Saloni.ca Archive

Τραγωδίες, χαρμόσυνα γεγονότα και φωτιές στη συνοικία Μπαλάτ, όπως δημοσιεύονται στην Journal de Salonique, μας δίνουν μια εικόνα για την περιοχή και τους κατοίκους της.

Από τη Μάρα Νικοπούλου

Για τον χώρο της συνοικίας εδώ: https://archive.saloni.ca/1348 Για την καταστροφή της συνοικίας εδώ: https://archive.saloni.ca/1350

16/2/1899: Στη συνοικία Μπαλάτ, ένα κοριτσάκι 16 μόλις μηνών έπεσε από ένα ψηλό μπαλκόνι και σκοτώθηκε επί τόπου.

6/10/1903 Η Επαγγελματική Σχολή την οποία διευθύνει η κα Kolb Freitag ξεκινάει τις εγγραφές της. Έχει μεταφερθεί στην συνοικία Μπαλάτ. (Πρόκειται για κάτι σαν άσυλο απόρων κορασίδων που μαθαίνουν μοδιστρική. Από άλλα δημοσιεύματα ξέρουμε ότι παράγουν κυρίως γυναικεία εσώρουχα και λίγα ανδρικά πουκάμισα). 31/10/1904 Τα ζεύγη Νταβίντ Μοσέ και Γιακόβ Μάνο έχουν την τιμή να ανακοινώσουν τον γάμο των παιδιών τους, Ααρών και Παλόμπα. Η τελετή (στου Μοσέ, στην συνοικία Τοπ Χανέ). Η συνοδεία της νύφης θα βρεθεί στην οικία Μάνο στην Μπαλάτ.

14/10/1907 Το ζεύγος Χαϊμ Σαμουέλ Γιοέλ και Σεμτόβ Ελί Αρδίτι παντρεύουν τα παιδιά τους Ματίλντ και Ελί. Η τελετή θα γίνει στου κ. Αρδίτι (στο κτίριο του γιατρού Ζαντόκ, στη συνοικία Μπαλάτ).

Δεν ξέρουμε πού στεγαζόταν η Επαγγελματική Σχολή. Ξέρουμε όμως ότι η οικία του γιατρού Ζαντόκ (αλλού Σαντόκ ή Σαδώχ) βρισκόταν στο οικ. Τετράγωνο 258. Για την οικία Μάνο υποψιαζόμαστε το 259, όπου στα κτηματολογικά στοιχεία (Επιχειρηματικότητα τ.2β) φαίνεται ιδιοκτήτρια μία Σάρα Μάνο σύζυγος Ιακώβ.

4/9/1905 Ξέσπασε φωτιά στη φάμπρικα (Καλτσοποιία, αν δεν κάνω λάθος) του κ. Καρακάς που βρίσκεται στην Μπαλάτ. Οι φλόκες έκαναν στάχτη 3 γειτονικά σπίτια. Ασφαλιστικές εταιρείες θα αποζημιώσουν τους κ. Σαμπετάι Αελιόν, Αβράμ Μποτόν, το εργοστάσιο του Καρακάς (23.000 φράγκα). Η κ. Ελέν Μαλκοσουτ και ο δικηγόρος Χασάν Ταχσίν θα πάρουν αντίστοιχα 275 και 330 λίρες Τουρκίες για τα ακίνητά τους. Η αστυνομία αναφέρει ότι πριν ξεσπάσει η πυρκαγιά, υπάλληλος του Οίκου Καρακάς εισήλθε στο εργοστάσιο και απομάκρυνε βιβλία και κατάστιχα. Ένδειξη ότι η καταστροφή δεν ήταν τυχαία. Η αστυνομία έχει συλλάβει τον εν λόγω υπάλληλο.

Το δημοσίευμα μάλλον υπαινίσσεται ασφαλιστική απάτη. Το εργοστάσιο (ίσως καλύτερα να το αποκαλέσουμε βιοτεχνία) πρέπει να βρισκόταν στο οικ. Τετράγωνο 257, όπου στα κτηματολογικά στοιχεία συναντάμε ιδιοκτησία Καρακάς (που είχε ήδη περάσει στο δημόσιο το 1917).

