Προβλεπόμενες επεκτάσεις του δικτύου του τραμ
Από καιρό έχουμε παρουσιάσει ειδήσεις και το σχέδιο (της πρώτης εικόνας) για προτεινόμενες επεκτάσεις του τραμ στα τέλη του 19ου αιώνα (https://archive.saloni.ca/2110). Αυτές οι επεκτάσεις στην πλειοψηφία του δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ.
Πρόσφατα εντόπισα ένα κείμενο που θεωρείται αντίγραφο σύμβασης της οθωμανικής κυβέρνησης και της εταιρίας των τραμ για υλοποίηση των επεκτάσεων αφού είχε γίνει το τραμ ηλεκτρικό.
Η συμφωνία περιλάμβανε σε πρώτη προτεραιότητα μια μεγάλη γραμμή από την Δελφών περίπου ως τον ΠΣΣ, επέκταση της γραμμής της Βενιζέλου ως το Διοικητήριο και μια γραμμή από το Διοικητήριο ως την προκυμαία. Σε δεύτερη προτεραιότητα περιλάμβανε μια γραμμή στην Σοφούλη από το Καραμπουρνάκι ως την Όλγας, και μερικές ακόμα.
Από αυτές η μόνη που υλοποιήθηκε ήταν τμήμα της μεγάλης γραμμής στην Στρατού. Ένας πιθανός λόγος που δεν πραγματοποιήθηκαν αυτές οι επεκτάσεις ήταν ότι η συμφωνία υπογράφθηκε τον Απρίλιο του 1912 – άκαιρη εποχή για νέες συμφωνίες… Βέβαια το 1928 κάποιοι τις ξανασκέφτηκαν (https://archive.saloni.ca/2653) αλλά και πάλι τίποτα.
Θόδωρος Νάτσινας
Παρουσιάστηκε παλιότερα εδώ https://archive.saloni.ca/2110
Το κείμενο χωρίζει τις νέες γραμμές σε τρεις κατηγορίες. Δεν εντόπισα την σημασία του διαχωρισμού μεταξύ της πρώτης και δεύτερης κατηγορίας αλλά η τρίτη κατηγορία αφορούσε μελλοντικές επεκτάσεις.
Η πρώτη κατηγορία ανέφερε τρεις γραμμές: Μια μεγάλη γραμμή από την ανατολική Θεσσαλονίκη ως τον ΠΣΣ. Σύμφωνα με το κείμενο η γραμμή θα άρχιζε από το σημείο όπου η οδός Φερίκ Χασάν Πασά διασχίζεται από το ρέμα. Ο Δημητριάδης ταυτίζει την οδό αυτή με την Μακεδονίας. Κοιτώντας το ρυμοτομικό του 1919 η Μακεδονίας (που σε κάποιο μήκος της ταυτιζόταν με την Δελφών) διασχιζόταν από τρία ρέματα, το πιο δυτικό είναι ο Λάκκος Κωνσταντινίδη, με μεγάλη πιθανότητα να είναι εκεί το σημείο έναρξης της γραμμής. Σε σχέση με τον χάρτη στην πρώτη εικόνα το αυτό το τμήμα της γραμμής αφορά τον άξονα της Στρατού. Κατόπιν, από το Σιντριβάνι μέσω των Εθν. Αμύνης, Αγ. Δημητρίου, Λαγκαδά, Μοναστηρίου και συνοικισμού Χιρς θα κατέληγε στον Παλιό Σιδηροδρομικό Σταθμό.
Η δεύτερη γραμμή στην Βενιζέλου θα ήταν από την Εγνατία ως το Διοικητήριο.
Η τρίτη θα ήταν από το Σαατλί τζαμί ως την παραλιακή μέσω της οδού της Δημαρχίας και της πύλης του Γιαλιού (παράλληλα με την Δραγούμη).
Δύο γραμμές στην δεύτερη κατηγορία 1 Από το Καραμπουρνάκι ως την οδό «Ρίγα» μέσω της Σοφούλη 2 Από το κτίριο «Ρίγα» ως την αφετηρία της γραμμής
Δεν έχω υπόψη μου ποια ήταν η οδός ή η οικία Ρίγα.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η γραμμή Εσκί τζαμί – Κουλέ καφέ, δηλαδή στην Αγ. Σοφίας από την Εγνατία ως την Άνω Πόλη!