Saloni.ca Archive

Τρεις φωτογραφίες από τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του ιππήλατου τραμ που εγκαινιάστηκε το 1893 και από την ίδια γωνία περίπου – συγκεκριμένα από το ξενοδοχείο Όλυμπος Παλάς.

Η πρώτη φωτογραφία είναι η παλαιότερη γιατί τα δύο κτίρια αριστερά και δεξιά από την Σαμπρή πασά (Βενιζέλου) έχουν τις παλιότερες μορφές τους. Μπορεί να χρονολογηθεί μεταξύ 1893 και 1896 γιατί δεν υπάρχει ακόμα η μαρμάρινη αποβάθρα (παραδόθηκε το 1896). Ίσως τα μαδέρια και το σκάψιμο δεξιά να είναι για την κατασκευή της. Η γραμμή είναι μονή σε όλο το μήκος που διακρίνεται.

Η δεύτερη φωτογραφία χρονολογείται μετά το 1896 γιατί διακρίνεται το μαυριτανικό κιόσκι της αποβάθρα. Επίσης και τα δύο κτίρια έχουν αλλάξει,. Η γραμμή παραμένει μονή.

Η τρίτη είναι η πιο πρόσφατη καθώς πλέον η γραμμή σε ένα τμήμα της έχει γίνει διπλή.

Θόδωρος Νάτσινας

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0BhU6YJcvCfuqF6PXdtu3Ra5j8ufhaf8WpASnZTuaDnvEmBfhez3B882xkeUES2K9l

Η φωτογραφία προέρχεται από την έκθεση της συλλογής Pierre de Gigord, που παρουσιάστηκε στο Παρίσι πέρσι. Είναι γνωστή αλλά συνήθως παρουσιάζεται με τμήματά της αποκομμένα. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό εδώ είναι κάτω δεξιά, όπου φαίνεται ένα τραμ έτοιμο να ξεκινήσει δρομολόγιο προς τα ανατολικά ενώ περιμένει το τραμ που έρχεται από ανατολικά να στρίψει στην Βενιζέλου ώστε να ελευθερωθεί η διαδρομή. Ενδιαφέρον έχει ότι το τραμ που έρχεται διαθέτει ένα άλογο ενώ το άλλο έχει τρία άλογα.

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02fRhGFZwuwXPp5EU1NoVJApCMEjZg1bpVBAWoy81nQK31WFF81bMgsmqhPm3U97acl

Φωτογραφίες από πολυκατοικία της Εθν. Αμύνης κοντά στην διασταύρωση με την Μανουσογιαννάκη με θέα προς τον Λ. Πύργο πριν την κατεδάφιση των οθωμανικών κτιρίων και την κατασκευή της οικοδομής όπου βρίσκεται η πολεοδομία του Δ. Θεσσαλονίκης. Από ιδιωτική συλλογή.

Θόδωρος Νάτσινας

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02jrZJ3UiwJeyb4HHo34f9NvAsnxwvny7zeFAznSuRRPxxx8NyRwB6BjxDmW5ByLpCl

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02uWhK1j7u58B1eYEhmsG7iKtszUGSbd9Lu8XxzbZdHDMSwSf57Dhg4gWwcraP53V9l

Φωτογραφία μιας εποχής. Τέλος τα τραμ και με χρώμα. Από το αρχείο του Βαγγέλη Καβάλα. Το αργοτερο το καλοκαίρι του 1956.

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0cGsvLm4T7qd4auSE2ESRRmdwWMqEWcgKeP8TB4EreeYwrkt3dK22eRZVu9k5GAMPl

Ήρθαν στην πόλη μας να ζωγραφίσουν. Και ζωγράφισαν.

Από το βιβλίο του Γιάννη Κωνσταντινίδη “Φωτογραφίες του Φρεντ Μπουασονά 1913 + 1919 με ένα κείμενο του Ντανιέλ Μπω-Μποβύ” του Λαογραφικού και Εθνολογικού Μουσείου Μακεδονίας, έκδοση Διαγωνίου 1989

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0xdgg78YfvFqhAjYt9NhSubYeaQQ11Ux6L7qRvSgK5Ht9djD2Ar5qz6WytnEwt14l

Η 26η Ολυμπιάδα σκακιού έγινε στην Θεσσαλονίκη από 18/11 έως 5/12 το 1984.

