Saloni.ca Archive

Ομαδα ερευνας για την παλια Θεσσαλονικη

Μια γνωστή φωτογραφία του κτιρίου της Messageries Maritimes στην Νίκης, αλλά σε καλύτερη ανάλυση, δίνει την δυνατότητα να δούμε κάποιες λεπτομέρειες. Στην μετόπη διακρίνονται τα σύμβολα της εταιρίας, το ΜΜ και το σύμπλεγμα: κορώνα, άγκυρα και μονόκερος (2η και 3η εικόνα). Στην 4η εικόνα φαίνεται μια επιγραφή σε πόρτα στο κτίριο του καφέ Κρυστάλ. Μοιάζει με μια ημερομηνία 1892; 1893; 1894; και η λέξη Printemps – μάλλον παραπέμπει σε επιχείρηση.

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0xEJe9Gy5QPtjEDDKyEx2umv7bdRo4a7gdFFnyMoKH1LuAicPRUVxxRJHfF4NyKZkl

Φωτογραφία του συμβόλου όπου διακρίνονται όλα τα στοιχεία

Απέναντι από την ΑΒΕΖ που είδαμε, και συγκεκριμένα Ολύμπου 14, ήταν η καπναποθήκη ιδιοκτησίας Νικ. Παπαμανώλη, που κτίστηκε το 1938 και αντικαταστάθηκε από την πολυκατοικία με την οικοδομ. άδεια του 1970. Επί της Γλάδστωνος 19 μια άλλη καπναποθήκη ιδιοκτησίας Βασιλειάδη και άλλων, σύμφωνα με την οικ. πράξη 1527/1961 κτίστηκε το 1956 αλλά έχει εκδόσει το 2022 άδεια για αλλαγή χρήσης σε κατοικίες και σήμερα είναι μάλλον υπό διαμόρφωση

Για την καπναποθήκη Παπαμανώλη πηγή: Φασουράκη Ραλλού: καπναποθήκη Ν. Παπαμανώλη, στο Βακαλοπούλου Μ., Δανιήλ Μ., Λαμπρόπουλος Χ., Φασουράκης Η. (επιμ.), 2017, Βιομηχανικά Δελτία Απογραφής (www.vidarchives.gr/reports/2019061000),

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0GBqrraQxY35aAN2pC5QCWNPo3qVbHTuXCeCbMQQapjWUJEFEsf1rk3HvrFUKFxxfl

Η σημερινή πολυκατοικία Ολύμπου 14 στη θέση της καπναποθήκης Παπαμανώλη

Δυστυχώς μόνον σχέδιο αυτής της καπναποθήκης από Γκουβούση Σ., Ταβλίκος Σ. (2018) «Οι καπναποθήκες της Θεσσαλονίκης», University Studio Press, καπναποθήκη νο. 35, σελίδα 203.

Το 1952

Το 1974 δεν υπάρχει.

Η παλιά καπναποθήκη Γλάδστωνος 19 σήμερα

Νίκανδρος Καστανίδης

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0S8ahSsAmFmeMZj75KxiT5hxJwKhnfg7LMLEs98MDz1ZMhaszSqrxWWuhRDhBjf5Zl

Μια γενική εικόνα της παραλίας της Θεσσαλονίκης (χωρίς παγωμένο το Θερμαϊκό), το 1929

Μακεδονία, 25-2-1929, σελ. 1

Από τα Πρακτικά της πλήρωσης της κενής τακτικής έδρας της Μετεωρολογίας στο Παν. Θεσσαλονίκης, στις 4-12-1939.

