Κινηματογράφος Σπλέντιτ, στην γωνία Λαγκαδά και Ειρήνης. Ο μετέπειτα κινηματογράφος Ίλιον.
Με το όνομα Splendide-Palace είχαμε δει να λειτουργεί κινηματογράφος δίπλα από το ομώνυμο ξενοδοχείο στην παραλία, το 1907. To 1910 εμφανίστηκε ως Olympia-Splendid. Όταν στον χώρο του κτίστηκαν μαγαζιά εκείνος ο κινηματογράφος έπαψε να υπάρχει (https://archive.saloni.ca/1286)
Μετά την πυρκαγιά και με κατεστραμμένες πολλές κινηματογραφικές αίθουσες του κέντρου, δημιουργήθηκε η ανάγκη να φτιαχτούν εσπευσμένα καινούριες, με δεδομένες τις ανάγκες ψυχαγωγίας των πολυάριθμων συμμαχικών στρατευμάτων. Αρκετά γρήγορα πρέπει να προχώρησαν οι διαδικασίες αδειοδότησης και οικοδόμησης της νέας αίθουσας στον Βαρδάρη. Μέσα σ' ένα χρόνο αναγγέλλονταν η έναρξη του κινηματογράφου Splendid στον Βαρδάρη.
Σπύρος Αλευρόπουλος
Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0BTHZrMjtmMv7aQwAYF5Dj3xFxYqwDzFswrCLHFEUGe1uaHX68jknZrvFoBFo2udSl
Είναι πραγματικά παράξενο που δεν έχουμε φωτογραφία του κτιρίου απ' αυτήν την πρώτη περίοδο λειτουργίας του κινηματογράφου. Εγώ τουλάχιστον δεν γνωρίζω.
Η πρώτη αναφορά που έχουμε για τον κινηματογράφο Σπλέντιτ είναι μια διαφήμιση στην πλατεία του Βαρδάρη το 1918
Σε αγγλικά και σέρβικα “λίαν προσεχώς, έναρξη του σινεμά Splendid, Βαρδάρης”
Εδώ ο χώρος που κατέλαβε ο κινηματογράφος το 1916 αλλά και το 1917 μετά την πυρκαγιά. Μέσα στο τρίγωνο εσωτερικά ενός μαντρότοιχου, φέρεται ότι ήταν η κατάληξη του δυτικού μουσουλμανικού νεκροταφείου.
Η φωτογραφία του 1916 από το βιβλίο της Αλ. Γερόλυμπου, η φωτογραφία του 1917 από το The Great Fire of Thessaloniki 1917 των Παπασταθη Χεκιμογλου
Ανασκαφές που έγιναν (ασαφές το πού) για να καθαριστεί και να οικοδομηθεί ίσως ο τόπος, έδωσαν ορισμένα ευρήματα. Εδώ ανακοινώσεις από τον Μάιο του 1919.
Οι πρώτες αναφορές στη Μακεδονία από τον Σεπτέμβριο του 1918. Δεν βρήκα αναγγελία έναρξης. Στην δεύτερη διαφήμιση ο κινηματογράφος αναφέρεται ως νεωστί μεταρρυθμισθείς με νέα διεύθυνση. Η διατύπωση αφήνει κάποια ερωτήματα φυσικά.
Αναφέρεται ότι βρίσκεται στην οδό Αγ. Παρασκευής, επειδή οδηγούσε στα νεκροταφεία της Αγ. Παρασκευής. Σε προγενέστερη καρτ ποστάλ αναφέρεται ως οδός Ζέιτενλικ
Ο Δ. Καμινάκης ίσως να είναι ο ιδιοκτήτης ή ο διευθυντής του κινηματογράφου.
Φωτογραφίες της περιόδου 1916-1918. Φαίνονται τα πρώτα κτίσματα στην Λαγκαδά και την Ειρήνης, εκτός από τα προϋπάρχοντα μαγαζιά, που “τρώνε” το εσωτερικό του νεκροταφείου.
Για σύγκριση μια κατοχική φωτογραφία, που δείχνει με το βέλος τον κινηματογράφο σε σχέση με τα κτίρια που είδαμε στην προηγούμενη φωτογραφία.
Άλλαζε τακτικά έργα. Εντύπωση προκαλεί ότι το ίδιο έργο αναφέρεται με διαφορετικά ονόματα. Ματωμένο Χάνι, Αιματοβαμμένο Πανδοχείο. Απάχηδες των Παρισίων, Οι κακούργοι των Παρισίων.
Είναι ενδιαφέρον ότι από το 1918 διαφημίζεται ότι εφεξής όλες οι ταινίες θα έχουν ελληνικά γράμματα!!!
Το 1919 ο κινηματογράφος θα αλλάζει πρόγραμμα 3 φορές την εβδομάδα.
1920-1921 παραμένει κυρίως κινηματογράφος
Ήδη χρησιμοποιούνταν και για χορούς
αλλά και για θεατρικές παραστάσεις. Σπάνια όμως.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1920 ολοένα και πιο συχνά χρησιμοποιείται ως τόπος συγκέντρωσης συνδικαλιστικών οργανώσεων.Των σιδηροδρομικών και φυσικά των καπνεργατών.
Το 1927 αναφέρεται για πρώτη φορά η οδός Λαγκαδά ως διεύθυνση του κινηματογράφου. Μέχρι τότε “παρά την πύλη Βαρδαρίου” και κατόπιν “Πλατεία Βαρδαρίου”
Το 1929 ήδη χρειαζόταν να ανακαινισθεί.
Αττικόν, Ολύμπια (στη Μοναστηρίου, που αναζητείται η ακριβής του θέση) και Σπλέντιτ είναι οι κινηματογράφοι “αποκλειστικοί του εργατικού στοιχείου”
Μακεδονία 6-2-1926
Το 1926 λειτουργούσε κινηματογράφος Ίλιον (τον είχαμε δει εδώ: https://archive.saloni.ca/288) και Πάνθεον, στην Εθν. Αμύνης (τον είχαμε δει εδώ: https://archive.saloni.ca/1459), από το οποίο θα πάρει αργότερα το όνομά του ο κινηματογράφος στην πλατεία Βαρδαρίου.
Ως Ίλιον θα βρούμε το Σπλέντιτ μεταπολεμικά σε ξεχωριστή ανάρτηση.