Μεγάλο γεγονός για την πόλη, η πόλη ζούσε στο κλίμα, με μεγάλη προσέλευση κοινού στις εγκαταστάσεις της ΔΕΘ όπου διεξήχθη, Ήταν τέτοια η επιτυχία της Ολυμπιάδας που οι ενθουσιασμένοι διοργανωτές πρότειναν στην FIDE που διοργάνωνε τους αγώνες η πόλη μας να φιλοξενεί την Ολυμπιάδα σκακιού κάθε δεύτερη διετία, όποτε δηλαδή αυτή συνέπιπτε με τους κλασικούς Ολυμπιακούς Αγώνες. Η FIDE δέχτηκε, με την προϋπόθεση η πόλη μας να αναλάμβανε τα έξοδα, και έτσι εδώ έγινε και η 28η Ολυμπιάδα το 1988. Μετά επικράτησαν δεύτερες σκέψεις, προφανώς λόγω αδυναμίας εξεύρεσης των αναγκαίων πόρων. Ολυμπιάδα δεν ξαναείδαμε, αλλά η σκακιστική κίνηση στην πόλη που έζησε ο Τριαντάφυλλος Σιαπέρας πήρε καινούρια ώθηση.

Φωτογραφικό υλικό από: 100xroniaskaki.wordpress.com thessmemory.gr olimpbase.org instagram.com/merlinaacevedo και από οίκους δημοπρασιών νομισμάτων

Σπύρος Αλευρόπουλος

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02hSgjYzCbUGBFEKbgohULiPEJkBUiyi9rgwsYSsyTsZa1mA5JZY1xvpQr6Y1HvT8l

Το σκηνικό στις εγκαταστάσεις της ΔΕΘ

Σκακιστικοί αγώνες στην Αριστοτέλους

Στην 26η Ολυμπιάδα ο Μπόρις Σπάσκυ ήταν η διασημότητα που συμμετείχε με την σημαία της Γαλλίας (με 12 ισοπαλίες απ τα 14 παιχνίδια, ρεκόρ ισοπαλιών), ως αποστάτης από την τότε Σοβ. Ένωση. Οι αγώνες έγιναν χωρίς τον Ανατόλι Κάρποφ και τον Γκάρυ Κασπάροφ, τους δύο καλύτερους σκακιστές στον κόσμο εκείνον τον καιρό. Όμως ολωνών των συμμετεχόντων στην 26η Ολυμπιάδα τα μάτια ήταν σ' αυτούς τους δύο μεγάλους σκακιστές, οι οποίοι είχαν εμπλακεί στον μεταξύ τους μαραθώνιο και άκαρπο, όπως αποδείχτηκε, αγώνα για την κατάκτηση του παγκόσμιου τίτλου. (Αξίζει να σημειωθεί πως για τις 6 απαιτούμενες νίκες ο Κάρποφ είχε προηγηθεί 4-0 και μετά ακολούθησαν 17 ισοπαλίες, 5-0 ο Κάρποφ, τότε μάλιστα αναπτερώθηκαν οι ελπίδες ότι ο Κάρποφ θα προλάβαινε να έρθει στην Θεσσαλονίκη, 5-1, άλλες 14 ισοπαλίες, 5-2, 5-3...Τότε παρενέβη η FIDE επικαλούμενη την υγεία των διεκδικητών και κήρυξε το πρόωρο τέλος των αγώνων. Ο αγώνας αυτός που δεν τέλειωσε ποτέ διάρκεσε από 10/9/1984 έως 15/2/1985. Οι αγώνες έγιναν εκ νέου την επόμενη χρονιά και νικητής βγήκε ο Κασπάροφ.

