Ομαδα ερευνας για την παλια Θεσσαλονικη
Διακρίνουμε στο κέντρο την χαρακτηριστική οθωμανική φιάλη, στο βάθος το οθωμανικό πρόπυλο και κάποια από τα κτήρια της Πλατείας.
H εξαιρετική φωτογραφία τραβηγμένη στα τέλη της δεκαετίας του 1900 από τον φωτογράφο Ali Eniss, είναι αναρτημένη στην έκθεση “Salonique Jerusalem des Balkans” που παρουσιάζεται στο Μουσείο D'art et d'histoire du Judaïsme στο Παρίσι και περιλαμβάνεται στην συλλογή δωρεάς του Pierre de Gigord.
Κυλινδρόμυλοι Αλλατίνι. Ξεκίνησαν να λειτουργούν το 1883. Μπροστά το παλιό κτήριο των Μύλων που κάηκε το 1898. Πίσω τα γραφεία Διοίκησης που προοριζόταν αρχικά για κατοικία. Σχεδιάστηκε, όπως και το διατηρητέο καινούργιο μεγαλύτερο κτήριο των Μύλων, από τον Βιταλιάνο Ποζέλι. Στο σημείο υπήρχε ήδη από το 1854 ένας γαλλικός ατμόμυλος, που ανήκε στον Darblay de Corblay.
Η φωτογραφια του Zepdji, ανήκει στην συλλογή του Pierre de Gigord και περιλαμβάνεται στο βιβλίο της Catherine Pinguet επιμελήτριας της έκθεσης “Salonique Jerusalem des Balkans”.
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΚΡΙΠ. 29.7.1898
από τον Στέφανο Αϊβαζή
Στα σκαλοπάτια της σχολής Idadie, γνωστό ως το κτήριο της παλαιάς Φιλοσοφικής. Αναμνηστική φωτογραφία των μαθητών από τον Λιόντα το 1912 και πιθανόν η τελευταία χρονιά λειτουργίας του πριν την απελευθέρωση της πόλης.
Μια γρήγορη αναζήτηση στο διαδίκτυο για την ιστορία του κτηρίου μας δίνει αποτελέσματα ανέγερσης, κατασκευής και λειτουργίας από το 1887 – 1889 ; Είναι όμως αυτό σωστό;
Από την αποδελτίωση των εφημερίδων “Φάρος της Μακεδονίας” και “Stamboul” προκύπτει ότι η απόφαση για την κατασκευή του κτηρίου πάρθηκε τον Ιούνιο του 1890 και ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο του 1893 με μία λαμπρή τελετή εγκαινίων. Η χρονολογική αστοχία πιθανόν οφείλεται στο γεγονός ότι προϋπήρχε παλαιότερη προπαρασκευαστική σχολή (αναφέρεται επίσης ως Αυτοκρατορικό Λύκειο και αναζητείται) που συσχετίστηκε με τη νεότερη.
Η φωτογραφία εντοπίστηκε από τον Αλέξανδρο Σαββόπουλο σε διαδικτυακή δημοπρασία. https://pingudumuzayede.com/
Στάθης Ασλανίδης
Αυτοχρωμική φωτογραφία της συλλογής του Pierre de Gigord που περιλαμβάνεται στο βιβλίο της Catherine Pinguet επιμελήτριας της έκθεσης “Salonique Jerusalem des Balkans”.
Ο S. Ben Nahmias είχε ιταλική υπηκοότητα, γεγονός που ίσως εξηγεί την δίγλωσση επιγραφή στα ιταλικά και εβραϊκά. Πέραν του εργαστηρίου ο ίδιος είχε και φαρμακείο επί της οδού Φράγκων.
Με βάση φωτογραφικές λεπτομέρειες της ανάρτησης https://archive.saloni.ca/1355 το εργαστήριο μπορεί να τοποθετηθεί παραλιακά λίγο πριν τα σπιτάκια-εργοτάξια της νηματουργίας Σαϊας στο σημερινό ύψος της Λεωφ. Νίκης 15 με 17.
