Saloni.ca Archive

1920 – 1934. Βασ. Γεωργίου 19 μέχρι το 31. Πέντε (5) ξενοδοχεία ήταν μέρη του πρώην κτιρίου διαμερισμάτων του Ισλαχανέ. “Βικτώρια” στο 19, “Όλυμπος Παλλάς” στο 21, “Βόσπορος” στο 23, “Παλλάς” στο 27 και “Σπλέντιτ Παλλάς” στο 31. Όλα Α΄ Κατηγορίας.

Το ξενοδοχείο “Ίλιον” του Ιωάννη Τσάμη. Βασ. Γεωργίου 22. Στο γνωστό μας κτίριο του πρώην Ωδείου ακόμα ένα ξενοδοχείο. Απέναντι από τα άλλα 5. Σε φωτογραφία του 1924, τώρα που γνωρίζουμε το όνομα του, διαβάζεται εύκολα και η πινακίδα του.

Με την πυρκαγιά του 1917 τα περισσότερα ξενοδοχεία είχαν καταστραφεί. Υπήρχε τεράστια ανάγκη για εύρεση χώρων φιλοξενίας των επισκεπτών της πόλης. Η αυτόματη επιλογή ήταν να νοικιαστούν τα αρχοντικά “των εξοχών” στην Ανατολική Θεσσαλονίκη.

Η Βασ. Γεωργίου τότε ξεκινούσε την αρίθμηση της από τον Λευκό Πύργο. Το τεράστιο κτίριο ενοικιαζομένων δωματίων του Ισλαχανέ είχε περάσει μετά το 1913 στο ελληνικό δημόσιο. Μισθώθηκε στα 5 ξενοδοχεία που αναφέραμε, μέσα στο σημερινό πάρκο της ΧΑΝΘ. Όπως φαίνεται από τις διευθύνσεις των ξενοδοχείων το κτίριο κάλυπτε επτά (7) διευθύνσεις. Βασ. Γεωργίου 19 μέχρι το 31. Κατεδαφίστηκε το 1934. Μετά το 1930 μέχρι το 1933 τα ξενοδοχεία είχαν ήδη αποχωρήσει, κάποια από τα ενοικιαζόμενα έγιναν για 2-3 χρόνια οίκοι ανοχής. Το 1934-35 έγινε η διαμόρφωση του πάρκου όπως το ξέρουμε σήμερα.

Η χρήση των πρώην ενοικιαζομένων διαμερισμάτων του Ισλαχανέ ήταν σχετικά άγνωστη. Καταγραμμένη με ελλείψεις στην ως τώρα έρευνα. Πηγή πληροφοριών οδηγός της πόλης του 1925 και εφημερίδα της ίδιας εποχής.

Facebook: https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02by8LEqYUsJ9jjFSvG3ky7FFfpvfNFeyGcpZDjBZTe8Ax1BWv7tv15fB8jc3G8LmXl?_rdc=1&_rdr

1920 – 1934. Βασ. Γεωργίου 19 μέχρι το 31. Πέντε (5) ξενοδοχεία μέρη του πρώην κτιρίου διαμερισμάτων του Ισλαχανέ. Εδώ φαίνονται και οι πινακίδες τους.

“Βικτώρια” στο 19, “Όλυμπος Παλλάς” στο 21, “Βόσπορος” στο 23, “Παλλάς” στο 27 και “Σπλέντιτ Παλλάς” στο 31. Όλα Α΄ Κατηγορίας.

Η Βασ. Γεωργίου τότε ξεκινούσε την αρίθμηση της από τον Λευκό Πύργο.

1933-34. Σημειωμένη η πίσω πλευρά του κτιρίου ενοικιαζομένων διαμερισμάτων του Ισλαχανέ. Μετά το 1913 στην κατοχή του ελληνικού δημοσιου. Μισθώθηκε σε 5 ξενοδοχεία.

Το πάρκο της ΧΑΝΘ είχε αρχίζει να “καθαρίζει” από τις παράγκες.

1933. Η Βασ. Γεωργίου τότε ξεκινούσε την αρίθμηση της από τον Λευκό Πύργο.