Παράλληλα είχαμε και τους γυναικείους Ολυμπιακούς Αγώνες. Κίνα vs Δυτ. Γερμανία

Είχαμε και μια άτυπη μις Ολυμπιάδα. Την Μεξικάνα Χίλντα Ατσεβέδο

Εδώ με την μεξικάνικη ομάδα στην παλιά παραλία

Στην Ολυμπιάδα του 1988, Κάρποβ και Γκασπάροφ έδωσαν το παρόν. Μια άλλη διασημότητα που έπαιξε με την ομάδα της Ελβετίας ήταν ακόμη ένας φυγάς από την ΕΣΣΔ, ο Βίκτορ Κορτσνόι (αριστερά). Ο τελικός του παγκόσμιου πρωταθλήματος στις Φιλιππίνες το 1978 ανάμεσα σε Κορτσνόι και Κάρποφ έμεινε στην ιστορία για τις διαμαρτυρίες του πρώτου πως η σοβιετική ομάδα χρησιμοποιούσε έναν υπνωτιστή για να επηρεάσει το παιχνίδι. Ο Κορτσνόι έβαλε μαύρα γυαλιά για να αποφεύγει την οπτική επαφή μαζί του. Ο Κάρποφ διαμαρτυρήθηκε ότι τα γυαλιά αυτά αντανακλούσαν τα φώτα και δεν μπορούσε να παίξει. Νίκησε ο Κάρποφ. Ο Κορτσνόι χαρακτηρίστηκε ως «ο μεγαλύτερος σκακιστής που δεν έγινε ποτέ παγκόσμιος πρωταθλητής».

Ο Κασπάροφ στην Ολυμπιάδα του 1988. Σ' αυτή την Ολυμπιάδα σημείωσε την μεγαλύτερη βαθμολογία απ όλους.

Αναμνηστικά για την Ολυμπιάδα του 1988

Σκακιστικό πρόβλημα με το γράμμα-λογότυπο της Θεσσαλονίκης που επινοήθηκε από έναν ανατολικογερμανό για την Ολυμπιάδα της Θεσσαλονίκης

Ο πρώτος καθηγητής Αστρονομίας στο Παν. Θεσσαλονίκης, Ιωάννης Ν. Ξανθάκης (1904-1994)

Νίκανδρος Καστανίδης

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid024gSVvWBctsqoWiSj8pgh6cMswV5srrhHCRYnSiTS4VXSZY5gsAHLqhJ66qofFFVsl

Ο Ιωάννης Ν. Ξανθάκης, το 1939

Γεννήθηκε στο Γύθειο του νομού Λακωνίας. Σπούδασε Μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας την περίοδο 1921-1925 κι αμέσως μετά την αποφοίτησή του εκπόνησε διδακτορική διατριβή με επιβλέποντα τον καθηγητής της Μαθηματικής Ανάλυσης, Γεώργιος Ρεμούνδο (1878-1928). Λόγω, όμως, του θανάτου του Ρεμούνδου, καθυστέρησε η έγκριση και απονομή του διδακτορικού διπλώματός του, που, τελικά, έγινε το 1930, με εισήγηση του καθηγητή Παναγιώτη Ζερβό (1878-1952). Παράλληλα με την εκπόνηση της διατριβής του δραστηριοποιήθηκε, για τις οικονομικές του ανάγκες, στον φροντιστηριακό χώρο, ιδρύοντας μαζί με τον μαθηματικό Κ. Αραχωβίτη το Μαθηματικό Φροντιστήριο. Η ενασχόληση του αυτή ήταν την περίοδο 1925-1930. Το 1929, ο Δημήτριος Αιγινήτης (1862-1934), καθηγητής της Αστρονόμος στο Παν. της Αθήνας, εκτιμώντας τις ικανότητες και την προσωπικότητά του τον διόρισε, αρχικά ως βοηθό και στη συνέχεια ως επιμελητή στο Εργαστήριο Αστρονομίας και Μετεωρολογίας του Παν. Αθηνών. Το 1930 πήρε μια υποτροφία του Ελληνικού Κράτους για περαιτέρω σπουδές, την οποία αξιοποίησε εμβαθύνοντας στους τομείς της Μηχανικής και της Αστρονομίας, στη Γαλλία, ενώ ταυτόχρονα απέκτησε πρακτική εμπειρία στο Αστεροσκοπείο του Στρασβούργου. Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα διορίστηκε, αρχικά, στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και στη συνέχεια δίδαξε Ανώτερα Μαθηματικά στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, τη διετία 1938-1940. Το 1940 εκλέχθηκε τακτικός καθηγητής Αστρονομίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ως νέος καθηγητής ίδρυσε το Εργαστήριο Αστρονομίας το 1943 και το εξόπλισε, αργότερα με το πρώτο του τηλεσκόπιο. Τη δύσκολη και επικίνδυνη περίοδο της Ναζιστικής Κατοχής έπαιξε ουσιαστικό ρόλο στη στήριξη του Φυσικού και του Μαθηματικού Τμήματος,. Τότε δίδαξε, εκτός της Αστρονομίας, τα Γενικά Μαθηματικά στους πρωτοετείς φοιτητές και το Λογισμό Πιθανοτήτων και Θεωρία Σφαλμάτων στους τεταρτοετείς φοιτητές. Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτός, πρώτος, εισήγαγε το μάθημα των Πιθανοτήτων σε συνδυασμό με τη Θεωρία Σφαλμάτων, ως ανεξάρτητο μάθημα των Εφαρμοσμένων Μαθηματικών, στο Παν. Θεσσαλονίκης. Καθιέρωσε το μάθημα αυτό στις Μαθηματικές Σπουδές και, μάλιστα, το 1950 εξέδωσε βιβλίο για το αντίστοιχο μάθημα. Επίσης κατά τη διάρκεια της Κατοχής επιτέλεσε σημαντικό κοινωνικό και εθνικό έργο ως επικεφαλής των επιτροπών περίθαλψης και τόνωσης του εθνικού φρονήματος των φοιτητών. Μετά την απελευθέρωση, συνέβαλε και στην οργάνωση του Νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ και του Δημόσιου Μαιευτηρίου Θεσσαλονίκης, ως Πρόεδρος των αντίστοιχων Διοικητικών Συμβουλίων.