H φωτογραφία, γύρω στα τέλη της δεκαετίας του 1900, προέρχεται από το βιβλίο της Catherine Pinguet επιμελήτριας της έκθεσης “Salonique Jerusalem des Balkans ” που παρουσιάζεται στο Μουσείο D'art et d'histoire du Judaïsme στο Παρίσι με φωτογράφο τον Ali Eniss και περιλαμβάνεται στην συλλογή δωρεάς του Pierre de Gigord.
Αλέξανδρος Σαββόπουλος
Το εργαστήριο επί της παραλιακής.
Και εδώ.
Συλλογή Pierre de Gigord. Φωτογράφος ο Ali Eniss.
Συλλογή Pierre de Gigord. Φωτογράφος ο Ali Eniss.
Στην Ακρόπολη. Παλιότερα “Κιουτσούκ Σελανίκ” = Μικρή Θεσσαλονίκη.
Αριστερά διακρίνουμε την απότομη ανηφόρα της οδού Αγράφων που διαγράφεται παράλληλα με τα δυτικά τείχη και καταλήγει νότια από το φρούριο του Επταπυργίου, επίσης γνωστό ως Γεντί Κουλέ (φυλακές κατά το παρελθόν), στο μέσο την οδό Γερμανού Καραβαγγέλη του Δήμου Συκεών και τη συνέχεια της Κλαυθμώνος μέχρι την Πλατεία Αγίων Αναργύρων. Δεξιά, το αδιαμόρφωτο πάρκο της οδού Στέργιου Πολυδώρου και δεξιά από τη μεριά της άνω πόλης τμήμα της οδού Επταπυργίου μέχρι τον Πύργο Τριγωνίου (Αλύσεως). Στο βάθος δεσπόζουν το περιαστικό δάσος του Σέϊχ Σου και το όρος Χορτιάτης.
“ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Τα τείχη της Βυζντινής Ακροπόλεως / THESSALONIKI The Byzantine Walls (color, editor Lykides, 16770), unused, Sup”
Πηγή: https://collectio.bid/
Στα 1911. Στο βάθος η οικία Χατζή Αγκιάχ (αργότερα Τορνιβούκα), αρχιτέκτονας ο Ξενοφών Παιονίδης. Ο περσικός κρεμμυδόσχημος τρούλος είναι στα τελειώματα, σίγουρο το 1911 μια και τότε παραδόθηκε στους ενοίκους της.
Αριστερά στην σημερινή οδό Εδμόνδου Ροστάν ένα κτήριο που βλέπουμε για πρώτη φορά. Μοιάζει σαν το δίδυμο αδερφάκι της οικίας Μπενουζίλιο στη Βασ. Όλγας. Ο πύργος αριστερότερα (τον έχουμε δει από την αντίθετη μεριά) την διαφοροποιεί. Ο φωτογράφος στέκεται στην σημερινή οδό Δελφών στο ύψος της Κολοκοτρώνη. Από Κολοκοτρώνη μέχρι Καραισκάκη έβοσκαν πρόβατα. Τα κτήρια δεξιά έχουν αναγνωριστεί από την ομάδα παλιότερα. https://archive.saloni.ca/1484
Αρχίζει να ξεδιπλώνεται σιγά-σιγά ο θησαυρός φωτογραφιών της δωρεάς του Pierre de Gigord που αφορούν την Θεσσαλονίκη του 1870 μέχρι το 1920. Όπως είχαμε γράψει οι φωτογραφίες του συλλέκτη αποτελούν σημαντικό εμπλουτισμό της έκθεσης “ Θεσσαλονίκη Ιερουσαλήμ των Βαλκανίων ” που γίνεται αυτές της μέρες στο Μουσείο Τέχνης και Ιστορίας του Ιουδαϊσμού (mahJ) στο Παρίσι. Ταυτόχρονα κυκλοφόρησε και βιβλίο της Catherine Pinguet επιμελήτριας της έκθεσης. Φωτογράφος εδώ ο Ali Eniss από αδημοσίευτα αρνητικά γυάλινης πλάκας. Ήταν τότε δραγουμάνος (επίσημος μεταφραστής) στο γερμανικό προξενείο.
