Για τον Δάγκουλα, συνέχεια. Το ξενοδοχείο Ανατολική Μακεδονία
Αναφέραμε χθες ότι το ξενοδοχείο “Νέα Νίκη” ήταν το αρχηγείο του Δάγκουλα για ένα δίμηνο, μέχρι τον Απρίλιο του 1944 (το οποίο σύμφωνα με την κατάθεση του ιδιοκτήτη του Κωνσταντίνου Ζ. είχε επιταχθεί από το 1943).
Παράλληλα χρησιμοποιούνταν και άλλα κτίρια. Αναφέρονται ως χώροι κράτησης και βασανισμού ένα σπίτι στην Αθηνών (σήμερα Παπαναστασίου) και ένα χάνι στη Μοναστηρίου.
Όμως ήδη από τον Φεβρουάριο του 1944 ένα ξενοδοχείο στην Τανταλίδη είναι το κύριο ορμητήριό τους καθώς και τόπος μαρτυρίας των συλλαμβανομένων από τους άνδρες του Δάγκουλα. Αυτό ήταν το ξενοδοχείο “Ανατολική Μακεδονία”. Εκεί φέρεται να ξυλοκοπήθηκε η Γαϊτανούλα Δούκα, η οποία παραμορφωμένη οδηγήθηκε από το ξενοδοχείο στην Λητή όπου εκτελέστηκε στις 11/5/1944. Ο υποδηματοποιός Δημ. Καρδάκος εκτελέστηκε εκεί τον Μάιο του 1944. Τον ίδιο μήνα θα εκτελεστεί εκεί η δασκάλα Φρόσω Παναγιώτου, ο Απόστολος Κιρκιμτζής θα οδηγηθεί κι αυτός στο ξενοδοχείο, απ όπου θα βγει για να οδηγηθεί στον τόπο εκτέλεσής του. Στο βιβλίο του Ανδρέα Βενιανάκη “Δάγκουλας ο δράκος της Θεσσαλονίκης” 2016 το ξενοδοχείο αναφέρεται 10 φορές, ως τόπος κράτησης, βασανισμού και εκτελέσεων. Η ομάδα του οργάνωσε το μπλόκο στην Καλλιθέα στις 24/7/1944 με έναν νεκρό, το μπλόκο στη Νέα Ευκαρπία 31/7/1944 με 14 νεκρούς και το μπλόκο στην Καλαμαριά 13/8/1944 με 11 νεκρούς. Οι πολλές εκτελέσεις έγιναν στις όχθες του Γαλλικού ποταμού. Πολλά από τα άτομα που συνέλαβαν οι άνδρες του Δάγκουλα οδηγήθηκαν εκεί αφού πρώτα βασανίστηκαν στο ξενοδοχείο Ανατολική Μακεδονία. Άλλοι βρέθηκαν νεκροί στους δρόμους της πόλης.
Ο συγγραφέας υπολογίζει τους νεκρούς σε τουλάχιστον 334, έχοντας στοιχεία για 259. Ποιο όμως ήταν το ξενοδοχείο Ανατολική Μακεδονία;
Σπύρος Αλευρόπουλος
Σε τηλεφ. κατάλογο του 1946, αναφέρεται το ξενοδοχείο στην Τανταλίδου 4.
Στον Οδηγό Βορ. Ελλάδος του 1964 έχουμε τρεις καταγραφές με την ίδια διεύθυνση στο τμήμα των ξενοδοχείων.
“Ακροπόλ Παλλάς”, “Ανατολική Μακεδονία” και Ψωμάς Φώτιος. Όλα στην οδό Τανταλίδου 4
Ίσως το ξενοδοχείο είχε αλλάξει ονομασία σε Ακροπόλ Παλλάς και αργότερα Ακρόπολις, αλλά επειδή ήταν γνωστό και με το παλιό όνομα, προτιμήθηκε η διπλή και τριπλή καταχώριση.
Στην οδό Τανταλίδη φαίνεται πως δεν υπάρχει άλλο κτίσμα που να υπήρξε ξενοδοχείο εκτός από το Ακροπόλ που είχαμε δει εδώ:
https://archive.saloni.ca/1867 (υπήρχε μια κλινική στο ν. 6).
Χτισμένο το 1924 σε σχέδια Α. Γρεκού, χαρακτηρίστηκε διατηρητέο το 2016.
Κάτι ακόμη για την συμμορία του Δάγκουλα. Στο βιβλίο του Βενιανάκη αναφέρεται και ένα εστιατόριο ως χώρος όπου αυτός και τα μέλη του γλεντούσαν.
Είναι το εστιατόριο “Αετός”, εκεί όπου σήμερα είναι το ξενοδοχείο Αιγαίον Εγνατίας 19. Το είχαμε δει εδώ:
https://archive.saloni.ca/2211