Το 1955 εκλέχθηκε μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και παραιτήθηκε από τη θέση του στο Παν. Θεσσαλονίκης. Συνέχισε την επιστημονική του δραστηριότητα με τη νέα ακαδημαϊκή ιδιότητά του. Το 1963 και το 1964 διετέλεσε υπουργός Γεωργίας σε υπηρεσιακές κυβερνήσεις. Και την περίοδο 1965-1968 ήταν πρόεδρος της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας, όπου ανάπτυξε τις συλλογικές δραστηριότητες για την καλλιέργεια των Μαθηματικών, με σημαντικότερη τη διοργάνωση του Βαλκανικού Συνεδρίου των Μαθηματικών στη Θεσσαλονίκη. Στην επιστημονική κληρονομιά που άφησε συγκαταλέγονται, εκτός του βιβλίου του για το Λογισμό των Πιθανοτήτων με τη Θεωρία Σφαλμάτων, ένα εγχειρίδιο Γενικών Μαθηματικών (1949), το τετράτομο διδακτικό του έργο για την Αστρονομία (1951-1955) και επιμελήθηκε το βιβλίο για το Σύμπαν και τη Σύγχρονη Αστροναυτική (1957). Αλλά και η ερευνητική του παρακαταθήκη είναι αρκετά πλούσια, περιλαμβάνει πάνω από 78 δημοσιεύσεις.

Η προμετωπίδα της διατριβής του Ι.Ν. Ξανθάκη

Εφ “Ελεύθερο Βήμα”, 15-7-1929

[Από το βιβλίο “Τα Φροντιστήρια στην Ελλάδα” τόμ. Α', (Αθήνα, 2007) του Λ. Τσίλογλου, σελ. 144]

1957

Η πρώτη διοικούσα επιτροπή του ΑΧΕΠΑ, το 1951, με πρόεδρο (στη μέση) τον Ιωάννη Ν. Ξανθάκη

Harry Varvoglis: Αριστερά του Ξανθάκη (όιπως βλέπουμε) ο καθηγητής μαιευτικής Γεώργιος Τσουτσουλόπουλος.

Ο Ιωάννης Ν. Ξανθάκης ως ακαδημαϊκός

Από καιρό έχουμε παρουσιάσει ειδήσεις και το σχέδιο (της πρώτης εικόνας) για προτεινόμενες επεκτάσεις του τραμ στα τέλη του 19ου αιώνα (https://archive.saloni.ca/2110). Αυτές οι επεκτάσεις στην πλειοψηφία του δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ.

Πρόσφατα εντόπισα ένα κείμενο που θεωρείται αντίγραφο σύμβασης της οθωμανικής κυβέρνησης και της εταιρίας των τραμ για υλοποίηση των επεκτάσεων αφού είχε γίνει το τραμ ηλεκτρικό.

Η συμφωνία περιλάμβανε σε πρώτη προτεραιότητα μια μεγάλη γραμμή από την Δελφών περίπου ως τον ΠΣΣ, επέκταση της γραμμής της Βενιζέλου ως το Διοικητήριο και μια γραμμή από το Διοικητήριο ως την προκυμαία. Σε δεύτερη προτεραιότητα περιλάμβανε μια γραμμή στην Σοφούλη από το Καραμπουρνάκι ως την Όλγας, και μερικές ακόμα.