Ο πύργος της οικίας στην οδό Εδμόνδου Ροστάν. Εδώ τον βλέπουμε από την Βασ. Όλγας. Τα πρώτα σπίτια που φαίνονται είναι στην αρχή της Κολοκοτρώνη. Στο βάθος το Γενί τζαμί (Αρχ. Μουσείου). Συλλογή Pierre de Gigord.
Θωμάς Ντορφμύλλερ, πτυχιούχος Φυσικής του Παν. Θεσσαλονίκης, το 1953, διακεκριμένος επιστήμονας διεθνώς, το 1980
Νίκανδρος Καστανίδης
1949, στο προαύλιο του Παν. Θεσσαλονίκης φοιτητές του Φυσικού Τμήματος.
Στη πίσω σειρά, δεύτερος από αριστερά, ο Θωμάς Ντορφμύλλερ και στην πρώτη σειρά,
τρίτη από αριστερά, η Ελένη Παπαδημητράκη (καθηγήτρια Φυσικής στο ΑΠΘ, από τη
δεκαετία του 1970). Ο Ντορφμύλλερ και η Παπαδημητράκη ήταν στην ίδια ομάδα στα
Εργαστήρια Φυσικής κι αναπτύχτηκε μεταξύ τους μια μακρόχρονη φιλική σχέση.
Φωτογραφία του Θωμά Ντορφύλλερ, από την εγγραφή του στο Φυσικό Τμήμα του Παν. Θεσσαλονίκης, το 1948.
Από τα Αρχεία της Σχολής Θετικών Επιστημών του Α.Π.Θ.
Ο Θωμάς Ντορφμύλλερ στο εργαστήριο της Φυσικοχημείας του Παν. Θεσσαλονίκης, στα μέσα της δεκαετίας του 1950, όταν άρχισε την ερευνητική συνεργασία του ως υποψήφιος διδάκτορας, με τον υφηγητή, τότε, Εμμανουήλ Βογιατζάκη.
Οι γονείς του Θωμά Ντορφμύλλερ: ο πατέρας του Erwin Friedrich Ludwig Dorfmüller (1884-1969)(Γερμανός μεταλλειολόγος) και η μητέρα του Elisabeth Benedict-Dorfmüller (1905-1969). Ήρθαν στην Ελλάδα το 1934 ως αντίθετοι του ναζιστικού καθεστώτος της τότε Γερμανίας και διαφεύγοντας την εξόντωσή τους. Επέλεξαν την Ελλάδα και ιδιαίτερα τη Δυτική Μακεδονία, γιατί ο πατέρας του γνώριζε ότι εκεί υπήρχαν πλούσια μεταλλεύματα και ότι θα μπορούσε να δραστηριοποιηθεί ως μεταλλειολόγος και να αξιοποιήσει τις σχετικές εμπορικές δυνατότητές του.
Έμειναν για μεγάλα χρονικά διαστήματα σε χωριά της Δυτικής Μακεδονίας, όπως στο Χρώμιο, μέχρι τα τέλη του 1944. Στην συνέχεια εγκαταστάθηκαν στη Θεσσαλονίκη, όπου παρέμειναν για το υπόλοιπο της ζωής τους. Βιοποριστικά στηρίζονταν στις εξαγωγές μεταλλευμάτων. Το 1956 o Erwin Dorfmüller προσλήφθηκε ως εμπορικός ακόλουθος στο Γερμανικό Προξενείο της Θεσσαλονίκης. Παρασημοφορήθηκε, μάλιστα, από τη Γερμανική κυβέρνηση.
Το σπίτι, στην αρχή της Κριεζώτου, όπου διέμεναν οι γονείς του Θωμά Ντορφμύλλερ, την περίοδο 1958-1969.
