Η οδός Αχιλλέως, ίσως από τους γραφικότερους δρόμους της Άνω Πόλης, συνεχίζει να διατηρεί τη γοητεία της, μέχρι και σήμερα, ακόμη και αν έχουν περάσει 43 χρόνια από τη λήψη των ασπρόμαυρων φωτογραφιών του 1982..
Από το ίδιο σημείο με την χθεσινή φωτογραφία, πολλές λήψεις στην διάρκεια 60 χρόνων.
Τα τείχη και ο δρόμος. Η εξέλιξή τους στα χρόνια πήρε αντιστρόφως ανάλογη πορεία.
Στην οδό Ελένης Ζωγράφου, λίγο πάνω από το νοσοκομείο και πριν την στροφή για τον Άγιο Παύλο, στην ανηφορίτσα δίπλα στα τείχη, δύο Γάλλοι ναυτικοί βγαίνουν φωτογραφία με τα παιδιά της Άνω Πόλης, που μάλλον έχουν σχηματίσει και τις ποδοσφαιρικές τους ομάδες, αν κρίνουμε από τις ποδοσφαιρικές φανέλες που φοράνε.
Κάποια στιγμή τον Μάιο ή τον Ιούνιο του 1932, όπως γράφει πίσω από την κάρτα.
Μετά από 43 χρόνια στο ίδιο σημείο, Κατοικία στο τέρμα της νότιας πλευράς της οδού Αχιλλέως, Αχιλλέως 28, Άνω Πόλη, Θεσσαλονίκη
(ασπρόμαυρη φώτο Πλάτων Κλεανθίδης 1982, έγχρωμη φώτο Πλάτων Κλεανθίδης 2025)
Μουσική: Evanthia Reboutsika ~ Carousel ()
Μια γνωστή φωτογραφία του κτιρίου της Messageries Maritimes στην Νίκης, αλλά σε καλύτερη ανάλυση, δίνει την δυνατότητα να δούμε κάποιες λεπτομέρειες.
Στην μετόπη διακρίνονται τα σύμβολα της εταιρίας, το ΜΜ και το σύμπλεγμα: κορώνα, άγκυρα και μονόκερος (2η και 3η εικόνα).
Στην 4η εικόνα φαίνεται μια επιγραφή σε πόρτα στο κτίριο του καφέ Κρυστάλ. Μοιάζει με μια ημερομηνία 1892; 1893; 1894; και η λέξη Printemps – μάλλον παραπέμπει σε επιχείρηση.
Απέναντι από την ΑΒΕΖ που είδαμε, και συγκεκριμένα Ολύμπου 14, ήταν η καπναποθήκη ιδιοκτησίας Νικ. Παπαμανώλη, που κτίστηκε το 1938 και αντικαταστάθηκε από την πολυκατοικία με την οικοδομ. άδεια του 1970.
Επί της Γλάδστωνος 19 μια άλλη καπναποθήκη ιδιοκτησίας Βασιλειάδη και άλλων, σύμφωνα με την οικ. πράξη 1527/1961 κτίστηκε το 1956 αλλά έχει εκδόσει το 2022 άδεια για αλλαγή χρήσης σε κατοικίες και σήμερα είναι μάλλον υπό διαμόρφωση
Για την καπναποθήκη Παπαμανώλη πηγή:
Φασουράκη Ραλλού: καπναποθήκη Ν. Παπαμανώλη, στο Βακαλοπούλου Μ., Δανιήλ Μ., Λαμπρόπουλος Χ., Φασουράκης Η. (επιμ.), 2017, Βιομηχανικά Δελτία Απογραφής (www.vidarchives.gr/reports/2019061000),
Η σημερινή πολυκατοικία Ολύμπου 14 στη θέση της καπναποθήκης Παπαμανώλη
Δυστυχώς μόνον σχέδιο αυτής της καπναποθήκης από
Γκουβούση Σ., Ταβλίκος Σ. (2018) «Οι καπναποθήκες της Θεσσαλονίκης», University Studio Press, καπναποθήκη νο. 35, σελίδα 203.
Ανασυρμένη από το Lifo μια εξαιρετική φωτογραφία στο εργοστάσιο ζυμαρικών της ΑΒΕΖ στην Θεσσαλονίκη από το αρχείο της οικογένειας Μήκα.
Η ΑΒΕΖ ΑΕ ιδρύθηκε το 1926, προκύπτοντας από την συγχώνευση τεσσάρων βιοτεχνιών ζυμαρικών: «Υιοί Κ. Μήκα “ΙΡΙΣ”», «Χατζηγιάννη & Βέρρου», «Κούσκουρα & Μόκκα», «Μπεραχά & Σία» και βρισκόταν στην Ολύμπου 15 γωνία με Γλάδστωνος.
Τιμήθηκε σε πάμπολλες διεθνείς εκθέσεις Το 1962 μεταφέρθηκε στην οδό Θεσσαλονίκης-Ωραικοκάστρου. Έκλεισε οριστικά το 2007. Το εμπορικό σήμα πουλήθηκε στην εταιρεία Μέλισσα.
Δύο παλιές φωτογραφίες, η μία στα “Αρχεία του πλανήτη” από το Μουσείο Albert Kahn και η άλλη από δημοπρασία στο ebay, βρέθηκαν ξανά στο προσκήνιο. Μας απασχόλησαν το 2014 στις Π.Φ.Θ. με το ερώτημα της τοποθέτησης στον χάρτη. Τότε, ειπώθηκε ότι απεικόνιζαν την οδό Λημναίου. Ωστόσο, μια πρόσφατη πανοραμική φωτογραφία από τον μιναρέ του Yusuf Pasa φαίνεται να δίνει μια διαφορετική ερμηνεία. Τα στοιχεία που προκύπτουν υποδεικνύουν ότι οι φωτογραφίες απεικονίζουν την άνοδο της οδού Σαχτούρη στη συμβολή με την παλαιά Σούτσου, σημερινή Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου.
Οδός Σαχτούρη στη συμβολή της με την παλαιά Σούτσου, σημερινή Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου.
Αυτοχρωμική φωτογραφία από τον Léon Busy το 1918, με τίτλο “Grèce , Salonique , Une fontaine dans la Ville haute”, “Ελλάδα, Θεσσαλονίκη, μία κρήνη στην άνω πόλη”.
Από το μουσείο Albert Kahn: albert-kahn.hauts-de-seine.fr
Κωδικός τεκμηρίου : A16875
Στην άνοδο της οδού Σαχτούρη. Φωτογραφία του Gaston Chérau από δημοπρασία.
Η συσχέτιση με την πανοραμική από τον μιναρέ του Yusuf Pasa. Με το κίτρινο βέλος επισημαίνεται η οικία στη γωνία Σαχτούρη με Σούτσου. Με την κόκκινη βούλα η οικία στο βάθος όπως συνεχίζει η οικοδομική γραμμή. Λίγο πιο ψηλά φαίνεται η κεραμοσκεπή της οικίας που έπεται και τέλος, ακολουθούν τα τείχη.
Σαχτούρη με παλαιά Σούτσου. Σήμερα, από το ίδιο σημείο.
Μετά από 43 χρόνια στο ίδιο σημείο, Οδός Αχιλλέως 11, Άνω Πόλη, Θεσσαλονίκη
(ασπρόμαυρη φώτο Πλάτων Κλεανθίδης 1982, έγχρωμη φώτο Πλάτων Κλεανθίδης 2025)