Από αυτές η μόνη που υλοποιήθηκε ήταν τμήμα της μεγάλης γραμμής στην Στρατού. Ένας πιθανός λόγος που δεν πραγματοποιήθηκαν αυτές οι επεκτάσεις ήταν ότι η συμφωνία υπογράφθηκε τον Απρίλιο του 1912 – άκαιρη εποχή για νέες συμφωνίες… Βέβαια το 1928 κάποιοι τις ξανασκέφτηκαν (https://archive.saloni.ca/2653) αλλά και πάλι τίποτα.

Θόδωρος Νάτσινας

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid02WduHKWqxJxu6JBxugkxczqBBDPpbG4P5Hk2GyEGBXwitWmWsa93CxCejw8fNMPUVl

Παρουσιάστηκε παλιότερα εδώ https://archive.saloni.ca/2110

Το κείμενο χωρίζει τις νέες γραμμές σε τρεις κατηγορίες. Δεν εντόπισα την σημασία του διαχωρισμού μεταξύ της πρώτης και δεύτερης κατηγορίας αλλά η τρίτη κατηγορία αφορούσε μελλοντικές επεκτάσεις.

Η πρώτη κατηγορία ανέφερε τρεις γραμμές: Μια μεγάλη γραμμή από την ανατολική Θεσσαλονίκη ως τον ΠΣΣ. Σύμφωνα με το κείμενο η γραμμή θα άρχιζε από το σημείο όπου η οδός Φερίκ Χασάν Πασά διασχίζεται από το ρέμα. Ο Δημητριάδης ταυτίζει την οδό αυτή με την Μακεδονίας. Κοιτώντας το ρυμοτομικό του 1919 η Μακεδονίας (που σε κάποιο μήκος της ταυτιζόταν με την Δελφών) διασχιζόταν από τρία ρέματα, το πιο δυτικό είναι ο Λάκκος Κωνσταντινίδη, με μεγάλη πιθανότητα να είναι εκεί το σημείο έναρξης της γραμμής. Σε σχέση με τον χάρτη στην πρώτη εικόνα το αυτό το τμήμα της γραμμής αφορά τον άξονα της Στρατού. Κατόπιν, από το Σιντριβάνι μέσω των Εθν. Αμύνης, Αγ. Δημητρίου, Λαγκαδά, Μοναστηρίου και συνοικισμού Χιρς θα κατέληγε στον Παλιό Σιδηροδρομικό Σταθμό.

Η δεύτερη γραμμή στην Βενιζέλου θα ήταν από την Εγνατία ως το Διοικητήριο.

Η τρίτη θα ήταν από το Σαατλί τζαμί ως την παραλιακή μέσω της οδού της Δημαρχίας και της πύλης του Γιαλιού (παράλληλα με την Δραγούμη).

Δύο γραμμές στην δεύτερη κατηγορία 1 Από το Καραμπουρνάκι ως την οδό «Ρίγα» μέσω της Σοφούλη 2 Από το κτίριο «Ρίγα» ως την αφετηρία της γραμμής

Δεν έχω υπόψη μου ποια ήταν η οδός ή η οικία Ρίγα.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η γραμμή Εσκί τζαμί – Κουλέ καφέ, δηλαδή στην Αγ. Σοφίας από την Εγνατία ως την Άνω Πόλη!

Κτίστηκε με οικοδομική άδεια του 1926, και μια οικοδομική άδεια του 1960 πρέπει να εκδόθηκε για την προσθήκη και την τροποποίηση των ορόφων., Η πολυκατοικία σήμερα είναι 4όροφη και διατηρητέα από το 2016, για τα στοιχεία μοντερνσμού που φέρει. Στους πρώτους δύο ορόφους ξεχωρίζουν οι γωνιακοί εξώστες (έρκερ).

Facebook: https://www.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid033QPtM7DMsHfMisSgdicbEEZ3covN5khWPDRiDtR6WRSSKd6EJo7ewpYBKUKKx9bMl

Η πρώτη μορφή με δύο ορόφους και τον τρίτο σε εσοχή, σε λήψεις 1949 και δεύτερο μισό δεκαετίας 50 αντίστοιχα.

Αργότερα, με το ΗΒΗ και τα παγωτά Ωραία στο ισόγειο, εκεί που είναι σήμερα το Everest.

Από το μπαλκόνι του ορόφου κατά τον μεσοπόλεμο.

Φωτογραφία της Χρύσας Φραγκούδη από το thessarchitecture.