμπρί Πασά, αναμένοντας την πομπή».
Δεξιά, η γνωστή λήψη του Φωτογραφικού Τομέα της Γαλλικής Στρατιάς με τον φούρνο στην Εγνατία με Μεγ. Αλεξάνδρου ‘μεταφέρει’ το πλήθος της εικόνας του 1908 στην οδό Μεγ. Αλεξάνδρου, από την οποία βλέπουμε πια και την συνέχεια του δυτικού πεζοδρομίου προς τα πάνω. Σημειώνουμε το πολύ χαρακτηριστικό και σπάνιο φουρούσι. [Παρόμοιο είχαμε δει πρόσφατα σε κοντινή απόσταση, στο κτίριο που στέγασε για μια περίοδο παράρτημα του Αυστριακού Ταχυδρομείου, εδώ: https://archive.saloni.ca/1906 ]
Στην την αεροφωτό του 1916 σημειώνεται το σημείο λήψης της αρχικής και μερικά από τα κτίρια. Λίγο παραπάνω, στο ανατολικό πεζοδρόμιο της Μεγ. Αλεξάνδρου, ήταν το Δημαρχείο, απ’ όπου εκφωνήθηκαν λόγοι με το πλήθος να ζητωκραυγάζει.