Αγίας Σοφίας, 11 : Ξενοδοχείο “Βαλκανική Ευρώπη” (1925), “Χ.Ε.Ν.Θ.”(1937), “κατάστημα H&M” (περ.1998)
Το 1925 ο εμπειρικός αρχιτέκτονας, πολιτικός μηχανικός, Γεώργιος Σιάγας, έκτισε για τον Κωνσταντίνο Ι. Λαμνίδη (βιομήχανο της Θεσσαλονίκης) την πολυκατοικία στην Αγίας Σοφίας 11, με σκοπό να γίνει ξενοδοχείο. Έτσι δημιουργήθηκε το ξενοδοχείο πολυτελείας η “Βαλκανική Ευρώπη” το οποίο λειτούργησε από το 1926 μέχρι το 1935 περίπου. Στη συνέχεια το κτίριο περιήλθε στην κατοχή της Εθνικής Τράπεζας. Από τις προσωπικότητες που έμεινα στο ξενοδοχείο αυτό είναι γνωστές οι εξής δύο: ο Νικόλαος Ι. Κριτικός, ο πρώτος καθηγητής Μαθηματικών στο παν. Θεσσαλονίκης κι ο Μίλτος Κουντουράς , ο διακεκριμένος παιδαγωγός, διευθυντής στο Διδασκαλείο Θηλέων της Θεσσαλονίκης, που οι κακεντρεχείς των υπερσυντηρητικών κύκλων της πόλης τον απέπεμψαν από τη θέση του
Νίκανδρος Καστανίδης
Facebook:
https://web.facebook.com/thessalonikilostcity/posts/pfbid0HuvCejc45P4MnKEJmfP4sVuue9Q73gjH5YjjuBGYgs6vUFQs8M21iwS9ijxPSWDSl?_rdc=1&_rdr
Η πολυκατοικία στην Αγία Σοφίας 11, νεόκτιστη
(Η φωτογραφία είναι από το άρθρο της κας Ε. Ρούπα “Οικογένεια Λαμνίδη”, Θεσσαλονικέων Πόλις, 23, 2007, σελ. 130-133)
Το αρχιτεκτονικό σχέδιο της πρόσοψης του κτιρίου στην Αγία Σοφίας 11
Ο Κωνσταντίνος Ι. Λαμνίδης με τη σύζυγό του Θεοπίστη
(Η φωτογραφία είναι από το άρθρο της κας Ε. Ρούπα “Οικογένεια Λαμνίδη”, Θεσσαλονικέων Πόλις, 23, 2007, σελ. 130-133)
Η θέση του κτιρίου στον πολεοδομικό χάρτη της Θεσσαλονίκης
Νικόλαος Ι. Κριτικός (1894-1986)
Μίλτος Κουντουράς (1889-1940)
Το 1937 η Εθνική Τράπεζα, με τη μεσολάβηση του Υπουργείου Πρόνοιας, νοίκιασε με ευνοϊκούς όρους την εν λόγω πολυκατοικία στην Χριστιανική Ένωση Νεανίδων (Χ.Ε.Ν.), η οποία ιδρύθηκε στην πόλη. το 1925. Πριν την εγκατάσταση της στην Αγία Σοφίας είχε στεγαστεί στην αρχή προσωρινά στο Διδασκαλείο Θηλέων, στη συνέχεια σε διαμέρισμα στη Βουλγαροκτόνου 4, μετά μεταφέρθηκε στην οδό Ευζώνων όπου άνοιξε και το πρώτο οικοτροφείο, κατόπιν στην
Εθνικής Αμύνης 34, όπου λειτούργησε και εστιατόριο και με παράρτημα στη Τσιμισκή όπου προστέθηκε και βιβλιοθήκη.
Πρωταγωνιστικό ρόλο για την ίδρυση της Χ.Ε.Ν. Θεσσαλονίκης έπαιξε η Σοφία Δέλτα- Μαυρογορδάτου, κόρη της Πηνελόπης Μπενάκη-Δέλτα. Στο πρώτο συμβούλιο της Χ.Ε.Ν.Θ. ήταν, εκτός από τη Μαυρογορδάτου, οι εξής: Διαμαντοπούλου, Χατζητάτση, Νάκα, Παυλίδου, Οικονόμου, Καλκάνη, Αποστολάκη και Γεωργανοπούλου.
Το κτίριο της Αγίας Σοφίας 11, τη δεκαετία του 1930…
Η πολυκατοικία στην Αγία Σοφίας 11 τη δεκαετία του 1930
(Η φωτογραφία αναρτήθηκε από την κα. Έφη Σταθοπούλου , στις ΠΦΘ, στις 28-9-2015
Η δικτατορία του Μεταξά απαγόρευσε τη λειτουργία της ΧΕΝΘ (όπως όλες τις νεανικές οργανώσεις). Έτσι δεν λειτούργησε η συγκεκριμένη Χριστιανική αδελφότητα από το Νοέμβριο του 1939 μέχρι το Μάιο του 1945. Τότε, στο ίδιο κτίριο και με τον ίδιο εξοπλισμό επιβλήθηκε η Στέγη Φαλαγγιτίσσης.
(Η φωτογραφία αναρτήθηκε από την κα. Μαρία Α. Παρασκευοπούλου, στις ΠΦΘ, στις 5-6-2018)
Η πολυκατοικία της Αγίας Σοφίας 11 το 1945 περίπου
(Η φωτογραφία αναρτήθηκε από τον κ. Α.Ε. Νικόπουλο, στις ΠΦΘ, στις 29-2-2024)
Η ΧΕΝΘ γύρω στο 1985
Το αξιοπερίεργο εδώ είναι το πανωσήκωμα δύο ορόφων στο αρχικό κτίριο της Αγίας Σοφίας
Αυτό πιθανότατα έγινε μετά το 1945, ίσως στις αρχές της δεκαετίας του 1950.
Το κτίριο της ΧΕΝΘ, γύρω στο 1987
Το 1995-1996, μετά την αποχώρηση της ΧΕΝΘ έγιναν εκτεταμένες επισκευές στο κτίριο και
είναι πιθανόν τότε να αφαιρέθηκαν οι επιπρόσθετοι όροφοι.
Το 2000 περίπου, όταν λειτουργούσε το κατάστημα της Σουηδικής αλυσίδας ρούχων H&M
Οι επιπρόσθετοι όροφοι, που υπήρχαν τα προηγούμενα χρόνια, όπως φαίνεται δεν υπάρχουν.
Το κτίριο της Αγίας Σοφίας 11, που το 1986 κρίθηκε διατηρητέο, έμεινε άδειο μετά την αποχώρηση του καταστήματος H&M και βρίσκεται σε κατάσταση φθοράς.