Ανασυρμένη από το Lifo μια εξαιρετική φωτογραφία στο εργοστάσιο ζυμαρικών της ΑΒΕΖ στην Θεσσαλονίκη από το αρχείο της οικογένειας Μήκα. Η ΑΒΕΖ ΑΕ ιδρύθηκε το 1926, προκύπτοντας από την συγχώνευση τεσσάρων βιοτεχνιών ζυμαρικών: «Υιοί Κ. Μήκα “ΙΡΙΣ”», «Χατζηγιάννη & Βέρρου», «Κούσκουρα & Μόκκα», «Μπεραχά & Σία» και βρισκόταν στην Ολύμπου 15 γωνία με Γλάδστωνος. Τιμήθηκε σε πάμπολλες διεθνείς εκθέσεις Το 1962 μεταφέρθηκε στην οδό Θεσσαλονίκης-Ωραικοκάστρου. Έκλεισε οριστικά το 2007. Το εμπορικό σήμα πουλήθηκε στην εταιρεία Μέλισσα.

Πληροφορίες: https://www.makthes.gr/avez-loyketo-stin-proti-viomichania-tis-v-elladas-10563 Η φωτογραφία από το Lifo: https://www.lifo.gr/now/greece/kapote-ta-makaronia-syskeyazontan-me-heri?fbclid=IwY2xjawHuVIZleHRuA2FlbQIxMAABHU2y37PojNHavfCWfZS1TCxqlsm9aKhon51xrrmGIz0bfUe8M0JQEnRrDg_aem_gyS3nFsU7KWi7lVdixayhw

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02Wsa7sxh7TZnF9DYiWQhLEp8x3XS8rjVL9eHKvyHq71VizFPR8Q4PTKVYKcsxNJQVl

Η θέση του το 1930.

Παρούσα το 1962

Tο 1965 έχει αντικατασταθεί..

με αυτήν την πολυκατοικία

Το κλειστό εργοστάσιο της ΑΒΕΖ σήμερα από: https://melissoistories-greece.blogspot.com/2018/04/vol-i.html?fbclid=IwY2xjawHt_pRleHRuA2FlbQIxMAABHdra8n2Qlwh5wH9dH_OQJCt8hMpIuKWlWavjtr1ZL3zMjNHTIrMDQnquTg_aem_jaRk5fSYEutWsschth3zWw

Δύο παλιές φωτογραφίες, η μία στα “Αρχεία του πλανήτη” από το Μουσείο Albert Kahn και η άλλη από δημοπρασία στο ebay, βρέθηκαν ξανά στο προσκήνιο. Μας απασχόλησαν το 2014 στις Π.Φ.Θ. με το ερώτημα της τοποθέτησης στον χάρτη. Τότε, ειπώθηκε ότι απεικόνιζαν την οδό Λημναίου. Ωστόσο, μια πρόσφατη πανοραμική φωτογραφία από τον μιναρέ του Yusuf Pasa φαίνεται να δίνει μια διαφορετική ερμηνεία. Τα στοιχεία που προκύπτουν υποδεικνύουν ότι οι φωτογραφίες απεικονίζουν την άνοδο της οδού Σαχτούρη στη συμβολή με την παλαιά Σούτσου, σημερινή Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου.

Στάθης Ασλανίδης

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02APN9XhY4xNueHFqzYWMgfvKusnN3vGV7uCF2WHY6pBnsHDNg2ZRsatr7AkMm85nQl

Οδός Σαχτούρη στη συμβολή της με την παλαιά Σούτσου, σημερινή Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου. Αυτοχρωμική φωτογραφία από τον Léon Busy το 1918, με τίτλο “Grèce , Salonique , Une fontaine dans la Ville haute”, “Ελλάδα, Θεσσαλονίκη, μία κρήνη στην άνω πόλη”. Από το μουσείο Albert Kahn: albert-kahn.hauts-de-seine.fr Κωδικός τεκμηρίου : A16875

Στην άνοδο της οδού Σαχτούρη. Φωτογραφία του Gaston Chérau από δημοπρασία.

Η συσχέτιση με την πανοραμική από τον μιναρέ του Yusuf Pasa. Με το κίτρινο βέλος επισημαίνεται η οικία στη γωνία Σαχτούρη με Σούτσου. Με την κόκκινη βούλα η οικία στο βάθος όπως συνεχίζει η οικοδομική γραμμή. Λίγο πιο ψηλά φαίνεται η κεραμοσκεπή της οικίας που έπεται και τέλος, ακολουθούν τα τείχη.