Αριστερά το κτίριο ενοικιαζομένων δωματίων του Ισλαχανέ ιδιοκτησία του Δημοσίου από το 1913. Καταλάμβανε τον χώρο από Βασ. Γεωργίου 19 μέχρι 31.

“Βικτώρια” στο 19, “Όλυμπος Παλλάς” στο 21, “Βόσπορος” στο 23, “Παλλάς” στο 27 και “Σπλέντιτ Παλλάς” στο 31. Όλα ξενοδοχεία Α΄ Κατηγορίας.

Η χρήση των πρώην ενοικιαζομένων διαμερισμάτων του Ισλαχανέ ήταν σχετικά άγνωστη. Καταγραμμένη με ελλείψεις στην ως τώρα έρευνα. Πηγή πληροφοριών εδώ οδηγός της πόλης του 1925 και εφημερίδα της ίδιας εποχής.

Το ξενοδοχείο “Ίλιον” του Ιωάννη Τσάμη. Βασ. Γεωργίου 22. Στο γνωστό μας κτίριο του πρώην Ωδείου (Οικία Μισραχή). Απέναντι από τα άλλα 5 ξενοδοχεία που είδαμε.

Σε φωτογραφία του 1924, τώρα που γνωρίζουμε το όνομα του, διαβάζεται εύκολα και η πινακίδα του.

Νέα τοποθέτηση για την φωτογραφία του στρατιώτη σε ερείπια

Η φωτογραφία που αναρτήθηκε τον Ιούλιο του 2020 στην ομάδα Π.Φ.Θ. από τον Βασίλη Σεραφίδη, με ερώτημα την τοποθέτησή της στην παλιά ρυμοτομία, αρχικά θεωρήθηκε ότι τραβήχτηκε στη συμβολή των οδών Αγίας Σοφίας με Ισαύρων. Η υπόθεση βασίστηκε στην ομοιότητα με τους μιναρέδες των ναών Αγίας Σοφίας και Αχειροποιήτου.

Ωστόσο, μετά από λεπτομερή έρευνα, αποδείχθηκε ότι η αρχική τοποθέτηση δεν ήταν επαρκώς τεκμηριωμένη.

Η σωστή τοποθεσία:

Ο φωτογράφος στέκεται στη διασταύρωση των καταργημένων οδών Βασιλείου Βουλγαροκτόνου και παλαιάς Π.Π. Γερμανού, κοιτάζοντας προς Βορειοανατολικά. Με τα σημερινά δεδομένα, η τοποθεσία αντιστοιχεί στη γωνία Προξένου Κορομηλά με Μοργκεντάου, απέναντι από τα νούμερα 6 και 8.

Στοιχεία που βοήθησαν στην αναγνώριση:

· Πρώτο δρομάκι δεξιά: Ενώ δύσκολα διακρίνεται λόγω των ερειπίων, ο φανοστάτης αποκαλύπτει την ύπαρξη της καταργημένης οδού Μωραΐτου, που σήμερα ονομάζεται Λώρη Μαργαρίτη.

· Μιναρέδες: Ο πρώτος μιναρές που μισοφαίνεται ανήκει στο τέμενος Kara Ali, που βρισκόταν περίπου στη θέση του κινηματογράφου Ηλύσια. Ο δεύτερος μιναρές, στο βάθος, ανήκει στο τέμενος Akce Mescid, στη σημερινή οδό Δημητρίου Γούναρη.

Στάθης Ασλανίδης

Ενημερωμένο link της πηγής: https://theangus.rpc.ox.ac.uk/?media-bank-object=soldier-in-ruins&fbclid=IwAR1Q1RutD97DpOsI7765HNGjU0DlzW8Iunkf56T-ZisxOCvJWRf0Qy03gGY

Facebook: https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0HC5tP4E4baQD62zHKHGqdP12M6zUvWSSyd21e4zgGCpjSN9VHkTws96NEfixxoxhl?_rdc=1&_rdr

Η σύγκριση, μέσα από τη θάλασσα από την ίδια γωνία λήψης.