[Η φωτογραφία είχε αναρτηθεί στη “Θεσσαλονίκη Χαμένη Πόλη” από τον κ. Σπ. Αλευρόπουλο, την 1-4-2018]
Ο Θωμάς Ντορφμύλλερ [Thomas Dorfmüller (1928-2008)] τη δεκαετία του 1950, μετά την αποφοίτησή του από το Φυσικό Τμήμα του Παν. Θεσσαλονίκης Τότε άρχισε και η δύσκολη περίοδος της επαγγελματικής του διεξόδου. Ξεκίνησε ως καθηγητής της Φυσικής στο Lycée Français της Θεσσαλονίκης και στο φροντιστήριο Σταυριανίδη, τον οποίο εκτιμούσε ιδιαίτερα. Από το 1956 και μετά, που δημιουργήθηκε το Ινστιτούτο Goethe και ξαναλειτούργησε το Γερμανικό σχολείο στη Θεσσαλονίκη, δίδαξε Γερμανική γλώσσα, Φυσική και Μαθηματικά.
Παράλληλα είχε και την ερευνητική του ενασχόληση στο εργαστήριο της Φυσικοχημείας του Α.Π.Θ., ως υποψήφιος διδάκτορας
Μια συμμετοχή σε κοινωνική εκδήλωση, το 1959, του νιόπαντρου, τότε, Θωμά Ντορφμύλλερ με τη σύζυγό του και των γονιών του. Τον επόμενο μήνα, Μάιος του 1959, ο Θωμάς με τη σύζυγό του, Καίτη Καρπούζα-Ντορφμύλλερ, έφυγαν από τη Θεσσαλονίκη και πήγαν για μεταπτυχιακές σπουδές στην Κολωνία και λίγο μετά στη Βόννη, όπου ο Θωμάς προσλήφθηκε ως βοηθός στον Τομέα Φυσικοχημείας του Πανεπιστημίου της Βόννης. Εκεί ο Θωμάς έκανε τη διατριβή του, το 1965.
1967, ο Θωμάς με τη σύζυγό του, Καίτη, επιστρέφοντας στο Αννόβερο από τις ΗΠΑ, όπου πήγαν με υποτροφία του Θωμά για μεταδιδακτορικές σπουδές. Στο Πολυτεχνείο του Ανοβέρου ό Θωμάς είχε προσληφθεί ως επιμελητής και το 1971 αναγορεύτηκε υφηγητής στον Τομέα της Φυσικοχημείας.
Το 1973 εκλέχθηκε καθηγητής Φυσικοχημείας στο νεοσύστατο, τότε, Πανεπιστήμιο του Μπίλεφελντ της Γερμανίας.
1975, τη μέρα που ιδρύθηκε, με την ιδιαίτερη συμβολή του Θωμά, το Τμήμα Χημείας στο πανεπιστήμιο του Μπίλεφελντ
Στη φωτογραφία εικονίζονται, από αριστερά: ο Thomas Dorfmüller, τότε, κοσμήτορας, ο πρωθυπουργός του αντίστοιχου ομοσπονδιακού κρατιδίου (της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας), ο πρύτανης του εν λόγω Πανεπιστημίου και η δήμαρχος του Bielefeld.
Λίγα χρόνια αργότερα ο Θωμάς θα αναλάβανε τη θέση του αντιπρύτανη, για ερευνητικά θέματα, στο Πανεπιστημίου του Bielefeld.
Το Πανεπιστήμιο του Bielefeld, γύρω στο 1980
Η γεωγραφική θέση του Bielefeld
1993, ο Θωμάς στο αποχαιρετιστήριο μάθημα του στο Παν. του Bielefeld
To 1995 ο Θωμάς και η σύζυγός του επέστρεψαν στη Θεσσαλονίκη, όπου η Καίτη Καρπούζα-Dorfmüller εκλέχθηκε καθηγήτρια στο Τμήμα Γερμανικής Φιλολογίας του Α.Π.Θ
Θωμάς Ντορφμύλλερ και Καίτη Καρπούζα-Ντορφμύλλερ, ένα αξιόλογο ζευγάρι επιστημόνων, με Θεσσαλονικιώτικες ρίζες και προσφορά
Κινηματογράφος Διονύσια και άλλα πολλά.
Φωτογραφία Γιώργου Λυκίδη.