Σαχτούρη με παλαιά Σούτσου. Σήμερα, από το ίδιο σημείο.

Μετά από 43 χρόνια στο ίδιο σημείο, Οδός Αχιλλέως 11, Άνω Πόλη, Θεσσαλονίκη (ασπρόμαυρη φώτο Πλάτων Κλεανθίδης 1982, έγχρωμη φώτο Πλάτων Κλεανθίδης 2025)

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0ET2xhHHAYCWNk6NHLGQPT5a7Zi8vFv54jsyAWnJjrKokLtcRAhj9LyVv4j1cTG1pl

Δύο σπάνια φωτογραφικά στιγμιότυπα από τις αρχές του 20ού αιώνα μας μεταφέρουν στις Συκιές του 1900. Με κατεύθυνση την Ακρόπολη, οι φωτογραφίες καταγράφουν το σημερινό ρήγμα της Καραβαγγέλη, σε μια εποχή που η περιοχή δεν είχε ακόμα διανοιχθεί και διαμορφωθεί όπως την γνωρίζουμε σήμερα. Πηγή: Le Musée national de l’Éducation (MUNAÉ).

Στάθης Ασλανίδης

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02KmzLceAXJY4PRoe3deqktohhEfXhrnMKUPrx68QWgujfjSsWRoiQcsootmBEE1HGl

Οι θέσεις του φωτογράφου στον κίτρινο κύκλο και με το βέλος η κατεύθυνσή τους.

Στις 5 Μαρτίου 1933 οι εκλογές στην Ελλάδα συνέπεσαν με τις εκλογές στην Γερμανία. Το βενιζελικό καθεστώς έπεσε, στην Γερμανία ο Χίτλερ έκανε ένα τεράστιο βήμα για να πάρει την εξουσία.

Με πρόθυμους ή και απρόθυμους συμμάχους τα κόμματα της αντιπολίτευσης (εκτός των σοσιαλδημοκρατών, ενώ οι εκλεγμένοι κομμουνιστές βουλευτές είχαν ήδη συλληφθεί) ψηφίστηκε στις 23 Μαρτίου 1933 στο Βερολίνο ο «Εξουσιοδοτικός Νόμος» (γερμ. Ermächtigungsgesetz), επισήμως Νόμος για την Άρση των Δεινών του Λαού και του Ράιχ. Ο πρόεδρος Χίντενμπουργκ επικύρωσε. Ο Χίτλερ μπορούσε να κυβερνήσει χωρίς να δίνει λογαριασμό στην βουλή και στην δικαιοσύνη.

Στην Ελλάδα η ενωμένη αντιπολίτευση, από Τσαλδάρη, Μεταξά μέχρι Κονδύλη και με σύνθημα “κάτω οι κλέφτες” συγκροτεί κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Τσαλδάρη. Στην Θεσσαλονίκη αναλαμβάνει γενικός διοικητής ο Φίλιππος Δραγούμης, αδελφός του Ίωνα, ο οποίος αρχίζει μια καθημερινή πολεμική με τον βενιζελικό δήμαρχο Χαρίσιο Βαμβακά, που κατηγορούνταν για τεράστιες καταχρήσεις και υπερβάσεις. Ο δήμαρχος θα παυθεί τελικά, λίγο αργότερα, στις 30 Ιουνίου. Στις εκδηλώσεις της επετείου της 25ης Μαρτίου, η εθνικιστική οργάνωση ΕΕΕ συμμετέχει κανονικά στις εκδηλώσεις. Σχεδόν καθημερινά συγκρούονται με τους κομμουνιστές μαζί με την αστυνομία.