1937-Φροντιστήρια ΑΝΔ. ΣΑΪΛΛΕΡ-ΣΠ. ΣΥΓΓΟΛΛΙΤΟΥ Ήταν ένα βραχύβιο φροντιστήριο.

Νίκανδρος Καστανίδης

Facebook: https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02m62oAMizxhMtpT4RDS7mMgkKQzm26tCNJ2boGo28p7HPqviBpyzpAUonfkhXpZ6zl?_rdc=1&_rdr

Ο Ανδρέας Σάϊλλερ το 1930

Ο Ανδρέας Σάϊλλερ γεννήθηκε στη Εράτυρα της Κοζάνης. Πατέρας του ήταν ο βιολιστής Φραγκίσκος Σάϊλλερ. Παππούς του ήταν ο Ανδρέας Σάιλερ (1928-1903), αρχιμουσικός της στρατιωτικής μπάντας, αρχιμουσικός στη Φιλαρμονική Εταιρεία της Αθήνας, στη Φιλαρμονική του Πειραιά και αξιόλογος συνθέτης, που έγραψε ή προσάρμοσε μουσική δημοφιλών κωμειδυλλίων στα τέλη του 19ου αιώνα. Και προπάππους του ήταν ο Franz Seiler (1804-1871) Βαυαρός μουσικός μπάντας που ήρθε στη Ελλάδα με τον Όθωνα ως στρατιωτικός αρχιμουσικός. Ο Ανδρέας Φ. Σάιλλερ αποφοίτησε από το Γυμνάσιο στο Τσοτύλι και πέρασε στο Τμήμα Μαθηματικών του παν. της Θεσσαλονίκης με εισαγωγικές εξετάσεις την ακαδ. χρονιά 1930-1931. Κατά μια εκδοχή παρακολούθησε για τις εισαγωγικές εξετάσεις τα μαθήματα της Προπαρασκευαστικής Ακαδημίας Θετικών και Θεωρητικών Επιστημών Βορείου Ελλάδος ”ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ” (δηλ. το σχετικό Φροντιστήριο). Στο Τμήμα Μαθηματικών πέρασε χωρίς καθυστερήσεις όλες τις εξετάσεις και πήρε πτυχίο στις 15-4-1935, με βαθμολογία “καλώς”. Ακολούθησε εκπαιδευτική καριέρα όπου υπήρξε καθηγητής των Μαθηματικών σε διάφορά σχολεία της Βορείου Ελλάδος. Το 1957 ήταν διευθυντής της Εμπορικής Σχολής Αρρένων Θεσσαλονίκης, το 1958 δίδασκε στο Γυμνάσιο Τούμπας, το 1963, 1964 στο Β’ Γυμνάσιο Θηλέων, το 1965 στο Ε’ Γυμνάσιο Αρρένων, το 1976 στο Εσπερινό Οικονομικό Καβάλας κ. ά. Το 1962 και το 1963 ήταν μέλος του Δ.Σ. στην νεοϊδρυθείσα, τότε, Ένωση Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης Θεσσαλονίκης. Είχε ένα ενδιαφέρον για ιδιαίτερα ζητήματα των Μαθηματικών, π.χ. με τους τριγωνικούς αριθμούς.

Το 1964, ο γυμνασιάρχης Ανδ. Σάϊλλερ στο Β’ Γυμνάσιο Θηλέων, με μαθήτριες του σχολείου.

[Η φωτογραφία αναρτήθηκε από την κα “Haroula Sakki“ στις ΠΦΘ, στις 28-11-2016]

Βιβλίο του Ανδρ. Σάϊλλερ

Ο γυμνασιάρχης Σπύρος Συγκολλίτης του Β' Γυμνασίου Θηλέων Θεσσαλονίκης, με μαθήτριες του σχολείου, το 1967

[Η φωτογραφία αναρτήθηκε από την κα “Maria Akamati-Lilimpaki” σε σχόλιο της ομάδας ΠΦΘ, στις 13-6-2020]