Στις 8/4/1907, άλλη μια φωτιά. Από λάμπα πετρελαίου στην κουζίνα του Μεντέχ Σαπόρτα, στο κτίριο του Ζαχαρία Ρεκανάτι στη συνοικία Μπαλάτ. Φυσούσε έντονα, οι φλόγες ξεπηδούσαν με μεγάλη ταχύτητα και παρά τις προσπάθειες να περιοριστούν, το σπίτι άρπαξε. Σήμανε συναγερμός από τον Πύργο Τριγωνίου. Οι πυροσβέστες μάχονταν τις φλόγες, αλλά οι προσπάθειές τους να περιορίσουν την πορεία της φωτιάς είχαν αντίπαλο τον βίαιο άνεμο. Οι κάτοικοι της οικίας Ρεκανάτι και των γειτονικών σπιτιών, τυφλωμένοι από τις φλόγες, προσπαθούσαν να φτάσουν σε ασφαλές σημείο. Οι αποζημιώσεις; 86.000 φράγκα για το κτίριο Ρεκανάκι, 14.000 φράγκα για το κτίριο του Νουρί Εφέντη, 5000 για τον εξοπλισμό του Ρεκανάτι, 3000 για του Κοένκα, 6000 για του Σαπόρτα, 150 λίρες για του Σ. Αμηρά, 120 για του Γιουδά Μποτόν, 4000 φράγκα για της Ρέινα Μπεζα, 125 λίρες για τον Αρών Μπαρζιλάι.

Αυτή η φωτιά πιθανότατα έγινε στο οικ. Τετράγωνο 259, καθώς εκεί αναφέρονται ιδιοκτησίες Νουρί (259/1) και Κοένκα (259/17) Άλλη μια αναφορά στην Μπαλάτ, που προηγείται χρονικά, έχει όμως την σημασία της για τους χάρτες της πόλης: Στις 3/8/99 η JdS γράφει: «Η οδός Μπαλάτ, που ξεκινάει από το Κονάκι και περνάει ανάμεσα στην παλιά και τη νέα χωροφυλακή, θα προεκταθεί ως την οδό Βαρδαρίου κατά μήκος του Τζαμιού Χαμζά Μπεη».

Η περιγραφή της οδού είναι αρκετά σαφής ώστε να μην αφήνει αμφιβολίες ότι πρόκειται για κάθετο της Αγ. Δημητρίου και της Εγνατίας. Τα περί χωροφυλακής εξηγούν ότι είναι αυτή που στον χάρτη του Δημητριάδη εμφανίζεται ως Χαμζά Μπέη (με τουρκικό όνομα Χατζή Χασάν Πασά). Επίσης δείχνουν ότι στο βορειότερο τμήμα της (πάνω από την Αριστοτέλους/Ολύμπου) όπου και η Χωροφυλακή είναι ήδη – το 1899 που γράφεται το άρθρο- ανοικτή. Μην ξεχνάμε ότι πρόκειται στην ουσία για το κομμάτι της ανασκαφής της πλ. Διοικητηρίου, και εκεί, στον Cardo 18 που συμπίπτει με την «Χαμζά Μπέη», έχει βρεθεί και ο ρωμαϊκός δρόμος και μεγάλο δίκτυο αγωγών και κτιστός καμαροσκεπής συλλεκτήριος αποχευτετικός αγωγός όπως αναφέρει η Ε. Γκαλά-Γεωργιλά που συγκεντρώνει αρχαιολογικά ευρήματα υποδομών στο Δρόμοι του νερού. Ο Δημητριάδης δίνει ως οδό Τζαμιού Μπαλάτ (όχι σκέτο Μπαλάτ) την Φιλίππου. Το τέλος της πρότασης που αναφέρει το Χαμζά Μπέη μάς οδηγεί στην υπόθεση ότι η νέα διάνοιξη αφορά το νοτιότερο σημείο της οδού. Είναι όμως έτσι; Και πότε άνοιξε (ή ίσως καλύτερα ‘ξανάνοιξε’) το κομμάτι της που βρίσκεται στο κέντρο της συνοικίας Μπαλάτ -δηλαδή στο ύψος της Φιλίππου;

Το ερώτημα θα το συναντήσουμε και σε επόμενη ανάρτηση... 🙂