Ήδη από τα τέλη Μαρτίου οργανώνονται αντιδράσεις σε Λονδίνο και Αμερική, αλλά και σ άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Οι εβραίοι της Θεσσαλονίκης είναι έτοιμοι κι αυτοί με την σειρά τους να αντιδράσουν στα ανησυχητικά νέα από την Γερμανία.

Σπύρος Αλευρόπουλος

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02o6X2HuyVBMMybp73wtsW4wo3TqwrTNd5ZYGx7Kq575E3WuGTM2Wy4NuVahDresLjl

Την 1η Απριλίου 1933 εκδηλώνεται στην Γερμανία το οργανωμένο μποϊκοτάζ στα εβραϊκά μαγαζιά και όπου αλλού απασχολούνταν εβραίοι στις μεγάλες πόλεις και στις μικρές κωμοπόλεις. ΦΩΣ 1/4/1933 Καπνοπαραγωγοί, οινοπαραγωγοί, εθνικιστικές οργανώσεις κάνουν διάβημα στην Γενική Διοίκηση ώστε να απαγορευθούν αντιγερμανικές εκδηλώσεις που θα βλάψουν τα συμφέροντα της χώρας. ΦΩΣ 1/4/1933

Η Γενική Διοίκηση παρέχει τις σχετικές διαβεβαιώσεις ΦΩΣ 1/4/1933

Τελευταίες ειδήσεις από την Γερμανία για το μποϊκοτάζ. Είχε ήρεμο χαρακτήρα. Ακυρώθηκε διαταγή που πρόβλεπε πως όποιος μπαίνει σε εβραϊκό κατάστημα θα χαράσσονταν με ανεξίτηλη μελάνη στο πρόσωπο. Η Πρωσική Ακαδημία δηλώνει πως δεν θα λυπηθεί αν ο Αϊνστάιν αποχωρήσει από τις τάξεις της. ΦΩΣ 2/4/1933

Ματαιώνεται οριστικώς το εβραϊκό συλαλλητήριο στην Θεσσαλονίκη. Η επιτροπή που το διοργάνωνε πείστηκε για την σοβαρότητα των λόγων ματαίωσης. Η Γενική Διοίκηση τους ευχαριστεί. ΦΩΣ 2/4/1933

Η αγορά έκλεισε. Οι συγκεντρωμένοι στις συναγωγές ανέπεμψαν δεήσεις. Μικροεπεισόδια στου Γκατένιο που δεν ήθελε να κλείσει το κατάστημά του. Η Γενική Διοίκηση δήλωσε ότι δεν μπορούσε να εμποδίσει τέτοιες ιδιωτικές μορφές διαμαρτυρίας, αλλά επιθυμεί φιλικές σχέσεις με την ισχυρή Γερμανία. Ο Γερμανός πρόξενος ευχαρίστησε την κυβέρνηση για την απαγόρευση του συλλαλητηρίου και δήλωσε “συγκεκινημένος εκ της φιλικωτάτης ταύτης στάσεως”. ΦΩΣ 4/4/1933

Συγκέντρωση σε συναγωγές για να προσευχηθούν υπέρ των χειμαζομένων. Εδώ στην συναγωγή Μπουρλά (Κάλ ντε λα Πλάσα ή Συναγωγή της Αγοράς) στις 3 Απριλίου ΦΩΣ 4/4/1933

Η ΕΕΕ παρέλασε στην κλειστή αγορά το βράδυ με εθνικιστικούς ύμνους και φιλοναζιστικές κραυγές. Στην Συγγρού έσπασαν τζάμια της Συναγωγής. ΦΩΣ 4/4/1993

Οι εβραίοι επέδωσαν ψήφισμα για τις επιθέσεις. Η Γενική Διοίκηση θα το διαβιβάσει αρμοδίως και υπόσχεται να αποτραπεί οποιαδήποτε αντισημιτική εκδήλωση, απ' όπουδήποτε κι αν προέρχεται. ΦΩΣ 5/4/1933