Ο Σπύρος Συγκολλίτης ήταν φιλόλογος. Γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του παν. Θεσσαλονίκης την ακαδ. χρονιά 1928-1929 κι ολοκλήρωσε τις σπουδές του το 1933-1934. Πήρε πτυχίο με λίαν καλώς και με εξειδίκευση στη Μεσαιωνική και Νέα Ελληνική Φιλολογία (γνωστή ως ΜΝΕΣ). Πιθανότατα η καταγωγή του ήταν από τα Γρεβενά. Υπηρέτησε ως καθηγητής Φιλολογίας στη Μέση Εκπαίδευση. Δίδαξε σε διάφορά σχολεία της Βορείου Ελλάδος, όπως στο Στ’ Γυμνάσιο Αρρένων Θεσσαλονίκης το 1960, στο Γυμνάσιο Θηλέων της Φλώρινας το 1961, στο Γυμνάσιο Κουφαλίων το 1963 ως γυμνασιάρχης, στο Γυμνάσιο Τούμπας το 1964 ως γυμνασιάρχης, στο Β’ Γυμνάσιο Θηλέων το 1971 ως γυμνασιάρχης κ.ά. Το 1963 ήταν ταμίας στην Ένωση Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης Θεσσαλονίκης. Ανάπτυξε τα φιλολογικά του ενδιαφέροντα στη Λαογραφία, όπου δημοσίευσε άρθρα και βιβλία σχετικά με τα δημοτικά τραγούδια της Δυτικής Μακεδονίας από τα μέσα της δεκαετίας του 1930 και μετά, π.χ. το βιβλίο του “Τα διαβατήρια έθιμα Ανασελίτσας (χωριό Λουκόμι)” (1986).

Η θέση των Φροντιστηρίων Σάϊλλερ-Συγγολλίτου. Η αντιστοίχιση του 321, της παλιάς αρίθμησης της Εγνατίας, με το σημερινό 95 από τον Στάθη Ασλανίδη

Το κτίριο που στεγάστηκαν τα Φροντιστήρια Σάϊλλερ-Συγγολλίτου σε κατοχική φωτογραφία

[Η φωτογραφία αναρτήθηκε από τον κ. Α.Ε. Νικόπουλο, στις ΠΦΘ, στις 17-12-2021]

Το κτίριο των Φροντιστηρίων Σάϊλλερ-Συγγολλίτου από αεροφωτογραφία του 1945 Σημειώνεται και η οπτική γωνία της προηγούμενης φωτογραφίας.

Η διάλυση του πυκνού δικτύου μεταφορών έγινε σταδιακά, προμελετημένο έγκλημα σε βάρος της πόλης ... συνεχίζουν απτόητοι.

Facebook: https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02pvP8FHSqbq5S3xG7bj54DFMRRXtJwbjtysCovZy5k2VbDHpDcqNVbUp4kC1URRCbl?_rdc=1&_rdr

Θεσσαλονίκη – Κωνσταντινούπολη. Όλες οι πόλεις της Μακεδονίας – Θράκης είχαν σιδηροδρομικό σταθμό. 1925.

Θεσσαλονίκη, Παρίσι, Λονδίνο.

Θεσσαλονίκη – Πράγα. Με στάση στην Βουδαπέστη.

Θεσσαλονίκη – Μοναστήρι. Στάσεις Βέροια, Νάουσα, Έδεσσα, Φλώρινα κλπ.

Για την Αλεξανδρούπολη περνούσε από Κιλκίς, Δοιράνη ... Σέρρες, Δράμα ...

Γευγελή σε 2.30 ώρες.

Τέρμα στην Ξάνθη.

... και το γνωστό που παρέμεινε για να γίνει το περσινό έγκλημα.

Τσιμισκή. Το στενό δρομάκι (οδός Γεωργίου Θεοχάρη) που ανεβαίνει προς την πλατεία Ιπποδρομίου. Σήμερα πεζόδρομος.

Το παλιό σπίτι στην γωνία προεξείχε πάνω στην Τσιμισκή. Για λίγο ακόμα.

1959, συμπληρωματικά στην προηγούμενη ανάρτηση.

