Βασ. Όλγας 160-2 και 25ης Μαρτίου. Κτίστηκε το 1905 από τον Ξ. Παιονίδη για τον Σεϊφουλάχ πασά (=ξίφος του Θεού). Το 1923 πουλήθηκε στους αδελφούς Ισαάκ και Ιακώβ Σαλώμ και το 1930 έγινε ιδιοκτησία του Σαμουήλ Μορδώχ, με το όνομα του οποίου είναι γνωστή σήμερα η βίλα.
Η συνέχεια: 1940 επιτάσσεται από τους Γερμανούς, 1944 από το ΕΑΜ, 1947 από την Ελλ. Βασιλ. Αεροπορία και λειτουργεί ως παιδόπολη “Αγία Ειρήνη”, κατόπιν στεγάζονται οικογένειες αξιωματιών της Αεροπορίας, επιστρέφει μετά από δικαστικές περιπέτειες στην οικογένεια Μορδώχ, 1952 πουλιέται στο ΙΚΑ που μόλις το 1955 το αναλαμβάνει και γίνεται πολυιατρείο μέχρι το 1972. Προσπάθησαν να το αποχαρακτηρίσουν και να κτίσουν πολυκατοικία. Πράγματι, το 1970 αποχαρακτηρίζεται, σώζεται από την καταστροφή με επέμβαση υπηρεσιών της Νομαρχίας. Εγκαταλείπεται, ως προς τα κινητά του λεηλατείται, το 1976 κρίνεται επιτέλους διατηρητέο και από τότε στεγάζει υπηρεσίες του Δήμου καθώς και την Δημοτική Πινακοθήκη (έχει πλέον μεταστεγαστεί στη Casa Bianca λίγο πιο ψηλά στην Όλγας). Σήμερα είναι η έδρα του Ε' διαμερίσματος και του Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου και Προστασίας Περιβάλλοντος της πόλης.
Πηγή για τις πληροφορίες η ιστοσελίδα: https://www.culturalsociety.gr/thessalonikeon-polis/diavazoyme-arthra/vila-morntoch-mia-vila-me-polles-istories/, που με την σειρά της αξιοποιεί πολλές πηγές από δημοσιεύσεις κυρίως της Θάλειας Μαντοπούλου-Παναγιωτοπούλου.
Σπύρος Αλευρόπουλος
Facebook:
https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid024P17DqA8sxEFhBaJNH4kc8PzsBQ8KFxxVMakJPFzA4632Rwj5FmbpG7MUf3NhHC2l
Λήψη 2023
Η φωτογραφία είναι του Λέοντος Γερασίμου από τον καιρό που λειτουργούσε ως παιδόπολη.
Στην σελίδα: https://www.stcloris.gr/index.php?p=8389, όπου και μια μικρή διήγηση από κάποιον που έζησε εκεί ως παιδί.
Από τη σημερινή οδό Μουσούρη, μέσα από το Hôpital Temporaire N°2, “ Princesse Marie ” που λειτούργησε από το 1915-1918.
Ψηφιακό αντίγραφο, όπως αναγράφεται, άγνωστου πρωτοτύπου, ακόμη πιο άγνωστης πηγής από τις γνωστές ΠΦΘ
Σύγχρονη φωτογραφία από την οδό Μουσούρη στην ιστοσελίδα:΅
https://www.facebook.com/thessalonicious/photos/%CE%B7-%CE%B2%CE%AF%CE%BB%CE%B1-%CE%BC%CE%BF%CF%81%CE%BD%CF%84%CF%8E%CF%87-%CE%BE%CE%B5%CF%80%CF%81%CE%BF%CE%B2%CE%AC%CE%BB%CE%BB%CE%B5%CE%B9-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CF%84%CE%AD%CE%BB%CE%BF%CF%82-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%81%CE%BF%CF%83%CE%BA%CE%BF%CF%80%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82-%CE%BF%CE%B4%CE%BF%CF%8D-%CE%BC%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%BF%CF%8D%CF%81%CE%B7-thessalonic/912436560993302/?_rdr
Με κόκκινο βέλος η Μορδώχ, με πράσινη γραμμή η στενή τότε 25ης Μαρτίου, με πράσινο βέλος το διατηρητέο της πυροσβεστικής στην γωνία Μαρτίου με Αλεξανδρείας.
Η γειτονιά των συμμαχικών νοσοκομείων στον 1ο παγκ. πόλεμο με τις βίλες ανάμεσά τους.
Η ανατολική όψη
Από την Υπηρεσία αποκαταστάσεως σεισμοπλήκτων (ΥΑΣΒΕ), αρχιτεκτονική μελέτη του 1979, των αρχιτεκτόνων μηχανικών Τσομπάνογλου και Κασπαριάν.
Η βορινή όψη
Από την Υπηρεσία αποκαταστάσεως σεισμοπλήκτων (ΥΑΣΒΕ), αρχιτεκτονική μελέτη του 1979, των αρχιτεκτόνων μηχανικών Τσομπάνογλου και Κασπαριάν.
Η δυτική όψη.
Από την Υπηρεσία αποκαταστάσεως σεισμοπλήκτων (ΥΑΣΒΕ), αρχιτεκτονική μελέτη του 1979, των αρχιτεκτόνων μηχανικών Τσομπάνογλου και Κασπαριάν.
Η νότια όψη.
Από την Υπηρεσία αποκαταστάσεως σεισμοπλήκτων (ΥΑΣΒΕ), αρχιτεκτονική μελέτη του 1979, των αρχιτεκτόνων μηχανικών Τσομπάνογλου και Κασπαριάν.
Λεπτομέρεια οροφής από τον Νίκο Αραμπατζή στο https://www.openhousethessaloniki.gr/building/vila-morntoch/
Οι επόμενες φωτογραφίες του Στέφανου Πασβάντη από την σελίδα: The Οttoman-era Heritage of Greece
Ενδιαφέρουσα φωτογραφία της καμαρούλας που υποστηρίζει το κρεμμύδι της Μορντώχ. Φωτογραφία του Panos Dimas, 2020