Απόφαση του υπουργικού συμβουλίου: να κάνει ο διοικητής Δραγούμης συστάσεις στην ΕΕΕ. Απειλεί μέχρι και με διάλυση της οργάνωσης. ΦΩΣ 5/4/1933

Η ΕΕΕ καταδικάζει με αγανάκτηση το ασήμαντο επεισόδιο με τα σπασμένα τζάμια. Ο Δραγούμης μεταφέρει τις κυβερνητικές συστάσεις στον Γ.Γ. της ΕΕΕ Χαριτόπουλο μέσω της Αστυνομίας ΦΩΣ 6/4/1933

Η ΕΕΕ διαψεύδει ότι δήλωσε πως θα σταματήσει να προκαλεί επεισόδια γιατί απλούστατα δεν προκαλεί επεισόδια. ΦΩΣ 7/4/1933

Ισραηλιτική αντιπροσωπεία στον Γερμανό πρόξενο για να παραδώσει ψήφισμα. Ο κ. Ντηλ εδήλωσε ότι δεν δύναται να παραλάβει το ψήφισμα παρά μόνον «υπό τύπον πληροφορίας». ΦΩΣ 9/4/1933

Από τον εξώστη του μιναρέ Yusuf Paşa στη Λέοντος Σοφού, μια πανοραμική φωτογραφία καταγράφει την καταστροφική πυρκαγιά που έπληξε τη Θεσσαλονίκη τον Αύγουστο του 1917. Aπό το φωτογραφικό άλμπουμ του William Glyn Jones, τραβηγμένη το 1917 ενώ εργαζόταν στο RAMC, 52 General Hospital. Πηγή: https://www.peoplescollection.wales/

Στάθης Ασλανίδης

Από τον εξώστη του μιναρέ Yusuf Paşa στη Λέοντος Σοφού, μια πανοραμική φωτογραφία καταγράφει την καταστροφική πυρκαγιά που έπληξε τη Θεσσαλονίκη τον Αύγουστο του 1917.

Aπό το φωτογραφικό άλμπουμ του William Glyn Jones, τραβηγμένη το 1917 ενώ εργαζόταν στο RAMC, 52 General Hospital.

Πηγή: https://www.peoplescollection.wales/

Στάθης Ασλανίδης

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0zHSpPPWUyoUuGPhBvSDtWhr41Zqah5W54e4tSuSHa6zGnpoykQQT27C34xyEvVhDl

Ασυνήθιστη λήψη από τη συμβολή της οδού Σουφλίου με Τυρταίου προς τη Μονή Βλατάδων. Ο εντοπισμός της δεν προβληματίζει και συσχετίζεται εύκολα με την πανοραμική από τον μιναρέ του ναού των Ταξιαρχών (Iki Serife). Η φωτογραφία χρονολογείται γύρω στα 1900 από την πηγή:Le Musée national de l’Éducation (MUNAÉ).

Στάθης Ασλανίδης

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid036kugzwPVHQPTfktruYJxVh9m7H4khgveKMmUS99LQw71CFEA9EH8R1Escjdg8AeTl

https://www.reseau-canope.fr/musee/collections/en/museum/mne/macedoine-a-salonique/62882e25c07506d9ad8bd166?fbclid=IwY2xjawHoG91leHRuA2FlbQIxMAABHXHbbsKrmsJ8h2IhaY4TW6Yfbmpt8-cDRwDhHbTg6g2vCOFuasxwJHxaiA_aem_5J1EuZMdFMzh0vRWQQE7Iw

Επισημαίνονται τα κοινά σημεία και σημειώνονται οι οδοί κατά προσέγγιση στη σημερινή ρυμοτομία. Στον κίτρινο κύκλο η θέση του φωτογράφου και με το βέλος, η κατεύθυνση της λήψης.

Σήμερα. Ο φωτογράφος βρισκόταν λίγο δεξιότερα εντός του οικοδομικού τετραγώνου. Η σημερινή Σουφλίου στον χάρτη ρυμοτομίας 1919 σημειώνεται ως Κάστορος.