Facebook: https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0222WEw5QrPx1fi8RsNnaP1uYRXMz8tm3YRnkGU2Gd2VpQT6Xi5qK5HtBNhh8g5grBl?_rdc=1&_rdr

Η Τσιμισκή από Εθνικής Αμύνης μέχρι την ΧΑΝΘ έχει ανοίξει 4 χρόνια νωρίτερα (1955).

Στο βάθος κάποιο παλιό σπίτι κάτω από την Πλατεία Ιπποδρομίου προεξέχει στον δρόμο για λίγο καιρό ακόμα. Το (μισό) κτίριο των Δικαστηρίων που έκλεινε τον δρόμο στην Εθνικής Αμύνης είναι παρελθόν.

Δεξιά η Αρμενική εκκλησία πριν κρυφτεί από τις πολυκατοικίες.

Facebook: https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0yLSfUEFovH7HkaJhnK4BN1vcH1X2sg4LWXZ4qZdSKqoEbww63XLyFetzy8YfUDmCl?_rdc=1&_rdr

Μεταξύ 1900 – 10. Εξόρμηση δημοτικών σχολείων στον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό μάλλον για την υποδοχή κάποιου επισήμου. 2 εστιατόρια στο βάθος. Πάνω από το κεντρικό εστιατόριο, υπήρχε ξενοδοχείο “HOTEL ... (αναζητείται το όνομα)”

Φωτογράφος Ali Eniss. Συλλογή Pierre de Gigord. Τρέχουσα ακόμα έκθεση “Salonique Jerusalem des Balkans” στο Παρίσι.

Facebook: https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid089SQWyCZ2pDtVqvbFunVX7zfBf2cRLRo8qY6BMkLT4FrTfER8MsfcGEddbKUWaa2l?_rdc=1&_rdr

Ίσως γράφει ξενοδοχείο Κορυτσά. “HOTEL KORITSA” ...

Λίγο πριν την Μητρ. Ιωσήφ και βλέποντας δυτικά στην παλιά παραλία κατά την κατοχή. Το άδειο οικόπεδο δεξιά είναι το σημερινό Νίκη 47.

Αναλυτικά για την οικοδομική εξέλιξη στο σημείο αυτό εδώ: https://archive.saloni.ca/940

Facebook: https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02Pt77iCyr9PYKajunySVNaaFucJfTyPGoNL24RuHHNQL8sHioEqWrn1Cdygxdij4ml?_rdc=1&_rdr

Ali Eniss. Έμενε σχεδόν με βεβαιότητα στην σημερινή οδό Δελφών στο ύψος της Κολοκοτρώνη, πάνω από τον τότε λάκκο. Είναι αρκετές οι φωτογραφίες του από το συγκεκριμένο σημείο, μοιρασμένες χρονικά στα 12 χρόνια που έμεινε στην πόλη. Η υπόθεση έχει καλά τεκμηριωμένη βάση.

Ο Eniss ήταν ερασιτέχνης φωτογράφος και δραγουμάνος (διερμηνέας) στο τοπικό γερμανικό προξενείο την περίοδο 1900-1912. Η απόφαση του συλλέκτη Pierre de Gigord να χαρίσει στο Γαλλικό Εβραϊκό Μουσείο αδημοσίευτα αρνητικά από γυάλινες πλάκες του μας άνοιξε τα μάτια σε έναν χαμένο κόσμο και αποτελεί αναπάντεχο δώρο τεκμηρίωσης της ζωής της πόλης στις αρχές του προηγούμενου αιώνα.

Απεικονίζει τα 12 τελευταία χρόνια της Οθωμανικής παρουσίας στην πόλη, τον πρόσφατο τότε κοσμοπολιτισμό της, τη ραγδαία ανάπτυξη (λιμάνι – σιδηρόδρομος – αστικές συγκοινωνίες), την ευφορία των κατοίκων της, που έβλεπαν με αισιοδοξία το μέλλον. Τότε η Θεσσαλονίκη ήταν ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια της Μεσογείου. Με τον σιδηρόδρομο μπορούσες να πεταχτείς στο Παρίσι, στη Βιέννη, ή στην Πόλη εύκολα.

Μέρος της συλλογής του Pierre de Gigord χρησιμοποίησε νωρίτερα στα βιβλία του ο Βασίλης Κολώνας. Λήψεις του Ali Eniss κι αυτές μπήκαν εδώ για μια ολοκληρωμένη εικόνα. Οι κάτοικοι της περιοχής της Αγίας Τριάδας, κυρίως από Παρασκευοπούλου μέχρι Καλλιδοπούλου βρίσκουν έναν γείτονα του προηγούμενου αιώνα.

Facebook: https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0GSWVmionVrPDrjcFccnPgJhdPev24tXBtp1EXjWmy8SqksDm9YyfthUkEueiEtAXl?_rdc=1&_rdr

Σημερινή οδός Δελφών στο ύψος της Κολοκοτρώνη, πάνω από τον τότε λάκκο. Δεξιά η οδός Καραισκάκη.

Στο βάθος ο τρούλος της οικίας Χατζή Αγκιάχ, αργότερα Τορνιβούκα δεν ήταν ακόμα έτοιμος.

Οδός Κολοκοτρώνη και ο λάκκος στην σημερινή Δελφών. 1911.

Η οικία Χατζή Αγκιάχ, αργότερα Τορνιβούκα δεξιά. Ο περσικός κρεμμυδόσχημος τρούλος ήταν έτοιμος.

Ο λάκκος στην σημερινή οδό Αλβέρτου Ναρ. Κάποια σπίτια στην Καραισκάκη και δεξιά το Γενί Τζαμί. Η λήψη από την “Δελφών”.

Το Γενί τζαμί χωρίς ακόμα τον μιναρέ του. Η λήψη παραμένει από τον λάκκο.

Από τον λάκκο προς το Κεραμοποιείο Αλλατίνι.

Η οδός Κολοκοτρώνη από την Βασ. Όλγας.

Στη συμβολή των οδών Εγνατίας και Μητροπολίτου Γενναδίου, βόρεια της Πλατείας Αριστοτέλους. Το συναρπαστικό και εξωτικό εσωτερικό του.

Κτίστηκε από τον Μουράτ τον Β' το 1444, 14 χρόνια μετά την κατάληψη της Θεσσαλονίκης. Στην ανοικοδόμηση χρησιμοποιήθηκε οικοδομικό υλικό σε δεύτερη χρήση από επτά εκκλησίες. Ήταν το μεγαλύτερο και παλιότερο Οθωμανικό χαμάμ της πόλης χαρακτηριστικό δείγμα οθωμανικής αρχιτεκτονικής και από τα πρώτα κοσμικά κτίρια που έκτισαν. Λειτουργούσε μέχρι το 1968, αναστηλώθηκε τη δεκαετία του 80.

Ο χώρος φωτίζεται φυσικά με ανοίγματα που υπάρχουν στους τρούλους. Διέθετε ξεχωριστούς χώρους για άνδρες και γυναίκες. Η είσοδος για τους άντρες βρισκόταν στη νοτιοδυτική πλευρά του κτίσματος, μια δεύτερη, βορειότερα, πρόσφερε μεγαλύτερη διακριτικότητα για τις γυναίκες. Διέθετε τρεις κύριες αίθουσες (κρύα, χλιαρή, ζεστή), με πολλά μικρότερα διαμερίσματα και επιμέρους βοηθητικούς χώρους. Ο κεντρικός χώρος της θερμής περιοχής φιλοξενεί και τον μαρμάρινο πάγκο όπου οι θαμώνες απολάμβαναν το θεραπευτικό μασάζ. Ο Σουλτάνος είχε το δικό του ιδιωτικό δωμάτιο. Στον επάνω όροφο ήταν κάποτε τα αποδυτήρια και το κυλικείο. Σήμερα τα πάνω διαμερίσματα είναι κλειστά.

Μαζεμένες 15 από τις καλύτερες πρόσφατες φωτογραφήσεις του εσωτερικού των Λουτρών.

Facebook: https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0fKjrzk6pyaY6sCizrsjGhPM6wD7pj1M94UwRSRXcGu6uZpTQi6ipk7Ej8FMkdRAwl?_rdc=1&_rdr